İnsan Kaynaklı Etmenlerin Murgul Deresinin Bazı Su Kalitesi Parametreleri Üzerindeki Zamansal ve Mekânsal Etkilerinin Belirlenmesi

Şenol Osmanaoğlu, Mehmet Özalp
{"title":"İnsan Kaynaklı Etmenlerin Murgul Deresinin Bazı Su Kalitesi Parametreleri Üzerindeki Zamansal ve Mekânsal Etkilerinin Belirlenmesi","authors":"Şenol Osmanaoğlu, Mehmet Özalp","doi":"10.21324/dacd.1208245","DOIUrl":null,"url":null,"abstract":"Akarsu havzalarının ürettiği suların kalitesi ve miktarı üzerinde insan kaynaklı olumsuz etmenlerin bazı olumsuz sonuçlara (kirlilik, su rejiminde değişimler, akım miktarındaki azalmalar, vb.) yol açtığı bilinmektedir. Murgul Deresi de sınırları içerisinde açık işletme madencilik çalışmaları, çoklu nehir tipi hidroelektrik santralleri (NT-HES), yeni yol yapımları ve yerleşim alanlarının genişlemesi vb. faaliyetleri barındıran bir havzadır. Buradan yola çıkarak, bu araştırmada, söz konusu bu faaliyetler neticesinde Murgul Deresinin su kalitesi ve rejimi ile askıda taşıdığı sediment miktarının hem zamansal hem de noktasal bazda mevcut durumunun bilimsel verilerle ortaya konulması hedeflenmiştir. Bu amaçla, Murgul Deresi boyunca belirlenen toplam 12 örnekleme noktasında su sıcaklığı, pH, elektriksel iletkenlik (Eİ), tuzluluk, toplam çözünmüş madde (TÇM), çözünmüş oksijen (ÇO), nitrat azotu (NO3-N) ve amonyum azotu (NH4-N) parametreleri bir yıl süresince aylık olarak ölçülmüştür. Ayrıca, askıda katı madde (AKM) miktarı ile aylık debi değerleri yanında özellikle madencilik faaliyetlerinin yaratacağı olası ağır metal kirliliğini belirlemek için su örneklerinde arsenik (As), kadmiyum (Cd), bakır (Cu), demir (Fe), kurşun (Pb) ve çinko (Zn) analizleri de yapılmıştır. Sonuçlar değerlendirildiğinde, madencilik faaliyetlerine yakın noktadaki su örneklerinde iletkenlik (438,82 μS/cm), tuzluluk (0,30 mg/L), TÇM (400,25 mg/L), NH4-N (0,19 mg/L), NO3-N (5,20 mg/L) ve AKM (143,69 mg/L) değerlerinin doğal ve yerleşim alanlarındaki noktalara nazaran istatiksel olarak daha yüksek olduğu görülmüştür. Buna ek olarak, deredeki suda ölçülen Cu (5669 µg/L), Fe (4647 µg/L), Pb (43 µg/L) ve Zn (2837 µg/L) değerlerinin maden sahası çıkışındaki M5 ölçüm noktasında istatiksel anlamda en yüksek olduğu belirlenmiştir.","PeriodicalId":202583,"journal":{"name":"Doğal Afetler ve Çevre Dergisi","volume":"13 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0000,"publicationDate":"2023-01-27","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":"0","resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":null,"PeriodicalName":"Doğal Afetler ve Çevre Dergisi","FirstCategoryId":"1085","ListUrlMain":"https://doi.org/10.21324/dacd.1208245","RegionNum":0,"RegionCategory":null,"ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":null,"EPubDate":"","PubModel":"","JCR":"","JCRName":"","Score":null,"Total":0}
引用次数: 0

