Katar’da Osmanlı Hâkimiyetine Tarihsel Bir Bakış

Bu calismada temel olarak Yavuz Sultan Selim'in Misir seferiyle Katar’in Osmanli himayesine girmesinden 1915 yilinda son askerimizin Katar’dan cikmasina kadar gecen sureyi irdeledik. Osmanli'nin bu bolgede Portekizlilerle daha sonra uzun bir sure Ingilizlerle mucadele ettigi gorulur. 1971 yilinda Şeyh Casim’in Osmanlinin Basra valisi Mithat Pasa’yi Katar’a davet etmesiyle ilk defa bolgeye Osmanli ordusu yerlesir. Bu donemden sonra Osmanli Devleti Katar’a egemenligini kurmak icin mucadele edecektir. Bunun yaninda Osmanli Devleti bolgedeki hâkimiyetini saglamlastirmak icin mevcut kabilelerden Al Sani ailesinden Şeyh Casim’i bolgeye kaymakam olarak atar. Şeyh Casim Osmanli Devletinin bolgedeki hâkimiyetini artirmak icin Katar’daki kabilelerle, komsu kabilelerle, Beni Suud’la ve Ingilizlerle uzun sure mucadele edecektir. Bu mucadeleleri sirasinda bolgede mevcut Osmanli birlikleri ve idarecilerle zaman zaman karsi karsiya geldigi de gorulmustur. Osmanli Devleti bolgenin onemini bildigi icin burayla ozel ilgilendigi 1888 ve 1901 de bolgeye memurlarini gondererek islah ve reform calismalari raporladigi Osmanli vesikalarinda gorulmektedir. Ancak bu reform calismalarin bir kismi gerceklestirilirken buyuk bir kismi Osmanli Devletinin cografyasinda yasadigi sikintilardan dolayi gerceklestirememistir. 1894’te gelindiginde Şeyh Casim Al Sani’ye Ingiliz baskilarinin arttigini ve onlarla mucadele edebilmek icin cok fazla caba gosterdigi gorulmektedir. Ingilizlerin Zubara ve Adid bolgeleri icin Bahreyn adina hak iddia etmeleri bu bolgelerdeki mucadeleleri arttiracaktir. Uzun sure bolgede mucadele vermek zorunda kalan Şeyh Casim Al Sani sonunda Osmanli Devletinin destegiyle amacina ulasarak kendi kabilelerini bolgeye yerlestirmeyi basarir. 1910 – 1913 yillarinda Osmanlilar ve Ingilizler arasinda bolge icin muzakereler yapilacak Osmanli Devletinin Balkan Savaslarini firsat bilen Ingiltere Katar’i isgal edecek ve 1915 yilinda son Osmanli askeri birligi bolgeden cekilerek Katar’daki Osmanli hâkimiyeti sona erecektir.