TÜRK SAZ MUSİKİSİNDE GEÇKİ(MODULASYON)

Abstract

Bu çalışmada Türk saz musikimizde geçki(modülasyon) konusu ele alınmış olup, betimsel araştırma yöntemlerinden tarama (survey) tekniği ile yürütülmüştür. Musikimiz içerisinde önemli bir yeri olan geçki, bir makam icra edilirken onun içinde genişleme ya da bir veya birkaç makama geçmek için yapılan bir geçiş (bir nevi geçici veya kalıcı modülasyon) biçimidir. Diğer bir deyişle genellikle yakın makamlardan veya yakın seslerden faydalanılarak başka bir makama geçmek veya kısa süre gezinip aynı makama geri dönmek için kullanılan diziler, sesler ve melodilere verilen bir isimdir. Türk musikisinde geçkiler taksimlerin yanında da her türlü saz eseri, gazel, şarkı ve büyük bestelerde kullanılan ve bu yolla taksim ve eser icralarına renk katan bir yapıdır. Yapılan sanatsal icranın içine farklı lezzetlerin girmesini sağlayan hem ilmi, hem estetik, hem de duygulara hitap eden genişletici bir birikim olayıdır. Yakın ve uzak geçki diye ikiye ayrılırlar. Bu çalışmamız Türk saz musikimizde her türlü saz eserlerinde yapılmış geçkiler üzrerine odaklanmıştır.