{"title":"BELLEĞİ VE KİMLİĞİ GERİ KAZANMAK: SAMİ KADINLARIN BİRİNCİ ŞAHIS BELGESELLERİ","authors":"A. Şen","doi":"10.18691/kulturveiletisim.1126237","DOIUrl":null,"url":null,"abstract":"Avrupa’nın tek Yerli halkı olarak tanımlanan ve Fenno-İskandinavya’da Sapmi adı verilen bölgede yaşayan Samiler uzun yıllar yerleşimci toplumların baskısı altında yaşamış, ulus devletlerin kurulmasıyla toprakları İsveç, Norveç, Finlandiya ve Rusya sınırları arasında bölünmüştür. Yirminci yüzyılın ortalarına kadar devam eden medenileştirme adı altındaki asimilasyon süreci Sami halkına ve kültürüne büyük zarar vermiş, pek çok Sami’nin Yerli kültüründen utanç duymasına, kimliğini reddetmesine yol açmıştır. Küresel Yerli Hareketinin etkisiyle 70’lerde yükselen modern Sami hareketi ve kültürel canlandırma süreci, ulus devletlerin asimilasyon politikalarına son vermek için politik zeminde mücadele ederken kültürel belleği ve kimliği onarmayı amaçlamaktadır. Kültürel canlandırma sürecinin bir parçası olarak ortaya çıkan Sami sineması, ana akım medyada aşağılayıcı klişelerle temsil edilen Samilerin kimliklerine sahip çıkma, öykülerini ve tarihlerini kendi perspektiflerinden anlatma, temsillerin kontrolünü geri alma girişimidir. Çalışmada ele alınan birinci şahıs belgeselleri, resmi tarihin görmezden geldiği asimilasyon sürecini, ebeveynleri yatılı okul travmasına maruz kalmış kadın yönetmenlerin gözünden anlatır. Bu filmler, aile albümlerinin, arşiv belgelerinin, kişisel tanıklıkların birleştirilmesi yoluyla Sami kolektif belleğini onarır, karşı-anlatılar inşa ederler.","PeriodicalId":247557,"journal":{"name":"Kültür ve İletişim","volume":"26 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0000,"publicationDate":"2022-07-23","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":"1","resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":null,"PeriodicalName":"Kültür ve İletişim","FirstCategoryId":"1085","ListUrlMain":"https://doi.org/10.18691/kulturveiletisim.1126237","RegionNum":0,"RegionCategory":null,"ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":null,"EPubDate":"","PubModel":"","JCR":"","JCRName":"","Score":null,"Total":0}
引用次数: 1
Abstract
Avrupa’nın tek Yerli halkı olarak tanımlanan ve Fenno-İskandinavya’da Sapmi adı verilen bölgede yaşayan Samiler uzun yıllar yerleşimci toplumların baskısı altında yaşamış, ulus devletlerin kurulmasıyla toprakları İsveç, Norveç, Finlandiya ve Rusya sınırları arasında bölünmüştür. Yirminci yüzyılın ortalarına kadar devam eden medenileştirme adı altındaki asimilasyon süreci Sami halkına ve kültürüne büyük zarar vermiş, pek çok Sami’nin Yerli kültüründen utanç duymasına, kimliğini reddetmesine yol açmıştır. Küresel Yerli Hareketinin etkisiyle 70’lerde yükselen modern Sami hareketi ve kültürel canlandırma süreci, ulus devletlerin asimilasyon politikalarına son vermek için politik zeminde mücadele ederken kültürel belleği ve kimliği onarmayı amaçlamaktadır. Kültürel canlandırma sürecinin bir parçası olarak ortaya çıkan Sami sineması, ana akım medyada aşağılayıcı klişelerle temsil edilen Samilerin kimliklerine sahip çıkma, öykülerini ve tarihlerini kendi perspektiflerinden anlatma, temsillerin kontrolünü geri alma girişimidir. Çalışmada ele alınan birinci şahıs belgeselleri, resmi tarihin görmezden geldiği asimilasyon sürecini, ebeveynleri yatılı okul travmasına maruz kalmış kadın yönetmenlerin gözünden anlatır. Bu filmler, aile albümlerinin, arşiv belgelerinin, kişisel tanıklıkların birleştirilmesi yoluyla Sami kolektif belleğini onarır, karşı-anlatılar inşa ederler.