Cumhuriyet Döneminde Modern Komando Eğitiminin Başlaması ve Amerikalı Yarbay Francois d’Eliscu’nun Türkiye’deki Faaliyetleri (1949-1953)

Abstract

İkinci Dünya Savaşı'na katılmayan Türk ordusu bu savaşta uygulanan modern komando taktiklerini tecrübe edememişti. Savaş sonrasında artan Sovyet baskısı ise Türkiye'yi Amerika Birleşik Devletleri ile ittifak yapmaya yöneltmiş ve 1947 yılı Mart ayında açıklanan Truman Doktrini sonucu olarak, Türk ordusunun reorganizasyonu Amerikalı askerî müşavirlere verilmiştir. Türkiye’ye gelen Amerikalı askerî müşavirler, henüz ilk incelemelerinde, Türk ordusunun modern gerilla/komando eğitim ve taktiklerine yabancı olduğunu görmüşlerdir. Bu nedenle Amerikalı yetkililer, modern komando eğitimi konusunda dünyaca ünlü bir uzman olan Yarbay Fracois d’Eliscu’yu Türk ordusuna modern komando taktik ve tekniklerini öğretmesi için görevlendirmiştir. Yarbay Francois d’Eliscu 1949 yılında Türkiye'ye gelmiş ve kullandığı ilginç öğretim yöntemleri ve zorlu komando kursları ile kısa zamanda kendisini kabul ettirerek Türk ordusunda övgüyle bahsedilen bir kişi olmuştur. Öyle ki, şahsına karşı oluşan saygı ve şükran duygusunun bir tezahürü olarak, Türk ordusunda ihdas edilen ilk komando brövesi de Yarbay Francois d’Eliscu’ya verilmiştir. Bu bildiride Cumhuriyet dönemi Türk ordusunda modern komando eğitiminin nasıl başladığı ve ne gibi bir program uygulandığı, açılan kurslara dört yıl boyunca nezaret eden Amerikalı Yarbay Francois d’Eliscu’nun faaliyetleri kapsamında ele alınacaktır. Böylelikle, yabancı bir askerî uzmanın İkinci Dünya Savaşı sonrasında Türk askerî personelinin eğitimine ve Türk ordusunun reorganizasyon sürecine bulunduğu katkının ortaya konması da amaçlanmaktadır.