Alkaloids from some Mongolian medicinal plants

The detailed phytochemical study of Mongolian medicinal plants started in 1973, when a Department for a study of physiologically active substances chemistry was established in the Institute of Chemistry, Mongolian Academy of Sciences. We had studied alkaloids of 30 medicinal plant species grown in Mongolia for the first time. According to the study, 320 alkaloids had been isolated and their molecular structures were identified. Among them, 34 alkaloids had been established as natural new com-pounds and all results of the investigation were published in peer-reviewed international journals. Some biological activities of total alkaloids and certain individual compounds had been studied. In accordance with phytochemical and biological activity studies, several products, the cattle weight gain preparation “Targa”, the preparation for the uterus smooth muscles contraction “Alkum”, the anti-diabetic preparation “Dentamon-10”, the expectorant “Stelleriaphytin”, the liver protective and immune-active preparation “Barbadin”, had been obtained on the basis of collaborative work and the products had been introduced in the market. Монгол орны зарим эмийн ургамлын алкалоидын судалгаа Хураангуй: 1973 онд Химийн хүрээлэнд Ургамлын физиологийн идэвхт нэгдлийн химийн тасаг байгуулагдсанаар Монгол орны эмийн ургамлын фитохимийн нарийвчилсан судалгаа хийгдэж эхэлсэн. Бид Монгол орны алкалоидот 30 зүйл эмийн ургамлын алкалоидын судалгааг анх удаа гүйцэтгэн 320 алкалоидыг ялгаж таньж тодорхойлсны дотор өмнө нь байгалаас ялгагдаж байгаагүй 34 шинэ алкалоидыг нээн илрүүлж бүтэц байгуулалтыг тогтоон олон улсын мэрэгжлийн сэтгүүлд хэвлүүлэн үр дүнг баталгаажуулсан. Бид гарган авсан нийлбэр алкалоид ба зарим цэвэр алкалоидуудын биологийн идэвхийг тодорхойлуулсны үр дүнд хамтын бүтээл болох алкалоидод суурилсан малын амьдын жин нэмэгдүүлэгч “Тарга”, савны гилгэр булчин агшаагч “Алькум” бэлдмэлүүд мал эмнэлгийн практикт; Чихрийн шижингийн эсрэг идэвхтэй “Дентамон-10”, цэр ховхлох үйлдэл бүхий “Стеллериафитин”, элэг хамгаалах, дархлаа дэмжигч “Барбадин” бэлдмэлүүд хүн эмнэлгийн практикт тус тус нэвтрэх боломж бүрдсэн. Түлхүүр үгс: хинолизидины алкалоид, изохинолины алкалоид, тропаны алкалоид, стероид алкалоид