La catégorie de la réticence et un retour au récit dans l’écriture de Jean-Philippe Toussaint. Une introduction

The Category of Reticence and a Return to the Story in Jean-Philippe Toussaint’s Writing. An Introduction The article presents the function of reticence in Jean-Philippe Toussaint’s writing in the context of the return to the story in francophone literature, initiated in the 80s of the 20th c. Jean-Philippe Toussaint is a contemporary Belgian writer, photographer and film-maker. He has written twelve novels and short stories, as well as authored films and installations. Belonging to the generation of minimalist writers, Toussaint sets his use of reticence in the context of the tendency to return to Genette’s category of story (récit). Since the publication of his novel La Réticence (1991) reticence has become the key category of his écriture. In his books, it shapes the form, the narration and the plot, the construction of characters, temporality, and space. Thus, its function in Toussaint’s writing enables us to observe idiosyncratic aspects of his “infinitesimalist” texts which play with the canonical, realistic model of the novel. Kategoria „powściągliwości” (réticence) i powrót do opowieści w pisarstwie Jeana-Philippe’a Toussainta. Wprowadzenie Artykuł stanowi próbę omówienia kategorii powściągliwości (fr. réticence) w prozie Jeana-Philippe’a Toussainta w kontekście powrotu do opowieści w literaturze frankofońskiej, zapoczątkowanego w latach 80. XX wieku. Jean-Philippe Toussaint to współczesny belgijski pisarz, fotograf i filmowiec. Napisał m.in. dwanaście powieści i kilka zbiorów krótkich form, jest także autorem filmów i instalacji. Jako przedstawiciel pokolenia pisarzy minimalistycznych Toussaint osadza wykorzystanie powściągliwości w kontekście zjawiska powrotu do genette’owskiej kategorii opowiadania (fr. récit). Od czasu publikacji powieści La Réticence (1991) powściągliwość stała się kluczową kategorią Toussaintowskiego pisarstwa. W jego utworach kształtuje formę, narrację i fabułę, ale także konstrukcję postaci, czasowość i przestrzeń. W ten sposób status omawianej kategorii w twórczości Toussainta umożliwia analizę poszczególnych, a zarazem charakterystycznych dla tego twórcy aspektów textes infinitésimalistes, które podejmują grę z modelem balzakowskiej powieści realistycznej.