Erman, Tahire ve Özaloğlu, Serpil. (2017). Bir Varmış Bir Yokmuş Toplumsal Bellek, Mekân ve Kimlik Üzerine Araştırmalar. İstanbul: KÜY Yayınları, 334.sf

Abstract

Mekân calismalari ve bellek calismalari, 1960’lardan bu yana benzer bir egilimle sosyolojiden edebiyata, psikolojiden kent bilimlerine kadar bircok disipline konu olmustur. Bu surecte, cesitli kuramsal bakis acilarinin ilgi alanina giren bellek ve mekân, kimligi kuran unsurlar olarak birlikte ele alinmaya baslanmistir. Erman ve Ozaloglu’nun derledikleri bu calisma da soz konusu unsurlara ve bu unsurlar arasindaki iliskiye odaklanmaktadir. Bellek ve mekâna dair calismalarin cok sayida disiplinin ortak ilgisi oldugu burada da goze carpmaktadir, zira yazarlar arasinda iki arastirmaci, bir kurator ve uc doktora ogrencisinin disinda cok sayida akademisyen yer almaktadir. Akademisyenlerin alanlarina bakildigindaysa felsefeden antropolojiye, tarihten dil ve iletisim bilimlerine, siyaset bilimi ve kamu yonetiminden sosyoloji ve sosyal hizmete kadar genis bir cesitlilik goze carpmaktadir. Ancak, sehir ve bolge planlama, ic mimarlik ve cevre tasarimi ile mimarlik gibi mekâni temel alan disiplinlerden akademisyenler (13 akademisyen) bu calismanin yazarlari arasinda cogunlugu olusturmaktadir. Bellek ve mekân iliskisine odaklanan bu derleme kitap, sekiz bolumden ve 28 makaleden olusmaktadir. Birinci bolumde genel hatlariyla bellek, mekân ve tarih iliskisiyle ilgili kuramsal tartismalarin yani sira bellegin bir edebi eserdeki yansimasina yer verilmektedir. Ikinci bolum bellek ve mekân iliskisini yakin gecmise ait mekânlar (Ikramiye evleri, Buyuk Efes Oteli, Petkim-Aliaga konut yerleskesi gibi) ve bu mekânlarda gerceklesen donusumler uzerinden ele almaktadir. Mekânsal degisme ve donusum konularini ele alan calismalar, ikinci bolumden baslayip, dorduncu bolume kadar devam etmektedir. Ucuncu ve dorduncu bolum ozellikle kentsel mekânda gerceklesen ve gecekondu olgusunu da iceren donusum projeleri ve toplumsal yansimalarina egilmektedir. Besinci bolum, ozellikle hafiza mekânlarina ayrilmistir. Altinci bolum, toplumsal cesitlilik vurgusuyla farkli toplumsal gruplarin mekâna dair deneyimlerine yer verirken Neo-liberal Donusumler baslikli yedinci bolum, bir anlamda kitabin alt metnini basliga tasimis durumdadir. Sonuncu bolum ise mekân, kimlik ve aidiyet konularina egilmektedir.