{"title":"O‘ZBEK TILIDAGI LEKSIK BO‘SHLIQLARNI TO‘LDIRISH MASALALARI (SO‘NGGI YUZ YILLIK MISOLIDA)","authors":"Abdumannon Khasanov","doi":"10.36078/1687162213","DOIUrl":null,"url":null,"abstract":"Maqolada so‘nggi yuz yillikda o‘zbek tili leksikasining boyish masalalari tahlilga tortilgan. Muayyan davrdagi til leksikasi taraqqiyotini kuzatish orqali til leksikasining tadrijiy rivojlanishini, unda hali o‘z ifodachisiga ega bo‘lmagan tushunchalarni atash imkoniyatiga ega bo‘lgan yangi so‘zlarning paydo bo‘lishini aniqlash mumkin. Bu kabi kuzatishlar til leksikasining ijtimoiy hayotga munosabatini, tafakkur rivojiga mutanosib taraqqiy etayotganligini va uning ichki resurslar hisobiga boyishida qaysi usullardan foydalanish unumli va ommabop ekanligini baholashga imkon beradi. Maqolada XX asrning ikkinchi choragidan boshlab til leksikasini boyitish, me’yorlashtirish, tartibga solish borasidagi ishlarga diqqat qaratildi. Xususan, leksikografik va dialektologik tadqiqotlarda kam qo‘llaniluvchi muhim so‘zlarni adabiy til leksikasiga kiritish bo‘yicha taklif va tavsiyalarning joriylanishi, mazkur holatda amal qilinishi kerak bo‘lgan me’yor va tamoyillar haqida ham mulohazalar bildirildi. Bu xildagi ishlarning til sofligi va rivojlanishidagi ahamiyatli jihatlari ko‘rsatib berildi. Til leksikasini boyitishda ichki imkoniyatlarga e’tibor qaratishning lingvistik va milliy-ijtimoiy ahamiyatga ega ekanligi ta’kidlandi.","PeriodicalId":383760,"journal":{"name":"Foreign Languages in Uzbekistan","volume":"120 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0000,"publicationDate":"2023-06-20","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":"0","resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":null,"PeriodicalName":"Foreign Languages in Uzbekistan","FirstCategoryId":"1085","ListUrlMain":"https://doi.org/10.36078/1687162213","RegionNum":0,"RegionCategory":null,"ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":null,"EPubDate":"","PubModel":"","JCR":"","JCRName":"","Score":null,"Total":0}
引用次数: 0
Abstract
Maqolada so‘nggi yuz yillikda o‘zbek tili leksikasining boyish masalalari tahlilga tortilgan. Muayyan davrdagi til leksikasi taraqqiyotini kuzatish orqali til leksikasining tadrijiy rivojlanishini, unda hali o‘z ifodachisiga ega bo‘lmagan tushunchalarni atash imkoniyatiga ega bo‘lgan yangi so‘zlarning paydo bo‘lishini aniqlash mumkin. Bu kabi kuzatishlar til leksikasining ijtimoiy hayotga munosabatini, tafakkur rivojiga mutanosib taraqqiy etayotganligini va uning ichki resurslar hisobiga boyishida qaysi usullardan foydalanish unumli va ommabop ekanligini baholashga imkon beradi. Maqolada XX asrning ikkinchi choragidan boshlab til leksikasini boyitish, me’yorlashtirish, tartibga solish borasidagi ishlarga diqqat qaratildi. Xususan, leksikografik va dialektologik tadqiqotlarda kam qo‘llaniluvchi muhim so‘zlarni adabiy til leksikasiga kiritish bo‘yicha taklif va tavsiyalarning joriylanishi, mazkur holatda amal qilinishi kerak bo‘lgan me’yor va tamoyillar haqida ham mulohazalar bildirildi. Bu xildagi ishlarning til sofligi va rivojlanishidagi ahamiyatli jihatlari ko‘rsatib berildi. Til leksikasini boyitishda ichki imkoniyatlarga e’tibor qaratishning lingvistik va milliy-ijtimoiy ahamiyatga ega ekanligi ta’kidlandi.