Osmanlı Devleti’nde Tarımda Makineleşme ve Basının Rolü

Abstract

Osmanlı Devleti 19. yüzyılda serveti artırmak amacıyla üretici bir bakış açısıyla ekonomi politikalarını uygulamaya başlamıştır. Tarımda üretimin artırılmasında daha rekabetçi olunduğu için bürokratlar tarım sektörünü tercih etmiş ve tarım sektöründe teşvik edici politikalar uygulamıştır. Uygulanan politikalardan biri de makineleşmenin yaygınlaşmasıdır. Bu çalışmada tarım sektöründe makineleşmenin yaygınlaşması için devletin uyguladığı politikalar belirtildikten sonra yaşanan değişim, basındaki yazılar ışığında incelenmiş ve tarımda makineleşme süreci aktarılmıştır. Basının bir bilgilendirme ve yönlendirme aracı olarak kullanılması nedeniyle çalışmada öncelikle propaganda kavramı açıklanmış sonra basının politika aracı olarak işlevi anlatılmıştır. Araştırmalar sonucu fikri değişim yaratılması amacıyla basında makineleşmenin lehine yönelik bir yayım politikası güdüldüğü tespit edilmiştir. Yazılan yazıların sonucunda, makineleşmede yaygın olmasa bile küçük bir artışın yaşandığı gözlemlenmektedir. Basında da sıkça değinildiği gibi sermaye eksikliği ve yeniliklere açık olmama gibi faktörler makineleşmenin yayılmasının hızını düşürmüşse bile makineleşme sürecinde kısmen bir başarı söz konusudur.