LÂİKLİĞİN LEHİNDEKİ ARGÜMANLAR NE KADAR LÂİKTİR? -Seküler Paradigmanın Kurucu Unsurları Üzerine Retrospektif Bir Okuma Denemesi-

Hüseyin Bal, Mustafa Bal
{"title":"LÂİKLİĞİN LEHİNDEKİ ARGÜMANLAR NE KADAR LÂİKTİR? -Seküler Paradigmanın Kurucu Unsurları Üzerine Retrospektif Bir Okuma Denemesi-","authors":"Hüseyin Bal, Mustafa Bal","doi":"10.36484/liberal.1192489","DOIUrl":null,"url":null,"abstract":"Din ile sosyo-politik hayat arasındaki ilişkiler meselesi, hep tartışma konusu olmuştur. Lâiklik, bu ilişkinin somutlaştığı modellerden biridir. Farklı varyantları olsa da lâiklik nihaî tahlilde, din ve siyaset gibi çok önemli iki beşerî etkinlik alanının birbirinden ayrılmasını ve sınırlarının belirlenmesini ifade eder. Lâiklik ayrılmayı meşrulaştırmak için makul bir argümantasyona ve onu tahkim ve takviye edecek malzemeye (kavramlara) ihtiyaç duymaktadır. Bunlar, lâikliğin lehindeki argümanlar olarak bilinmektedir. Bu amaçla en yaygın olarak kullanılan argüman dizisi özgürlük, adalet, barış, hoşgörü ve demokrasi gibi kavramlardan oluşmaktadır. Problem şu ki, bu kavramların lâikliği epey şüphe götürür. Hatta bunların sadece lâik paradigmaya ait olmamaları bir yana, görmezden gelinemeyecek denli dinsel köken ve muhtevaya sahip olduklarına dair iddia ve açıklamalar vardır. Bu çerçevede, dinlerin düzenleme alanının öte dünyadan ibaret olmayıp, bu dünyayı da kapsadığı, dolayısıyla dünyevi bir yönetim perspektifi sundukları gerçeğinden hareketle, bunun anlaşılır olduğu belirtilmektedir. Keza onların birer “iyi insan ve iyi toplum projeleri” oldukları göz önüne alındığında, öncelikli düzenleme alanlarının öte dünyadan ziyade bu dünya olduğu da düşünülebilir. Meseleye böyle bakıldığında, dinin sosyal ve siyasal hayattan tecrit edilmesinin çok da mümkün olmadığı gerçeği ortaya çıkar. Bu çalışmanın amacı, mezkûr argümanlar dizisinin özsel olarak lâik olup olmadıklarını ve sadece lâik rejimlerle mi tetabuk halinde olduklarını ilgili tartışmalar ışığında irdelemektir.","PeriodicalId":163357,"journal":{"name":"Liberal Düşünce Dergisi","volume":"51 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0000,"publicationDate":"2023-03-11","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":"0","resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":null,"PeriodicalName":"Liberal Düşünce Dergisi","FirstCategoryId":"1085","ListUrlMain":"https://doi.org/10.36484/liberal.1192489","RegionNum":0,"RegionCategory":null,"ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":null,"EPubDate":"","PubModel":"","JCR":"","JCRName":"","Score":null,"Total":0}
引用次数: 0

Abstract

Din ile sosyo-politik hayat arasındaki ilişkiler meselesi, hep tartışma konusu olmuştur. Lâiklik, bu ilişkinin somutlaştığı modellerden biridir. Farklı varyantları olsa da lâiklik nihaî tahlilde, din ve siyaset gibi çok önemli iki beşerî etkinlik alanının birbirinden ayrılmasını ve sınırlarının belirlenmesini ifade eder. Lâiklik ayrılmayı meşrulaştırmak için makul bir argümantasyona ve onu tahkim ve takviye edecek malzemeye (kavramlara) ihtiyaç duymaktadır. Bunlar, lâikliğin lehindeki argümanlar olarak bilinmektedir. Bu amaçla en yaygın olarak kullanılan argüman dizisi özgürlük, adalet, barış, hoşgörü ve demokrasi gibi kavramlardan oluşmaktadır. Problem şu ki, bu kavramların lâikliği epey şüphe götürür. Hatta bunların sadece lâik paradigmaya ait olmamaları bir yana, görmezden gelinemeyecek denli dinsel köken ve muhtevaya sahip olduklarına dair iddia ve açıklamalar vardır. Bu çerçevede, dinlerin düzenleme alanının öte dünyadan ibaret olmayıp, bu dünyayı da kapsadığı, dolayısıyla dünyevi bir yönetim perspektifi sundukları gerçeğinden hareketle, bunun anlaşılır olduğu belirtilmektedir. Keza onların birer “iyi insan ve iyi toplum projeleri” oldukları göz önüne alındığında, öncelikli düzenleme alanlarının öte dünyadan ziyade bu dünya olduğu da düşünülebilir. Meseleye böyle bakıldığında, dinin sosyal ve siyasal hayattan tecrit edilmesinin çok da mümkün olmadığı gerçeği ortaya çıkar. Bu çalışmanın amacı, mezkûr argümanlar dizisinin özsel olarak lâik olup olmadıklarını ve sadece lâik rejimlerle mi tetabuk halinde olduklarını ilgili tartışmalar ışığında irdelemektir.
求助全文
约1分钟内获得全文 求助全文
来源期刊
自引率
0.00%
发文量
0
×
引用
GB/T 7714-2015
复制
MLA
复制
APA
复制
导出至
BibTeX EndNote RefMan NoteFirst NoteExpress
×
提示
您的信息不完整,为了账户安全,请先补充。
现在去补充
×
提示
您因"违规操作"
具体请查看互助需知
我知道了
×
提示
确定
请完成安全验证×
copy
已复制链接
快去分享给好友吧!
我知道了
右上角分享
点击右上角分享
0
联系我们:info@booksci.cn Book学术提供免费学术资源搜索服务,方便国内外学者检索中英文文献。致力于提供最便捷和优质的服务体验。 Copyright © 2023 布克学术 All rights reserved.
京ICP备2023020795号-1
ghs 京公网安备 11010802042870号
Book学术文献互助
Book学术文献互助群
群 号:481959085
Book学术官方微信