Obrzeża subkultury czy ruch religijny? Satanizm młodzieżowy w Polsce w latach osiemdziesiątych XX wieku

Abstract

Artykuł jest próbą przedstawienia dziejów satanizmu młodzieżowego, który pojawił się w Polsce u progu lat osiemdziesiątych XX w., wraz napływem mody na heavy metal i ukształtowaniem się subkultury młodzieżowej zgromadzonej wokół tej muzyki oraz jej podgatunków. Przedstawione zostało kulturowe tło powstania i rozwoju współczesnego satanizmu w USA i na zachodzie Europy, a następnie jego recepcja w Polsce lat osiemdziesiątych XX w., która następowała z jednej strony w oderwaniu od amerykańskich i zachodnioeuropejskich źródeł tego zjawiska, z drugiej zaś była próbą jego skopiowania w warunkach społeczeństwa niedemokratycznego i jednocześnie w dużej mierze tradycyjnego. Przedstawiono rolę muzyki i jej wykonawców, a także oficjalnych mediów w rozpropagowaniu satanizmu, reakcje społeczne na jego pojawienie się i działania mające na celu jego zwalczanie. W oparciu o nowe, niewykorzystane dotychczas źródła, autor weryfikuje niektóre twierdzenia funkcjonujące w literaturze przedmiotu i stawia nowe pytania badawcze.