Cost-effectiveness analysis and cost-benefit analysis for X-type zeolite production from fly ash

this paper presents the results of a cost-effectiveness analysis and a cost-benefit analysis for the production of X-type zeolites from fly ash. 103 Białecka et al. 2022 / Gospodarka Surowcami Mineralnymi – Mineral Resources Management 38(3), 83–103 positive results of the laboratory tests on the quality of zeolites derived from fly ash initiated a cost analysis on the production of this materials on an industrial scale. the cost-effectiveness analysis was conducted using the dynamic generation cost indicator (dgc). the calculated dgc expresses the technical manufacturing cost of 1 Mg of synthetic zeolites. whereas the cost-benefit analysis (cBa) was completed using the economic net present value (enpV) and the economic internal rate of return (eirr) indicators. The calculated unit technical cost of producing 1 Mg of zeolites using an installation consisting of five reactors with a capacity of 25 m3 each is 211 eUr and is lower than the current market price of this product, including transportation costs. this proves the financial viability of the investment. the calculations of the economic efficiency of the installation (cBa method) show that it is fully economically viable to operate and use the products from a social point of view. ANAlIzA EFEktywNośCI koSztowEj I EkoNoMICzNEj PRoDukCjI zEolItów tyPu X z PoPIołów lotNyCh s ł o w a k l u c z o w e analiza kosztów i korzyści (cBa), ocena efektywności kosztowej, dynamiczny koszt jednostkowy (dgc), zeolit, popiół lotny S t r e s z c z e n i e w artykule zostały przedstawione wyniki oceny efektywności kosztowej i ekonomicznej produkcji zeolitów typu X z popiołów lotnych. pozytywne wyniki badań laboratoryjnych dotyczące jakości materiału zeolitowego otrzymanego z popiołów lotnych były podstawą do przeprowadzenia oceny kosztów ich produkcji w skali przemysłowej. ocenę efektywności kosztowej przeprowadzono przy wykorzystaniu dynamicznego kosztu jednostkowego (dgc). obliczony wskaźnik dgc wyraża techniczny koszt produkcji 1 Mg zeolitów syntetycznych. natomiast analiza kosztów i korzyści (cBa) polegała na obliczeniu ekonomicznej bieżącej wartości netto (enpV) i ekonomicznej wewnętrznej stopy zwrotu (eirr ). obliczony jednostkowy techniczny koszt wyprodukowania 1 Mg zeolitów na instalacji składającej się z 5 reaktorów o pojemności 25 m3 każdy wynosi 211 eUr i jest niższy od ceny rynkowej tego produktu, wliczając koszty transportu. Świadczy to o opłacalności finansowej inwestycji. przeprowadzone obliczenia efektywności ekonomicznej instalacji (metodą cBa) potwierdzają w pełni opłacalność jej eksploatacji i wykorzystania produktów z punktu widzenia społecznego.