Demokracja kosmopolityczna: zarys problematyki

Abstract

Przedmiotem niniejszego artykułu jest analiza i krytyka nurtu w teorii polityki zwanego nowym kosmopolityzmem. W przedstawionej interpretacji projekty nowego kosmopolityzmu stanowią z jednej strony ilustrację poświadczającą współczesną problematyczność demokracji, a zarazem nowatorską próbę redefinicji pojęcia demokracji przez nadanie temu pojęciu nowych wymiarów i nowej dynamiki. Wprowadzone przez nas pojęcie „minimum kosmopolitycznego” służy nam jako narzędzie meta-teoretyczne i metodologiczne, za pomocą którego argumentujemy na rzecz tezy, że na obecnym etapie nie da się wskazać minimalnego zestawu twierdzeń i zaleceń praktycznych, które można by uznać za obszar zgody i porozumienia między rywalizującymi podejściami i teoriami nowego kosmopolityzmu. W szczególności analiza tego nurtu wskazuje, że dotychczasowe sformułowania idei polityki kosmopolitycznej oraz jej możliwe praktyczne realizacje, jak dotąd nie zaowocowały ustaleniem „minimum kosmopolitycznego”, które mogłoby stanowić podstawę ich przyszłego powodzenia. Sugerujemy, że właściwą metodą dążenia do ideałów kosmopolitycznych jest formułowanie ich w sposób kosmopolityczny i demokratyczny zarazem, a więc z udziałem tych, których głos był dotychczas pomijany.