Atık Döküm Kumları İçin Uygun Bertaraf Yönteminin Maliyet Analizi ile Belirlenmesi: Bursa Örneği

Abstract

Turkiye’nin buyuk ilk 500 sanayi kurulusu icinde yer alan dokumhaneler, uretim prosesi sonrasinda atik dokum kumlarinin surekli olustugu sektorlerdendir. Ekonomik degeri olan atik dokum kumlari ulkemiz kosullarinda yeterince degerlendirilemediginden, fabrika alanlarinda biriktirilmekte ya da duzenli depolama sahalarina gonderilerek geri kazanim surecine dahil edilemeden heba edilmektedir. Oysaki genelde tehlikesiz turde olan atik dokum kumlari, uygun sekilde yonetildiklerinde asfalt uretiminde agrega yerine alternatif hammadde olarak kullanilabilmektedir. Bu calismada, Bursa ili Nilufer ilcesinde yer alan 46.200 ton uretim kapasiteli bir dokumhaneden kaynaklanan atik dokum kumlarinin direkt duzenli depolama sahasinda bertaraf edilmesi yerine, cimento fabrikasi ve asfalt plent tesisine gonderilerek geri kazanilmasi ve alternatif hammadde olarak kullanilmasinin cevresel ve ekonomik degerlendirilmesi yapilmistir. Atik dokum kumlarinin nakliye dahil olmak uzere duzenli depolama sahasina gonderilmesi durumunda 851.989 TL (163.844 $), cimento fabrikasina gonderilmesi durumunda 1.097.620 TL (211.081 $) ve asfalt plent tesislerine gonderilmesi durumunda ise 35.431 TL (6.814 $) bertaraf maliyetinin olacagi hesaplamalar sonucunda bulunmustur. Dokumhane icin en ekonomik yontemin asfalt plent tesisi oldugu belirlenmis olup, bertaraf maliyetlerinin en aza indirilmesi ile atik dokum kumlarinin uretildikleri yere en yakin ve en uygun tesise en hizli sekilde gonderilerek hava, su ve toprak kirliligine neden olan fabrika sahalarindaki uzun sure depolamalarin onlenecegi dusunulmektedir.