Çağatay Türkçesiyle Yazılan Tevarih-i Güzide Nusret-name ve Eserde Geçen Manzumeler

Abstract

Timurlulardan sonra Orta Asya’da egemenliği ve gücü elinde tutan hanedan kurucusu şah ve şair olarak bilinen Şeybani Han ve Şeybaniler Devleti olmuştur. Bu dönemde Türk dili ve edebiyatı, Türk tarihi adına önemli eserler yazılmıştır. Hem şah hem de şair, Türk edebiyatının önemli şahsiyetlerinden biri olan Şeybani Han’ın önderliğinde yerel tarih yazıcılığı gün yüzü görmeye başlamıştır. Tevarih-i Güzide Nusretname adlı eser mensur olarak düzenlenmiştir. Ancak buna rağmen eserin birçok önemli yerinde manzum parçalar da yer almaktadır. Özellikle eserin Nusret-name kısmı olarak kabul edilen Şeybani Han hakkındaki ikinci bölümünde manzumeler daha fazladır. Doğal olarak burada Şeybani Han’ın edebiyata ve şiire ilgi duymuş olması etkili olmuştur. Şiirler genel olarak hanın etrafında bulunan komutanlar, bazı kahraman beyler ve kavimler hakkındadır. Buna Çağatay beyleri, Özbek eli, Canıbek Sultan, Hamza Sultan hakkındaki manzumeleri örnek olarak gösterebiliriz. Bununla birlikte, lirik şiir parçalarının da yer alması esere edebî bir değer katmıştır.