Şükrullah Çelebi’nin Edvar-ı Musiki eserinin 30. ve 31. fasılları: Ses sağlığı

Bu calisma 15. Yuzyil muzik teorisyenlerinden Ahmedoglu Şukrullah Celebi’nin Edvar-i Musiki (EM) eserinin otuz ve otuz birinci fasillarinda ses sagligina yonelik onerilerini gunumuz modern tip cercevesinde aciklamak amaciyla yapilmistir. Muellif tip, musiki ve dini ilimlerde uzmanligi bulunan, Turkce, Arapca ve Fars dillerini iyi seviyede bilen bir âlimdir. Otuz ve otuzbirinci fasillarini calistigimiz kitabin ilk 15 fasli Kitabul Edvar’in Turk diline tercumesi, bir kismi Kenzu’t- Tuhaf’dan alinti bir kismi ise mustakildir. Ses sagligi, ses sisteminde yer alan tum organ ve yapilarin fizyolojik olarak uyumlu bir sekilde calismasi anlamina gelmektedir. Bu fizyolojik uyumda herhangi bir bozukluk ses sagligini olumsuz etkilemekte ve ses kusurlarina neden olmaktadir. Muellif otuzuncu fasilda sese iyi gelen yiyecekler bildirmistir. Bunlarin baslicalari sunlardir: Ispanak, ebegumeci, pismemis yumurta sarisi, incir, bakla, bal serbeti, hardal, badem yagi gibi maddelerin sesi actigindan bahsedilmistir. Otuz Birinci fasilda ise kar suyu icmek, eksi yiyecekler yemek, esrar icmek, istifra etmek ve yatarken bir seyler okumak ses kisikligina ya da bozukluguna neden oldugu belirtilmektedir. Calismamizda Şukrullah Celebi’nin 15.yy. da yazilmis eserinde bulunan onerilerinin gunumuz alternatif tip uygulamalari ile bircok bakimdan uyumlu oldugu gorulmustur.