The Positivist Construction of Yekta, Ezgi and Arel Theories in Turkish Music: A Brief but Critical History

O. Öztürk
{"title":"The Positivist Construction of Yekta, Ezgi and Arel Theories in Turkish Music: A Brief but Critical History","authors":"O. Öztürk","doi":"10.31722/ejmd.757313","DOIUrl":null,"url":null,"abstract":"Gunumuzde Turk muzigi teorisi olarak taninan teori, aslinda, Şark/Osmanli muzigine ilmi, asri ve medeni bir teori kazandirmak maksadiyla baslatilan bir surecin urunudur. Bu teorinin, uc mevlevi seyhi ile uc muntesibin ortak calismalariyla uretildigiyle ilgili olarak Oztuna tarafindan gelistirilmis ve yaygin sekilde kabul goren kisa bir anlati vardir. Bu makalede, Osmanli muziginde, teori alanini modernlestirmek icin Rauf Yekta, Suphi Ezgi ve Sadeddin Arel tarafindan yapilan mudahaleler, tarihsel belge, taniklik ve anilara dayali olarak ele alinmaktadir. Arastirmanin amaci gelistirilen teorilerle ilgili olaylarin ayrintili bir kronolojisini olusturmak; bu teorilerin insasinda dogrudan veya dolayli sekilde rol alanlari belirlemek ve tum bulgulari prosopografik cercevede degerlendirilmektir. Kronolojide, surecin bilinmeyen, ihmal edilmis olan, az veya yanlis bilinen ayrintilarina odaklanilmistir. Veriler isiginda, teorinin modernlestirilmesi calismalarina katilanlar, Rauf Yekta ve Sadeddin Arel isimleri etrafinda ele alinmistir. Buna gore Rauf Yekta’nin etrafindaki isimler Mevlevi seyhleri Ataullah ve Celaleddin, matematikci Salih Zeki Bey ve dolayli olarak Mikail Mishaqa’dir. Arel’in etrafinda toplanan isimlerden Suphi Ezgi ve Salih Murad Uzdilek calismalara dogrudan katilirken, Yilmaz Oztuna da, surecin tarihyazim boyutunda dolayli olarak yer almistir. Bu arada Mevlevi Şeyhi Huseyin Fahreddin’in ise Oztuna’nin yaptigi bir hatadan dolayi calismalara dahil edildigi ortaya cikmistir. Arastirmanin prosopografik boyutu, modernlestiricilerin, basin, yabanci elcilikler, yabanci okullar, sufi tarikatlar, burokratlar, siyasi partiler, misyonerler, edebiyatcilar ve masonlar gibi cok cesitli sosyal, siyasal ve entelektuel cevrelerle girift iliskiler icinde olduklarini gostermistir. Teoriyi modernlestirmek isteyenler, yaptiklari mudahaleleri bilim ve ilerleme fikri uzerinden mesrulastirmaya cabalamislar; Garpcilik ve Comte pozitivizmini ise bir topyekun kurtulus caresi olarak gormuslerdir. Ses sistemi ve teorik icerikle ilgili temel arastirmalarin tumu, Rauf Yekta tarafindan yapilmis olmasina ragmen, olumunden sonra bu icerik, Arel tarafindan, Bati armonik tonalitesine uygun olarak donusturulmus ve bu son haliyle de, Turk muzigi teorisi olarak bilinir olmustur.","PeriodicalId":416510,"journal":{"name":"Eurasian Journal of Music and Dance","volume":"14 4 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0000,"publicationDate":"2020-06-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":"1","resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":null,"PeriodicalName":"Eurasian Journal of Music and Dance","FirstCategoryId":"1085","ListUrlMain":"https://doi.org/10.31722/ejmd.757313","RegionNum":0,"RegionCategory":null,"ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":null,"EPubDate":"","PubModel":"","JCR":"","JCRName":"","Score":null,"Total":0}
引用次数: 1

