ԿՈԳՆԻՏԻՎ ԳԻՏՈՒԹՅԱՆ ԶԱՐԳԱՑՄԱՆ ՀԵՌԱՆԿԱՐՆԵՐԸ ՀՀ-ՈՒՄ

Արսեն Լոքյան, Ս. Հ. Պողոսյան, Աշխեն Գևորգյան
{"title":"ԿՈԳՆԻՏԻՎ ԳԻՏՈՒԹՅԱՆ ԶԱՐԳԱՑՄԱՆ ՀԵՌԱՆԿԱՐՆԵՐԸ ՀՀ-ՈՒՄ","authors":"Արսեն Լոքյան, Ս. Հ. Պողոսյան, Աշխեն Գևորգյան","doi":"10.46991/sbmp/2021.4.2.220","DOIUrl":null,"url":null,"abstract":"Այսօր գիտության զարգացման առաջնահերթություններից է կոգնիտիվ ոլորտի ուսումնասիրությունը, որը պահանջում է միջդիսցիպլինար մոտեցում։ Տեսական վերլուծության նպատակն է բացահայտել կոգնիտիվ գիտության զարգացման հեռանկարները, միտումները եւ առանձնահատկությունները Հայաստանում՝ ուսումնասիրելով թե՛ հայկական, թե՛ միջազգային գիտական դաշտը։ Այդ նպատակով ուսումնասիրել ենք կոգնիտիվ գիտության տարբեր ուղղություններով կատարվող աշխատանքները, կենտրոնների հետազո- տական ծրագրերը, տպագրվող հոդվածները, դրանց քանակական ու որակա- կան ցուցանիշները Հայաստանում։ Արդյունքում հանգել ենք հետեւյալ եզրակացության, որ Հայաստանում այս ուղղության ուսումնասիրությունները չունեն համալիր եւ ամբողջական բնույթ, մինչդեռ այն գործնական եւ կիրառական հետազոտությունների ընդգրկուն ոլորտ է, առաջատար գիտական ուղղություն, ընդգրկում է միջդիսցիպլինար տարբեր ուղղություններ, ինչպես նաեւ կարեւոր գիտական հայտնագործու- թյունների աղբյուր է ոչ միայն հոգեբանների, այլեւ նեյրոֆիզիոլոգների, ֆիզիոլոգների, կենսաբանների, արհեստական ինտելեկտով զբաղվողների, հոգեթերապեւտների, հոգեբույժների, նեյրոգիտնականների համար: Այսպիսով, կոգնիտիվ գիտությունը կարեւոր ռազմավարական ուղղություն է հատկապես ժամանակակից հոգեբանական գիտության զարգացման, կառա- վարման ոլորտի մասնագետների պատրաստման, յուրաքանչյուր մասնագետի մասնագիտական գործունեության կատարելագործման համար, ինչն էլ Հայաս- տանում կոգնիտիվ հետազոտությունների կենտրոն ստեղծելու հրամայականն է։ Կոգնիտիվ կենտրոնի զարգացման հեռանկարային ուղղություններ դիտարկում ենք հետեւյալները՝ մասնագետների պատրաստում եւ վերապատրաստում՝ հիմնված կոգնիտիվ գործընթացների առանձնահատկությունների ուսումնասիրությունների վրա, արհեստական ինտելեկտի զարգացման համար նեյրոհո- գեբանական հիմքի ստեղծում, այդ թվում՝ ինսայթի առաջացման հնարավորության ուսումնասիրում արհեստական ինտելեկտի գործարկման ժամա- նակ, կառավարիչների՝ ոչ ստանդարտ խնդիրներ լուծելու կոգնիտիվ սխեմաների մշակում: Այս ամենը հնարավորություն կընձեռի մշակել եւ ստեղծել մարդ- կային ու արհեստական ինտելեկտի զարգացման նորարարական մոդելներ, սխեմաներ:","PeriodicalId":441121,"journal":{"name":"Modern Psychology","volume":"2 