Abstract

Akarsu havzalarının ürettiği suların kalitesi ve miktarı üzerinde insan kaynaklı olumsuz etmenlerin bazı olumsuz sonuçlara (kirlilik, su rejiminde değişimler, akım miktarındaki azalmalar, vb.) yol açtığı bilinmektedir. Murgul Deresi de sınırları içerisinde açık işletme madencilik çalışmaları, çoklu nehir tipi hidroelektrik santralleri (NT-HES), yeni yol yapımları ve yerleşim alanlarının genişlemesi vb. faaliyetleri barındıran bir havzadır. Buradan yola çıkarak, bu araştırmada, söz konusu bu faaliyetler neticesinde Murgul Deresinin su kalitesi ve rejimi ile askıda taşıdığı sediment miktarının hem zamansal hem de noktasal bazda mevcut durumunun bilimsel verilerle ortaya konulması hedeflenmiştir. Bu amaçla, Murgul Deresi boyunca belirlenen toplam 12 örnekleme noktasında su sıcaklığı, pH, elektriksel iletkenlik (Eİ), tuzluluk, toplam çözünmüş madde (TÇM), çözünmüş oksijen (ÇO), nitrat azotu (NO3-N) ve amonyum azotu (NH4-N) parametreleri bir yıl süresince aylık olarak ölçülmüştür. Ayrıca, askıda katı madde (AKM) miktarı ile aylık debi değerleri yanında özellikle madencilik faaliyetlerinin yaratacağı olası ağır metal kirliliğini belirlemek için su örneklerinde arsenik (As), kadmiyum (Cd), bakır (Cu), demir (Fe), kurşun (Pb) ve çinko (Zn) analizleri de yapılmıştır. Sonuçlar değerlendirildiğinde, madencilik faaliyetlerine yakın noktadaki su örneklerinde iletkenlik (438,82 μS/cm), tuzluluk (0,30 mg/L), TÇM (400,25 mg/L), NH4-N (0,19 mg/L), NO3-N (5,20 mg/L) ve AKM (143,69 mg/L) değerlerinin doğal ve yerleşim alanlarındaki noktalara nazaran istatiksel olarak daha yüksek olduğu görülmüştür. Buna ek olarak, deredeki suda ölçülen Cu (5669 µg/L), Fe (4647 µg/L), Pb (43 µg/L) ve Zn (2837 µg/L) değerlerinin maden sahası çıkışındaki M5 ölçüm noktasında istatiksel anlamda en yüksek olduğu belirlenmiştir.
众所周知,人为因素对流域水质和水量造成的负面影响会导致一些不良后果(污染、水体变化、流量减少等)。穆尔古尔河流域还包括露天采矿、多河流型水电站(NT-HES)、新道路建设和居住区扩建等活动。因此,本研究旨在通过科学数据揭示穆尔古尔河的水质和水体现状,以及这些活动在时间和点上造成的悬浮泥沙量。为此,在穆尔古尔溪流沿岸的 12 个采样点每月测量水温、pH 值、电导率(EI)、盐度、溶解物总量(TSS)、溶解氧(DO)、硝酸盐氮(NO3-N)和铵态氮(NH4-N)参数,为期一年。除悬浮固体 (TSS) 和月流量外,还对水样进行了砷(As)、镉(Cd)、铜(Cu)、铁(Fe)、铅(Pb)和锌(Zn)分析,以确定采矿活动可能造成的重金属污染。评估结果表明,与自然区和居民区相比,采矿活动附近水样的电导率(438.82 μS/cm)、盐度(0.30 mg/L)、TSM(400.25 mg/L)、NH4-N(0.19 mg/L)、NO3-N(5.20 mg/L)和 ACM(143.69 mg/L)值在统计学上较高。此外,在溪水中测得的铜(5669 微克/升)、铁(4647 微克/升)、铅(43 微克/升)和锌(2837 微克/升)值,在矿区出口处的 M5 测量点最高。
本文章由计算机程序翻译,如有差异,请以英文原文为准。
求助全文
约1分钟内获得全文 求助全文
来源期刊
自引率
0.00%
发文量
0
×
引用
GB/T 7714-2015
复制
MLA
复制
APA
复制
导出至
BibTeX EndNote RefMan NoteFirst NoteExpress
×
提示
您的信息不完整,为了账户安全,请先补充。
现在去补充
×
提示
您因"违规操作"
具体请查看互助需知
我知道了
×
提示
确定
请完成安全验证×
copy
已复制链接
快去分享给好友吧!
我知道了
右上角分享
点击右上角分享
0
联系我们:info@booksci.cn Book学术提供免费学术资源搜索服务,方便国内外学者检索中英文文献。致力于提供最便捷和优质的服务体验。 Copyright © 2023 布克学术 All rights reserved.
京ICP备2023020795号-1
ghs 京公网安备 11010802042870号
Book学术文献互助
Book学术文献互助群
群 号:604180095
Book学术官方微信