{"title":"МЫСАЛ ЖАНРЫНДАҒЫ МАЗМҰН ӨЗГЕРІСТЕРІНЕ САЛЫСТЫРМАЛЫ ТАЛДАУ","authors":"Б. Қ. Қапасова, С. Т. Елікпаев","doi":"10.48081/zekc9812","DOIUrl":null,"url":null,"abstract":"Мысал өлеңдер ескіден белгілі әдебиеттің жанры. Біз өз мақаламызда мысал өлеңдер ішіндегі мазмұнның өзгерісін қарастырдық. Мысал өлеңдер ішіндегі оқиғалардың дамуы, жаңаша трансформацияға ұшырауы ерекше қызықты процесс. Осы арқылы қоғамның өзгерісі білінеді. Демек, біздің мақала бүгінгі күнге де қызықты әрі қажетті деп білеміз. Өзімізге мәлім мысал жанры ежелден келе жатқан, ескі адамзаттың қадірлі жанрының бірі. Адамзат алғашқы даму үдерісі кезінде мысал жанры арқылы дүниені танып, біліп осы бір әдебиет үлгісі арқылы танымын кеңейтті. Себебі алғашқы даму шағында адамзат өзін қоршаған ортадан бөлмеген еді. Яғни, жануарлар немесе жанындағы тірі мен өлі арасындағы әр түрлі оқиғаларды, хикаяларды тілге тиек ете отырып адам көзқарас ұғымының өзгеруін, оның имани қалпын сынаққа салып, сол кездегі түрі жазылады мысал өлеңде. Аты айтып тұрғандай мысал өлеңдер әлденені мысалға ала отырып жасалады. Бұл жанрдың басты белгісінде салыстырмалы әдебиеттанудың белгісі бар. Өрісті жолмен бізге жеткен себебі де сол. Ал кейбір мысал өлеңдерде ұлттың мінезі де білінеді. Мысал өлеңдер үкім айтушы, шын ар сотындай сезіледі. Демек бүгінгі я, кешегі ұлттың мінезін, салтын, ой қарымын түсіну үшін мысал өлеңдерге жүгінуге тура келеді.","PeriodicalId":151869,"journal":{"name":"Bulletin of Toraighyrov University. Philology series","volume":"8 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0000,"publicationDate":"2022-06-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":"0","resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":null,"PeriodicalName":"Bulletin of Toraighyrov University. Philology series","FirstCategoryId":"1085","ListUrlMain":"https://doi.org/10.48081/zekc9812","RegionNum":0,"RegionCategory":null,"ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":null,"EPubDate":"","PubModel":"","JCR":"","JCRName":"","Score":null,"Total":0}
引用次数: 0
Abstract
Мысал өлеңдер ескіден белгілі әдебиеттің жанры. Біз өз мақаламызда мысал өлеңдер ішіндегі мазмұнның өзгерісін қарастырдық. Мысал өлеңдер ішіндегі оқиғалардың дамуы, жаңаша трансформацияға ұшырауы ерекше қызықты процесс. Осы арқылы қоғамның өзгерісі білінеді. Демек, біздің мақала бүгінгі күнге де қызықты әрі қажетті деп білеміз. Өзімізге мәлім мысал жанры ежелден келе жатқан, ескі адамзаттың қадірлі жанрының бірі. Адамзат алғашқы даму үдерісі кезінде мысал жанры арқылы дүниені танып, біліп осы бір әдебиет үлгісі арқылы танымын кеңейтті. Себебі алғашқы даму шағында адамзат өзін қоршаған ортадан бөлмеген еді. Яғни, жануарлар немесе жанындағы тірі мен өлі арасындағы әр түрлі оқиғаларды, хикаяларды тілге тиек ете отырып адам көзқарас ұғымының өзгеруін, оның имани қалпын сынаққа салып, сол кездегі түрі жазылады мысал өлеңде. Аты айтып тұрғандай мысал өлеңдер әлденені мысалға ала отырып жасалады. Бұл жанрдың басты белгісінде салыстырмалы әдебиеттанудың белгісі бар. Өрісті жолмен бізге жеткен себебі де сол. Ал кейбір мысал өлеңдерде ұлттың мінезі де білінеді. Мысал өлеңдер үкім айтушы, шын ар сотындай сезіледі. Демек бүгінгі я, кешегі ұлттың мінезін, салтын, ой қарымын түсіну үшін мысал өлеңдерге жүгінуге тура келеді.