{"title":"Türkçe Yazılmış Arap Harfli Metinlerde Bir İmla Arayışı: Çift Hareke Kullanımı","authors":"Talat Di̇nar","doi":"10.54316/dilarastirmalari.1175477","DOIUrl":null,"url":null,"abstract":"Sesin yazıya aktarımı için kullanılan alfabeler uzun uğraşlar neticesinde kabul görmüş sistematik bir düzen barındıran yapılardır. Alfabeler gelişim süreçleri boyunca kısmen değişimlere uğramakla birlikte kullanım yaygınlığı ile paralel olarak donuk, değişime kapalı yapılar hâlini alırlar. Bu yapıların farklı milletler tarafından benimsenmesi durumunda çeşitli sorunlar ortaya çıkabilir. Bunlardan ilki farklı bir medeniyetin alfabesini benimseyen milletlerin kendi seslerini tam olarak yazıya aktarıp aktaramama meselesidir. Türkler arasında en uzun süre kullanılan Arap alfabesi sıklıkla Türkçenin seslerini tam olarak yansıtamadığı gerekçesiyle eleştirilir. Bununla birlikte Arap alfabesi kullanımıyla süreç içerisinde oluşturulan kalıplaşmış imla geleneği de dönemin telaffuzunu yansıt(a)maz. Bundan dolayı Arap harfli metinlerde zaman zaman müellif ve müstensihlerin kalıplaşmış imla gelenekleri dışına çıkma girişimlerine şahit oluruz. Aynı harfi çift hareke ile işaretleme bizce bu girişimlerden biridir. Bu makalede Türkçe yazılmış Arap harfli metinlerde çift hareke kullanımlarına dikkat çekmeye çalışılmıştır.","PeriodicalId":346409,"journal":{"name":"Dil Araştırmaları","volume":"88 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0000,"publicationDate":"2022-11-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":"0","resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":null,"PeriodicalName":"Dil Araştırmaları","FirstCategoryId":"1085","ListUrlMain":"https://doi.org/10.54316/dilarastirmalari.1175477","RegionNum":0,"RegionCategory":null,"ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":null,"EPubDate":"","PubModel":"","JCR":"","JCRName":"","Score":null,"Total":0}
引用次数: 0
Abstract
Sesin yazıya aktarımı için kullanılan alfabeler uzun uğraşlar neticesinde kabul görmüş sistematik bir düzen barındıran yapılardır. Alfabeler gelişim süreçleri boyunca kısmen değişimlere uğramakla birlikte kullanım yaygınlığı ile paralel olarak donuk, değişime kapalı yapılar hâlini alırlar. Bu yapıların farklı milletler tarafından benimsenmesi durumunda çeşitli sorunlar ortaya çıkabilir. Bunlardan ilki farklı bir medeniyetin alfabesini benimseyen milletlerin kendi seslerini tam olarak yazıya aktarıp aktaramama meselesidir. Türkler arasında en uzun süre kullanılan Arap alfabesi sıklıkla Türkçenin seslerini tam olarak yansıtamadığı gerekçesiyle eleştirilir. Bununla birlikte Arap alfabesi kullanımıyla süreç içerisinde oluşturulan kalıplaşmış imla geleneği de dönemin telaffuzunu yansıt(a)maz. Bundan dolayı Arap harfli metinlerde zaman zaman müellif ve müstensihlerin kalıplaşmış imla gelenekleri dışına çıkma girişimlerine şahit oluruz. Aynı harfi çift hareke ile işaretleme bizce bu girişimlerden biridir. Bu makalede Türkçe yazılmış Arap harfli metinlerde çift hareke kullanımlarına dikkat çekmeye çalışılmıştır.