SOSYAL KONTROLÜN BAŞKA FENOMENLERİ GRAMATİK YAPILAR

Abstract

Bu calisma sosyal kontrol olgusuna farkli bir acidan bakmak icin tasarlanmistir. Burada daha once yapilmis olan bir kisim sosyal kontrol calismalarinin argumanlari goz onunde bulundurularak, sosyal kontrolun dilsel yonune dikkat cekilmistir. Calismada uc baslik acilmistir. Birinci baslik dilsel yapilarin ozne uzerinde bir tahakkumunun oldugu iddiasi ile acilmis ve bu baslikta gramer mantigi olan fenomenlerin hepsinin ozneyi bicimlendirebilecegi ve donusturebilecegi ifade edilmistir. Dilsel yapilarin sadece soz obekleri ile alakali olmadigi, toplumsal kurumlarin dogasinin da dilsel oldugu ifade edilmistir. Boylece hem soz obeklerinin hem de toplumsal kurumlarin kendine ait kurallarinin oldugu ve bu kurallari ozneye dayatabildigi soylenmistir. Ikinci baslikta sosyal kontrolun klasik enstrumanlari ele alinmistir. Burada ozel olarak klasik sosyologlarin sosyal kontrole nasil baktigi, genel olarak ise ana egilimlerin nasil oldugu ele alinmistir. Yuzeysel bir literatur taramasiyla sosyal kontrolun birey- yapi eksenli incelendigi gorulmustur. Ancak klasik sosyologlarin yapi nitelemesi gramatik yapilarin tumu icin degil, daha cok toplumsal kurum ve makro yapilari isaret etmek icin kullanilmistir. Yani onlar, yapi kavramini din, aile, siyaset gibi kurumlari ya da toplumsal yapinin bizatihi kendisini isaret etmek icin kullanmislardir. Oysaki ozellikle sosyal felsefe icerisinde dilbilim ve gostergebilim calismalarinin yapi tanimlamalari, sosyal kontrole baska bir acidan bakmak icin imkân tanimaktadir. Bu minvalde ucuncu baslikta, sosyal kontrol calismalarinin dilbilim ve gostergebilim uzerinden nasil yurutulebileceginin ornekleri tartisilmistir. Boylece gramatik bir kisim mikro yapilar ele alinmis ve sosyal kontrol icin yeni bir bakis acisina ihtiyac oldugu ifade edilmistir. Son baslikta argumanlarin desteklenmesi icin genel olarak semboller, soylemler ve duygular; ozel olarak da mars, slogan, mahalle baskisi, dedikodu ve beddua incelenmistir.