Bâbil'den Öteyi Seçen Sokaktaki Adam'ın Yapısalcı Eleştiri Bağlamında Çözümlenmesi

Abstract

Yapısalcı eleştiri, edebiyat sanatının kendine özgü bir sistemi ve bu sistemi düzenleyen kuralları olduğuna inanmaktadır. Yapısalcılık; yazar, tarih ve metin dışı gerçek dünya yerine sadece metinle, metnin yapısı ile ilgilenir. Metnin yapısına yönelerek, metni kesitlere bölüp derin anlamı keşfederek eserin dünyasına girmek yapısalcı eleştirinin amacıdır. Dolayısıyla odak edebi metnin kendisidir. Yapısalcılar metni bir cümle olarak düşünür ve bu cümleyi ögelerine ayırarak, ögelerin işlevini ortaya sererek yapıtın daha iyi anlaşılacağını savunurlar. Buna göre, bir bütünü olduğu gibi kavramanın zorluğu karşısında parçalara ayrılmış bir bütünü anlamak daha kolaydır. Yapısalcılık, kaynağını Ferdinand de Saussure’ün dilbilim görüşlerinden ve Rus biçimciliğinden almaktadır. Edebiyat dünyasında ise yapısalcılığı başlatanlar, Roland Barthes, Claude Bremond, Gérard Genette, Bulgar asıllı Tzvetan Todorov ve A. J. Greimas gibi eleştirmenlerdir. Attilâ İlhan, farklı edebi türlerde pek çok eser vermiş, çağdaş Türk edebiyatının en üretken yazarlarındandır. Bu çalışmada Attilâ İlhan’ın ilk romanı olan Sokaktaki Adam, yapısalcı eleştiriye göre incelenerek romandaki derin anlamlar tespit edilecektir.