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0000,"publicationDate":"2021-10-02","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":"0","resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":null,"PeriodicalName":"Modern Psychology","FirstCategoryId":"1085","ListUrlMain":"https://doi.org/10.46991/sbmp/2021.4.2.220","RegionNum":0,"RegionCategory":null,"ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":null,"EPubDate":"","PubModel":"","JCR":"","JCRName":"","Score":null,"Total":0}
引用次数: 0

Abstract

Այսօր գիտության զարգացման առաջնահերթություններից է կոգնիտիվ ոլորտի ուսումնասիրությունը, որը պահանջում է միջդիսցիպլինար մոտեցում։ Տեսական վերլուծության նպատակն է բացահայտել կոգնիտիվ գիտության զարգացման հեռանկարները, միտումները եւ առանձնահատկությունները Հայաստանում՝ ուսումնասիրելով թե՛ հայկական, թե՛ միջազգային գիտական դաշտը։ Այդ նպատակով ուսումնասիրել ենք կոգնիտիվ գիտության տարբեր ուղղություններով կատարվող աշխատանքները, կենտրոնների հետազո- տական ծրագրերը, տպագրվող հոդվածները, դրանց քանակական ու որակա- կան ցուցանիշները Հայաստանում։ Արդյունքում հանգել ենք հետեւյալ եզրակացության, որ Հայաստանում այս ուղղության ուսումնասիրությունները չունեն համալիր եւ ամբողջական բնույթ, մինչդեռ այն գործնական եւ կիրառական հետազոտությունների ընդգրկուն ոլորտ է, առաջատար գիտական ուղղություն, ընդգրկում է միջդիսցիպլինար տարբեր ուղղություններ, ինչպես նաեւ կարեւոր գիտական հայտնագործու- թյունների աղբյուր է ոչ միայն հոգեբանների, այլեւ նեյրոֆիզիոլոգների, ֆիզիոլոգների, կենսաբանների, արհեստական ինտելեկտով զբաղվողների, հոգեթերապեւտների, հոգեբույժների, նեյրոգիտնականների համար: Այսպիսով, կոգնիտիվ գիտությունը կարեւոր ռազմավարական ուղղություն է հատկապես ժամանակակից հոգեբանական գիտության զարգացման, կառա- վարման ոլորտի մասնագետների պատրաստման, յուրաքանչյուր մասնագետի մասնագիտական գործունեության կատարելագործման համար, ինչն էլ Հայաս- տանում կոգնիտիվ հետազոտությունների կենտրոն ստեղծելու հրամայականն է։ Կոգնիտիվ կենտրոնի զարգացման հեռանկարային ուղղություններ դիտարկում ենք հետեւյալները՝ մասնագետների պատրաստում եւ վերապատրաստում՝ հիմնված կոգնիտիվ գործընթացների առանձնահատկությունների ուսումնասիրությունների վրա, արհեստական ինտելեկտի զարգացման համար նեյրոհո- գեբանական հիմքի ստեղծում, այդ թվում՝ ինսայթի առաջացման հնարավորության ուսումնասիրում արհեստական ինտելեկտի գործարկման ժամա- նակ, կառավարիչների՝ ոչ ստանդարտ խնդիրներ լուծելու կոգնիտիվ սխեմաների մշակում: Այս ամենը հնարավորություն կընձեռի մշակել եւ ստեղծել մարդ- կային ու արհեստական ինտելեկտի զարգացման նորարարական մոդելներ, սխեմաներ:
