Bilinçli farkındalık ve iş performansı arasındaki ilişkide öz-düzenlemenin aracı rolü

Abstract

Son yıllarda “bilinçli farkındalık” konusunda yapılan bilimsel yayınlara ilginin gittikçe arttığı görülmektedir. Yapılan araştırmalar, bilinçli farkındalığın, bireylerin fiziksel ve psikolojik sağlıkları üzerinde pek çok pozitif etkiye sahip olduğunu göstermektedir. Ancak bilinçli farkındalığın iş bağlamı ve çalışanlar üzerindeki etkilerine duyulan merak göreceli olarak yenidir. Bilinçli farkındalığın çalışanların iş tutumları üzerindeki etkilerini ve bu etkinin yordayıcılarını açıklayan çalışmaların sayısı oldukça azdır. Bu araştırmanın amacı iş bağlamında bilinçli farkındalığı ve sonuçlarını açıklayabilmek adına, mevcut literatüre dayanarak, bilinçli farkındalığın iş performansı üzerindeki etkisini ve bu etkide öz-düzenlemenin aracı rolünü araştırmaktır. Pozitivist bir yaklaşım ve nicel verilerin analizini içeren araştırmada veriler online anket yöntemi ile toplanmış ve analiz aşamasında yapısal eşitlik modellemesinden yararlanılmıştır. Araştırmanın ana kütlesini sektör ayrımı yapılmaksızın Türkiye’de faaliyet gösteren kurumsal örgütlerde çalışan yönetici, beyaz yaka ve mavi yaka bireyler oluşturmaktadır. Kullanılan online anket formu 1 Mart 2021 ile 1 Nisan 2021 tarihleri arasında yayınlanmıştır. Bu tarihler arasında toplam 390 anket sağlanmış olup, yapılan ön analizler sonrasında n=380 son örneklem büyüklüğü elde edilmiştir. Belirli bir sektörü hedef alarak gerçekleştirilmeyen bu araştırmada %19,7 oranla otomotiv sektörü en fazla katılım gösterilen sektör konumundadır ve otomotiv sektörünü eğitim, hızlı tüketim ve tekstil sektörleri takip etmektedir. Araştırma kapsamında yürütülen analizler sonucu bilinçli farkındalığın iş performansı üzerinde pozitif bir etkisi olduğu sonucuna varılmış ve bu ilişkide öz-düzenlemenin aracı rolü doğrulanmıştır. Çalışanların bilinçli farkındalık düzeyleri arttıkça buna paralel olarak iş performans düzeyleri de artmaktadır ve bu artışta öz-düzenleme aracı bir rol oynamaktadır.