John Langshaw Austin ve Ted Cohen’in Dil-Eylem (Sprechakt) Teorileri Çerçevesinde Hüseyin Rahmi Gürpınar’ın “Ecir ve Sabır” Hikâyesine Atf-ı Nazar

Abstract

Huseyin Rahmi Gurpinar (1864-1944) romanci olarak daha ziyade yazdiklarinin muhtevasi ile degerlendirilir; ele aldigi tipleri canlandirmadaki ustaligi ve halk icin sanatin geregi olarak eserine konuslandirdigi bilgi merkezli isleyis ile tahlil edilir. Peki onun dilini bu kadar etkileyici, tesirli ve hatta buyuleyici yapan nedir? Nasil olur da konusan kisi yazar tarafindan konusturulan degil de bizzat kendisi konusan, mevcut olan, nefes alip veren suretinde metne hâkim olur? Bu suphesiz dilin pragmatik katmana yakin olarak ve yer yer pragmatik katman icinde kullanilmasi ile mumkundur. Ayrica dili perlokasyonel ve illokasyonel arasinda ustaca bicimlendirmek de ayni basarinin temininde onemli rol oynar. Bu hususlari Austin ve Cohen himmeti ile izaha etmek suphesiz metin tahlili icin gereken nazari zemini en kisa yoldan imar etmek cihetinde olacaktir.