Abstract

Gunumuzde Turk muzigi teorisi olarak taninan teori, aslinda, Şark/Osmanli muzigine ilmi, asri ve medeni bir teori kazandirmak maksadiyla baslatilan bir surecin urunudur. Bu teorinin, uc mevlevi seyhi ile uc muntesibin ortak calismalariyla uretildigiyle ilgili olarak Oztuna tarafindan gelistirilmis ve yaygin sekilde kabul goren kisa bir anlati vardir. Bu makalede, Osmanli muziginde, teori alanini modernlestirmek icin Rauf Yekta, Suphi Ezgi ve Sadeddin Arel tarafindan yapilan mudahaleler, tarihsel belge, taniklik ve anilara dayali olarak ele alinmaktadir. Arastirmanin amaci gelistirilen teorilerle ilgili olaylarin ayrintili bir kronolojisini olusturmak; bu teorilerin insasinda dogrudan veya dolayli sekilde rol alanlari belirlemek ve tum bulgulari prosopografik cercevede degerlendirilmektir. Kronolojide, surecin bilinmeyen, ihmal edilmis olan, az veya yanlis bilinen ayrintilarina odaklanilmistir. Veriler isiginda, teorinin modernlestirilmesi calismalarina katilanlar, Rauf Yekta ve Sadeddin Arel isimleri etrafinda ele alinmistir. Buna gore Rauf Yekta’nin etrafindaki isimler Mevlevi seyhleri Ataullah ve Celaleddin, matematikci Salih Zeki Bey ve dolayli olarak Mikail Mishaqa’dir. Arel’in etrafinda toplanan isimlerden Suphi Ezgi ve Salih Murad Uzdilek calismalara dogrudan katilirken, Yilmaz Oztuna da, surecin tarihyazim boyutunda dolayli olarak yer almistir. Bu arada Mevlevi Şeyhi Huseyin Fahreddin’in ise Oztuna’nin yaptigi bir hatadan dolayi calismalara dahil edildigi ortaya cikmistir. Arastirmanin prosopografik boyutu, modernlestiricilerin, basin, yabanci elcilikler, yabanci okullar, sufi tarikatlar, burokratlar, siyasi partiler, misyonerler, edebiyatcilar ve masonlar gibi cok cesitli sosyal, siyasal ve entelektuel cevrelerle girift iliskiler icinde olduklarini gostermistir. Teoriyi modernlestirmek isteyenler, yaptiklari mudahaleleri bilim ve ilerleme fikri uzerinden mesrulastirmaya cabalamislar; Garpcilik ve Comte pozitivizmini ise bir topyekun kurtulus caresi olarak gormuslerdir. Ses sistemi ve teorik icerikle ilgili temel arastirmalarin tumu, Rauf Yekta tarafindan yapilmis olmasina ragmen, olumunden sonra bu icerik, Arel tarafindan, Bati armonik tonalitesine uygun olarak donusturulmus ve bu son haliyle de, Turk muzigi teorisi olarak bilinir olmustur.
土耳其音乐中耶克塔、埃兹吉和阿勒理论的实证主义建构:一个简短但批判的历史
本文章由计算机程序翻译,如有差异,请以英文原文为准。
求助全文
约1分钟内获得全文 求助全文
来源期刊
自引率
0.00%
发文量
0
×
引用
GB/T 7714-2015
复制
MLA
复制
APA
复制
导出至
BibTeX EndNote RefMan NoteFirst NoteExpress
×
提示
您的信息不完整,为了账户安全,请先补充。
现在去补充
×
提示
您因"违规操作"
具体请查看互助需知
我知道了
×
提示
确定
请完成安全验证×
copy
已复制链接
快去分享给好友吧!
我知道了
右上角分享
点击右上角分享
0
联系我们:info@booksci.cn Book学术提供免费学术资源搜索服务,方便国内外学者检索中英文文献。致力于提供最便捷和优质的服务体验。 Copyright © 2023 布克学术 All rights reserved.
京ICP备2023020795号-1
ghs 京公网安备 11010802042870号
Book学术文献互助
Book学术文献互助群
群 号:604180095
Book学术官方微信