ԿՈԳՆԻՏԻՎԳԻՏՈՒԹՅԱՆԶԱՐԳԱՑՄԱՆՀԵՌԱՆԿԱՐՆԵՐԸՀՀ-ՈՒՄ
Այսօրգիտությանզարգացմանառաջնահերթություններիցէկոգնիտիվոլորտիուսումնասիրությունը,որըպահանջումէմիջդիսցիպլինարմոտեցում։Տեսականվերլուծությաննպատակնէբացահայտելկոգնիտիվգիտությանզարգացմանհեռանկարները,միտումներըեւառանձնահատկություններըՀայաստանում՝ուսումնասիրելովթե建立一个հայկական,թե建立一个միջազգայինգիտականդաշտը։Այդնպատակովուսումնասիրելենքկոգնիտիվգիտությանտարբերուղղություններովկատարվողաշխատանքները,կենտրոններիհետազո-տականծրագրերտը,պագրվողհոդվածները,դրանցքանակականուորակա-կանցուցանիշներըՀայաստանում։Արդյունքումհանգելենքհետեւյալեզրակացության,որՀայաստանումայսուղղությանուսումնասիրություններըչունենհամալիրեւամբողջականբնույթ,մինչդեռայնգործնականեւկիրառականհետազոտություններիընդգրկունոլորտէ,առաջատարգիտականուղղություն,ընդգրկումէմիջդիսցիպլինարտարբերուղղություններ,ինչպեսնաեւկարեւորգիտականհայտնագործու-թյուններիաղբյուրէոչմիայնհոգեբանների,այլեւնեյրոֆիզիոլոգների,ֆիզիոլոգների,կենսաբանների,արհեստականինտելեկտովզբաղվողների,հոգեթերապեւտների,հոգեբույժներին,եյրոգիտնականներիհամար:Այսպիսով,կոգնիտիվգիտությունըկարեւորռազմավարականուղղությունէհատկապեսժամանակակիցհոգեբանականգիտությանզարգացման,կառ-ավարմանոլորտիմասնագետներիպատրաստման,յուրաքանչյուրմասնագետիմասնագիտականգործունեությանկատարելագործմանհամար,ինչնէլՀայա-ստանումկոգնիտիվհետազոտություններիկենտրոնստեղծելուհրամայականնէ։Կոգնիտիվկենտրոնիզարգացմանհեռանկարայինուղղություններդիտարկումենքհետեւյալները՝մասնագետներիպատրաստումեւվերապատրաստում՝հիմնվածկոգնիտիվգործընթացներիառանձնահատկություններիուսումնասիրություններիվրա,արհեստականինտելեկտիզարգացմանհամարնեյրոհո-գեբանականհիմքիստեղծում,այդթվում՝ինսայթիառաջացմանհնարավորությանուսումնասիրումարհեստականինտելեկտիգործարկմանժամա-նակ,կառավարիչների՝ոչստանդարտխնդիրներլուծելուկոգնիտիվսխեմաներիմշակում:Այսամենըհնարավորությունկընձեռիմշակելեւստեղծելմարդ-կայինուարհեստականինտելեկտիզարգացմաննորարարականմոդելներ,սխեմաներ:
本文章由计算机程序翻译,如有差异,请以英文原文为准。
求助全文
约1分钟内获得全文 求助全文
来源期刊
自引率
0.00%
发文量
0
×
引用
GB/T 7714-2015
复制
MLA
复制
APA
复制
导出至
BibTeX EndNote RefMan NoteFirst NoteExpress
×
提示
您的信息不完整,为了账户安全,请先补充。
现在去补充
×
提示
您因"违规操作"
具体请查看互助需知
我知道了
×
提示
确定
请完成安全验证×
copy
已复制链接
快去分享给好友吧!
我知道了
右上角分享
点击右上角分享
0
联系我们:info@booksci.cn Book学术提供免费学术资源搜索服务,方便国内外学者检索中英文文献。致力于提供最便捷和优质的服务体验。 Copyright © 2023 布克学术 All rights reserved.
京ICP备2023020795号-1
ghs 京公网安备 11010802042870号
Book学术文献互助
Book学术文献互助群
群 号:604180095
Book学术官方微信