Community-based tourism and its potential to improve living conditions among the Hananwa of Blouberg (Limpopo Province), with particular reference to catering services during winter

Opsomming Die Hananwa is ‘n relatief selfversorgende gemeenskap van Tswana-Hurutshe herkoms wat in relatiewe afsondering bo-op Blouberg in die Limpopoprovinsie woonagtig is. As gevolg van hulle af-gesonderdheid is die gemeenskap steeds baie tradisioneel georienteerd wat hulle kulturele aktiwiteite betref. Die doel van hierdie studie was om ondersoek in te stel na die moontlikheid dat die gemeenskap voedsel kan voorsien aan ‘n stat ( motse ) vir besoekers wat bo-op die berg vir toeristeverblyf opgerig is. Sodanige voorsiening van voedsel aan die be-soekerstat sou in lyn wees met die doelwitte van gemeenskapsgebaseerde toerismeontwikkeling waarvolgens entrepreneurskap deur die ontwikkeling van kennis en vaardighede gevestig word sodat die plaaslike bevolking op direkte en indirekte wyse voordeel uit die besoekerstat kan trek. In hierdie ondersoek is die gemeenskap se gesindheid ten opsigte van toerisme en die rol wat logistiese dienste soos die voorsiening en voorbereiding van voedsel sou kon speel om van die projek ’n sukses te maak, ook bepaal. Aandag is gegee aan beleid ten opsigte van die beskerming van die Hananwa se kulturele erfenis – in besonder hulle dieetpatroon – teen die verwagte impak van toerisme. Al elf huishoudings in die stamwyk waarin die besoekerstat gelee is, is besoek, en twee huishoudings in die aangrensende stamwyk is as ’n steekproef vir kontroledoeleindes besoek. ’n Kwalitatiewe navorsingstrategie is gevolg en data-insamelingstegnieke soos individuele onderhoude en deelnemende waarneming is gebruik. In die proses is daar deurentyd gepoog om gemeenskapsbetrokkenheid te bewerkstellig deur die inwoners se oordeel oor ver-bandhoudende sake soos toerisme en die volhoubaarheid daarvan, voedselresepte en die voorbereiding daarvan vir toeriste te bepaal en voorstelle van die inwoners te kry met besondere verwysing na die voorsiening van voedsel in die winter. Hierdie artikel gee dus ’n aanduiding van die Hananwa se gesindheid jeens toerisme, die voedselsoorte wat deur individuele huishoudings verbou word, bepaalde resepte en die wyse waarop die mees algemene en belangrikste voedselsoorte voorberei word, veral in die winter. Terselfdertyd