AZERBAYCAN TÜRKÇESİ DEYİMLERİNDE SAYGI VE NEZAKET ÜZERİNE BİR İNCELEME

Abstract

Azerbaycan Türkçesi veya Azerice Batı Türkçesine ve Oğuz grubuna dahil edilmektedir. Aynı zamanda yazı dili olarak da kullanılan Azerbaycan Türkçesi, yazı dili geleneğini bakımından Türkiye Türkçesine en çok benzeyen Çağdaş Türk lehçesidir. Bu benzerlik kendini kültürel anlamda da göstermekte Azerbaycan Türkçesi ile Türkiye Türkçesi arasında tarihi kökleri ve uzun tarihi gelişim dönemleri bakımından ortaklıklar bulunmaktadır. Türk kültürünü oluşturan ögeler arasına dahil edilebilen deyimler insanların yaşam biçimlerini, hayatı algılayış tarzlarını, değer yargılarını ortaya koyan, az sözle çok yargının anlatıldığı söz birlikleridir. Bu dil birlikleri kendi içinde saygı, hürmet, dua, iyi dilek, temenni, ilenme, argo terimler, selamlaşma, ağırlama, ziyaret, mahcubiyet vs. gibi kavramları barındırmaktadır. Bu çalışmada Azerbaycan Türkçesinin söz varlıklarındaki nezaket ve saygı bildiren deyimler tespit edilmeye çalışılmıştır. Çalışmamıza referans kaynağı olarak “Azerbaycan Türkçesi Deyimler Sözlüğü” seçilmiştir. Çalışmamız neticesinde Oğuz grubu içinde yer alan Azerbaycan Türkçesinde saygı ve nezaket bildiren deyim söz varlığının azımsanmayacak derecede olduğu neticesine ulaşılmıştır.