ÂŞIK SÜMMÂNÎ'NİN ŞİİRLERİNDE TASAVVUFİ DEĞERLER

Abstract

Ozan/baksı geleneğini takip eden halk şiiri, İslamiyet’ten sonra âşık tipini ortaya çıkarmıştır. Âşıklar lirik şiirleri ile halka rikkat ve deruni duygularını yansıtırken didaktik şiirleri ile de ahlaki değerleri benimsetmeye çalışmışlardır. Özellikle rüyasında “pir” elinden bade içerek “Hak âşığı” unvanını alan âşıklarımız adeta birer kanaat önderi gibi halkı irşat etmede misyon yüklenmişlerdir. Biz bu makalemizde badeli âşıklarımızdan olan Sümmânî’nin şiirlerinde geçen tasavvuf temalı nasihatler üzerine inceleme yapacağız. Araştırmamızı yaparken Sümmânî’nin ulaşabildiğimiz bütün şiirlerini inceleyerek konu ile alâkalı olanlarını derledik. Şiirleri tasavvufî kaynaklara ve bakış açısına göre yorumlamaya çalıştık. Amacımız, şiirlerinin her bir mısraı hikmetli öğütler içeren Sümmânî’nin bu değerlerinin ortaya çıkmasına vesile olmaktır.