Vergiye Uyum Sürecinde Davranışsal Yaklaşım: Mükellef Davranışları ve Tipolojileri

Abstract

Mukelleflerin vergi odeme veya odememeye iliskin kararlari sadece beklenen ekonomik kazanclar ve maliyetler ile aciklanamaz. Mukellef kararlarini etkileyen pek cok psikolojik, sosyolojik ve demografik degisken soz konusudur. Bu calismada, vergi uyumuna ve uyumsuzluguna etki eden mukellef davranislari ve tipolojileri Mitu (2016)’nin belirledigi sistematik cercevesinde degerlendirilmistir. Mukellef tipolojileri, duzenli ve belli bir cercevede davranislar sergileyen kisilik tipleri olmalari acisindan, vergi uyumunun onemli belirleyicilerini olusturmaktadir. Vergi idaresinin alisilagelmis uygulamalar ile vergi uyumunu ve tahsilâtini arttirmasi bir dereceye kadar mumkundur. Idarenin, yasal zorunluluklarin otesinde; gonullu vergi uyumunu arttirmak ve mukellefi motive etmek icin, bireylerin ve toplumun ahlaki-kulturel normlarini ve mukelleflerin davranislarini analiz etmesi ve buna gore politika uretmesi gerekmektedir.