PEYZAJ TERİMLERİNİN MULTİDİSİPLİNER KULLANIMI: LİSANSÜSTÜ TEZLER ÜZERİNE BİR İNCELEME

Abstract

Peyzaj terimi, bir yeryüzü parçasının doğal ve kültürel özelliklerini ifade etmedeki bütünleyici yaklaşımı ile birçok alanda tercih edilmeye başlamıştır. Uluslararası kaynaklar incelendiğinde, peyzaj teriminin ekoloji, çevre bilimleri, yer bilimleri, çevre araştırmaları, fiziki coğrafya, biyolojik çeşitlilik koruma, bitki bilimleri ve ormancılık gibi alanlarda kullanıldığı görünmektedir. Bu bilgiler ışığında, çalışmanın amacı; peyzaj mimarlığı haricindeki meslek alanlarında peyzaj ve peyzaj sözcüğünün geçtiği terimleri (peyzaj terimleri) tespit etmek ve farklı alanlardaki kullanımlarının değerlendirilmesi olarak belirlenmiştir. Bu çerçevede, Ulusal Tez Merkezindeki lisansüstü tez çalışmalarının özet kısımları incelenmiş ve peyzaj teriminin kullanımı analiz edilmiştir. Çalışma sonuçlarına göre, tespit edilen 820 tez çalışmasında toplam 9 farklı YÖK Temel Alanında 234 farklı peyzaj teriminin kullanıldığı tespit edilmiştir. En sık kullanılan terimler sırasıyla peyzaj (192), “kültürel Peyzaj (49)”, “peyzaj mimarlığı” (45),“peyzaj değeri” (33), “doğal peyzaj” (33), “peyzaj düzenlemeleri” (33), “peyzaj mimarları” (32), “peyzaj alanı” (30), “peyzaj çalışmaları” (26), “kentsel peyzaj” (26), “işitsel peyzaj” (26), “kültürel peyzaj alanı” (23) olarak belirlenmiştir. Bilim alanları açısından en yüksek terim çeşitliliği sırasıyla Mimarlık, Planlama ve Tasarım, Ziraat, Orman ve Su Ürünleri, Mühendislik, Sosyal, Beşerî ve İdari Bilimler alanlarında görülmüştür. Peyzaj terimi hakkında daha kapsamlı araştırmaların ve tartışmaların farklı bilim alanları bağlamında yapılmasının terimin gelişimine önemli katkılar sunacağına inanılmaktadır.