Güç, İktidar ve Özgürlük İlişkisi Yönüyle Homo Academicus

Abstract

Eğitim sosyolojisinin önemli bir parçasını oluşturan akademi dünyasındaki statü, kültürel sermaye, alan ve iktidar ilişkileri üzerine derinlemesine yapılmış incelemelere çok fazla rastlanmaz. Pierre Bourdieu’nün sosyolojisinde bu konuya özel bir ilgi gösterilmiştir. Bouerdieu, bu ilgiyi “kendisini adadığı değerler karşısında gördüğü gerçeklerin yarattığı hayal kırıklığına sığınmaktan çok, akademik tahakküm alanını besleyen sorunları açıklama” ihtiyacına bağlar. Dolayısıyla Bourdieu, içinden geldiği Fransız akademik alanını incelediği 1967-1991 yılları arasındaki saha araştırmasından elde ettiği sosyolojik gözlemlerini Homo Academicus’ta analize tabi tutmaktadır. Kendi deyişiyle “Fransız akademi insanının eyleyiş pratiklerinde gizli bulunan saiklerin mahiyetine ışık tutmaya çalışan” Bourdieu, entelektüel sermayenin hangi kısıtlamalardan etkilendiğini ve akademideki güç/iktidar mücadelesini tartışmaktadır. Akademisyenlerin ait oldukları sınıf ve sosyal tabakayla, sahip olmaya çalıştıkları sermaye ve iktidar mücadelesi arasındaki ilişkinin analiz edildiği kitap, akademiye yeni katılan genç öğretim elemanlarının geçmişten miras olarak alınan statükocu yapıya direnç göstermek ya da uyum sağlamak arasında tercih yapmaya zorlandıklarını dile getirmektedir.