Badanie okoliczności, które pomagają ustalić myślenie i wolę domniemanego symulanta w sprawach o nieważność małżeństwa ob exclusionem indissolubilitatis

Abstract

Autor artykułu podejmuje problematykę dowodu szczególnego w sprawach o stwierdzenie nieważności małżeństwa wynikającego z wyłączenia nierozerwalności, czyli okoliczności.Zgodnie z powszechnym i trwałym orzecznictwem Roty Rzymskiej dokładne zbadanie i uwzględnienie wszystkich okoliczności sprawy, tj. okoliczności małżeństwa, osoby, miejsca i czasu, pozwala pośrednio ustalić rozumowanie i wolę rzekomego symulanta zgody małżeńskiej.Na podstawie analizy orzeczeń wydanych przez sędziów Roty Rzymskiej autor porusza następujące kwestie szczegółowe: konieczność zbadania wielu różnych okoliczności obiektywnych i subiektywnych, osobistych i materialnych, które pomagają ustalić, czy rzekomy symulant wykluczył nierozerwalność małżeństwa; okoliczności małżeństwa z przyczyną zawarcia małżeństwa i przyczyną symulacji jako pierwszą; okoliczności osoby, miejsca i czasu. Wreszcie, mając na uwadze orzecznictwo Roty Rzymskiej, o której znaczeniu wspomina kan. 19 Kodeksu Prawa Kanonicznego odnotowuje się okoliczności, które należy zbadać w konkretnych przypadkach. W tym przypadku autor odnosi się do okoliczności, które mogą sprzyjać przekształceniu w akt woli usposobienia przeciwstawnego nierozerwalności małżeństwa, o czym mowa w kan. 1101 § 2 Kodeksu Prawa Kanonicznego oraz okoliczności, które należy zbadać w przypadku hipotetycznego wyłączenia nierozerwalności małżeństwa.