Model reformy polskich służb specjalnych na tle innych krajów postkomunistycznych – rozważania teoretyczne

Abstract

Sprawnie działające służby specjalne stanowią podstawę bezpieczeństwa państwa. Bezpieczeństwa rozumianego w tym wypadku jako zdolność władzy i narodu do zabezpieczenia najważniejszych interesów państwa takich jak: dysponowanie własnym, skutecznym potencjałem bezpieczeństwa; udział w wiarygodnych systemach bezpieczeństwa międzynarodowego; swoboda korzystania przez obywateli z praw i wolności człowieka bez szkody dla innych osób i bezpieczeństwa państwa; ochrona indywidualna obywateli i zbiorcza ludności przed losowymi i celowymi zagrożeniami; bezpieczne warunki rozwoju potencjału społeczno-gospodarczego; społeczne i gospodarcze wsparcie bezpieczeństwa1. Posiadanie odpowiedniego potencjału bezpieczeństwa determinuje pozostałe interesy państwa wymienione powyżej. Ten potencjał państwa jest zaś wypadkową sprawnego działania potencjału: społecznego, gospodarczego, obronnego i ochronnego. Właśnie ten ostatni budują między innymi silne służby specjalne2. Do tej pory w polskim prawie nie wypracowano jednej spójnej definicji służb specjalnych. Nie oznacza to jednak, że nie funkcjonuje ona na gruncie naukowym. Tutaj istnieje bowiem wiele definicji służb specjalnych począwszy od tych, które sprowadzają je tylko do działania instytucji wywiadowczych, (a) także tych, które łączą działania wywiadu i kontrwywiadu, a kończąc na tych, które włączają w nie