The Investigation of the Causal Relationship Between Renewable and Non-Renewable Energy Resources and Economic Growth

Bugün her alanda enerji kullanılmakta olup, her geçen gün nüfus artışına ve sanayileşmeye bağlı olarak enerjiye duyulan ihtiyaç da artmaktadır. Enerji tüketiminin artması birincil (yenilenemez) enerji kaynaklarının üretimi ile tüketimi arasında dengesizlikler oluşmasına neden olmaktadır. Çözüm olarak enerjinin ithal edilmesi cari açığa neden olmakta ve ekonomik büyüme üzerinde olumsuz etki yaratmaktadır. Yenilenebilir enerji kaynaklarına yapılan yatırımların istikrarlı bir şekilde devam etmesi, dışa bağımlılığın azaltılarak ekonomik büyümeyi arttıracağı düşünülmektedir. Literatür çalışmaları incelendiğinde, enerji ile ekonomik büyüme arasındaki nedenselliği farklı metotları bir arada kullanan pek fazla çalışmaya rastlanmamaktadır. Bu çalışmalar genellikle nedenselliği tek bir yaklaşımla ele almaktadır. Çalışmamızda, 1993-2020 dönemleri arasında yenilenebilir ve yenilenemez enerji kaynakları ile ekonomik büyüme arasındaki nedensel ilişki araştırılmaktadır. Bu çerçevede öncelikle yapısal kırılmasız ve yapısal kırılmalı birim kök testlerine yer verilmektedir. Daha sonra, değişkenlerin durağanlık yapısına bağlı olarak Granger, Breitung-Candelon, Toda-Yamamoto, Hacker-Hatemi-J ve Hatemi-J gibi nedensellik testleri kullanılmaktadır. Çalışmamızda uygulanan birçok test sonucunda; tüm enerji bağlamında çift yönlü nedensellik olduğu, yenilenemez enerji için ekonomik büyümeden yenilenemez enerjiye doğru, yenilenebilir için ise yenilenebilir enerjiden ekonomik büyümeye doğru nedensel ilişki olduğu bulunmuştur.