Yazma Eserlerde Kullanıcı-Dostu Bir Unsur olarak Fihristler: Lâmi'î Çelebi'nin Nefâhatü’l-Üns Tercümesinin Topkapı A. 1422 Nüshası Özelinde Bir Değerlendirme

Marmara Türkiyat Araştırmaları Dergisi Pub Date : 2022-09-05 DOI:10.16985/mtad.1087978

M. Yayla

{"title":"Yazma Eserlerde Kullanıcı-Dostu Bir Unsur olarak Fihristler: Lâmi'î Çelebi'nin Nefâhatü’l-Üns Tercümesinin Topkapı A. 1422 Nüshası Özelinde Bir Değerlendirme","authors":"M. Yayla","doi":"10.16985/mtad.1087978","DOIUrl":null,"url":null,"abstract":"İslami yazma eserlerde günümüz matbu eserlerinin içindekiler kısmına benzer bir işleve sahip fihrist adı verilen unsurlar bulunmaktaydı. Okurların nüshalarda ulaşmak istedikleri bilgiye erişiminde rolü olan bu unsurlar, nüshalara eklenerek dönemin okuma pratiklerinin şekillenmesinde rol oynamıştır. Bu makalede, tekil bir örnek olarak, 16. yüzyıl Osmanlı sahasının önde gelen mutasavvıf-şairlerinden Lâmiî Çelebi’nin (ö. 938/1532) Molla Câmî’den (ö. 898/1492) tercüme ederek Fütûhu’l-Mücâhidîn li-Tervîhi Kulûbü’l-Müşâhidîn adını verdiği evliyâ tabakâtının en eski tarihli (953/1546) Topkapı A. 1422 nüshasındaki fihrist kullanımına odaklanılacaktır. Makalede ilk olarak İslami yazma eserlerde fihrist kullanımı üzerine genel bir değerlendirme yapılacaktır. Bu değerlendirmelerden sonra Osmanlı sahasında fihristlerin yerine değinilerek Lâmiî’nin tercüme eserinin Topkapı A. 1422 nüshası ana hatlarıyla tanıtılacak ve nüshadaki fihrist bölümü örnek tabakat maddeleriyle birlikte incelenecektir. Nihayetinde makalede Topkapı A. 1422’da yer alan fihristin okurlar için Maaike van Berkel’in kullandığı tabir ile kullanıcı-dostu (user-friendly) bir unsur olduğu iddia edilecektir.","PeriodicalId":320054,"journal":{"name":"Marmara Türkiyat Araştırmaları Dergisi","volume":"5 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0000,"publicationDate":"2022-09-05","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":"0","resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":null,"PeriodicalName":"Marmara Türkiyat Araştırmaları Dergisi","FirstCategoryId":"1085","ListUrlMain":"https://doi.org/10.16985/mtad.1087978","RegionNum":0,"RegionCategory":null,"ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":null,"EPubDate":"","PubModel":"","JCR":"","JCRName":"","Score":null,"Total":0}

引用次数: 0

Abstract

İslami yazma eserlerde günümüz matbu eserlerinin içindekiler kısmına benzer bir işleve sahip fihrist adı verilen unsurlar bulunmaktaydı. Okurların nüshalarda ulaşmak istedikleri bilgiye erişiminde rolü olan bu unsurlar, nüshalara eklenerek dönemin okuma pratiklerinin şekillenmesinde rol oynamıştır. Bu makalede, tekil bir örnek olarak, 16. yüzyıl Osmanlı sahasının önde gelen mutasavvıf-şairlerinden Lâmiî Çelebi’nin (ö. 938/1532) Molla Câmî’den (ö. 898/1492) tercüme ederek Fütûhu’l-Mücâhidîn li-Tervîhi Kulûbü’l-Müşâhidîn adını verdiği evliyâ tabakâtının en eski tarihli (953/1546) Topkapı A. 1422 nüshasındaki fihrist kullanımına odaklanılacaktır. Makalede ilk olarak İslami yazma eserlerde fihrist kullanımı üzerine genel bir değerlendirme yapılacaktır. Bu değerlendirmelerden sonra Osmanlı sahasında fihristlerin yerine değinilerek Lâmiî’nin tercüme eserinin Topkapı A. 1422 nüshası ana hatlarıyla tanıtılacak ve nüshadaki fihrist bölümü örnek tabakat maddeleriyle birlikte incelenecektir. Nihayetinde makalede Topkapı A. 1422’da yer alan fihristin okurlar için Maaike van Berkel’in kullandığı tabir ile kullanıcı-dostu (user-friendly) bir unsur olduğu iddia edilecektir.

查看原文本刊更多论文

求助全文

约1分钟内获得全文求助全文

来源期刊

Marmara Türkiyat Araştırmaları Dergisi

自引率

0.00%

发文量