Periton Diyalizi Hastalarında Uygulanan Özyönetim Programının Hastaların Bazı Laboratuvar Bulguları, Sodyum ve Fosfor Tüketimi Davranışlarına Etkisi

Abstract

Amaç: Bu çalışmanın amacı, periton diyalizi (PD) hastalarında uygulanan öz-yönetim programının hastaların bazı laboratuvar bulguları, sodyum ve fosfor tüketimi davranışlarına etkisini açıklamaktır. Gereç ve yöntem: Çalışmanın evrenini, Ocak-Mart 2020 tarihleri arasında Türkiye’nin batısında yer alan bir ildeki Üniversite Hastanesi Periton Diyalizi ünitesine ayaktan gelen 30 PD hastası oluşturmuştur. Bu çalışmada, ön test-son test deseni kullanılmıştır. Hastaların bazı laboratuvar bulguları, diyette sodyum ve fosfor alımı konusunda olumlu davranış değişikliği sağlamalarına yönelik öz yönetim programı uygulanmıştır. Çalışmada kullanılan anket formu iki bölümden oluşmuştur; 1. bölümde sosyo-demografik ve hastalığa ilişkin veriler, 2. bölümde ise sodyum ve fosfor alımına yönelik sorular yer almıştır. Çalışma verileri değerlendirilirken tanımlayıcı istatistiksel yöntemlerin yanında, ön test-son test puan ortalamaları arasındaki farkı saptamaya yönelik olarak, paired simple t testi ve Mc Namer testi uygulanmıştır. Bulgular: Periton diyalizi hastalarında, girişim öncesi ve sonrası bazı laboratuvar bulguları (plazma sodyum, idrar sodyum, diyalizat sodyum, plazma fosfor, idrar fosfor, plazma kalsiyum) puan ortalaması arasında istatistiksel olarak anlamlı fark bulunmamıştır (p>0,05). Periton diyalizi hastalarında girişim öncesi ve sonrası sodyum ve fosfor alımına yönelik sorulara verilen yanıtlara bakıldığında; ön test-son test puanları arasında istatistiksel olarak anlamlı fark saptanmamıştır (p>0,05). Sonuç: Periton diyalizi hastalarıyla yürütülen bu çalışma sonuçları, öz yönetim programının hastalarda bazı laboratuvar değerleri ve sodyum ve fosfor alımına yönelik olumlu değişimler yaratmadığını ortaya koymaktadır. Hastalarla daha uzun süre zaman geçirmeleri nedeniyle davranış değişikliği kazandırmada düzeyini artırmada hemşirelere önemli sorumluluklar düşmektedir.