{"title":"社会经济地理学和空间经济学的特性:起源、当代关系和未来挑战","authors":"A. Suliborski, M. Wójcik","doi":"10.12657/czageo-94-26","DOIUrl":null,"url":null,"abstract":"Od kilku lat funkcjonujemy w Polsce w sytuacji nowego podziału nauki. Wpłynęło to w zasadniczy sposób na różne płaszczyzny działań badaczy, tym bardziej że została wyróżniona w dziedzinie nauk społecznych dyscyplina o nazwie geografia społeczno-ekonomiczna i gospodarka przestrzenna. Dualizm, który jest zawarty w tym układzie funkcji naukowych i praktycznych, skłania do refleksji nad kwestiami budowania tożsamości tej dyscypliny. W artykule odnosimy się do genezy, współczesnych relacji i wyzwań w zakresie tożsamości ideowej i przedmiotowej dyscypliny. Podejmujemy próbę identyfikacji i wyjaśnienia wspólnego zakresu przedmiotowego i metodycznego. Dochodzimy do wniosku, że pola badawcze subdyscyplin tworzących nową dyscyplinę naukową w wielu płaszczyznach się pokrywają. Wynika to z m.in. z ich tożsamości genetycznej, jak i częściowo wspólnych współczesnych założeń teoretyczno-metodologicznych. Uważamy, że rozwój naukowy gospodarki przestrzennej musi być kompatybilny z dorobkiem naukowym geografii społeczno-ekonomicznej, przez odwoływanie się do jej ogólnej filozofii badawczej oraz założeń teoretycznych ujęcia przestrzennego (co jest częściowo czynione), a także wykorzystanie dorobku naukowego innych nauk podstawowych, w których istnieją nurty przestrzenne. Jesteśmy przekonani, że ważną stymulantą rozwoju dyscypliny jest absorpcja przez gospodarkę przestrzenną dorobku poznawczego oraz teoretyczno-metodologicznego geografii społeczno-ekonomicznej (geografii człowieka) pozyskanego w ramach rozwoju w niej nurtu społeczno-humanistycznego oraz jego wykorzystanie w praktyce gospodarczej. Ważnym czynnikiem wzmacniającym pozycję naukową całej dyscypliny może być położenie nacisku na utylitarne wykorzystanie jej osiągnięć poznawczych, gdzie szczególną rolę należy przypisać gospodarce przestrzennej i kierunkowi geografii stosowanej.","PeriodicalId":505174,"journal":{"name":"Czasopismo Geograficzne","volume":"41 10","pages":""},"PeriodicalIF":0.0000,"publicationDate":"2024-02-13","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":"0","resultStr":"{\"title\":\"Tożsamość geografii społeczno-ekonomicznej i gospodarki przestrzennej: Geneza, współczesne relacje i wyzwania przyszłości\",\"authors\":\"A. Suliborski, M. Wójcik\",\"doi\":\"10.12657/czageo-94-26\",\"DOIUrl\":null,\"url\":null,\"abstract\":\"Od kilku lat funkcjonujemy w Polsce w sytuacji nowego podziału nauki. Wpłynęło to w zasadniczy sposób na różne płaszczyzny działań badaczy, tym bardziej że została wyróżniona w dziedzinie nauk społecznych dyscyplina o nazwie geografia społeczno-ekonomiczna i gospodarka przestrzenna. Dualizm, który jest zawarty w tym układzie funkcji naukowych i praktycznych, skłania do refleksji nad kwestiami budowania tożsamości tej dyscypliny. W artykule odnosimy się do genezy, współczesnych relacji i wyzwań w zakresie tożsamości ideowej i przedmiotowej dyscypliny. Podejmujemy próbę identyfikacji i wyjaśnienia wspólnego zakresu przedmiotowego i metodycznego. Dochodzimy do wniosku, że pola badawcze subdyscyplin tworzących nową dyscyplinę naukową w wielu płaszczyznach się pokrywają. Wynika to z m.in. z ich tożsamości genetycznej, jak i częściowo wspólnych współczesnych założeń teoretyczno-metodologicznych. Uważamy, że rozwój naukowy gospodarki przestrzennej musi być kompatybilny z dorobkiem naukowym geografii społeczno-ekonomicznej, przez odwoływanie się do jej ogólnej filozofii badawczej oraz założeń teoretycznych ujęcia przestrzennego (co jest częściowo czynione), a także wykorzystanie dorobku naukowego innych nauk podstawowych, w których istnieją nurty przestrzenne. Jesteśmy przekonani, że ważną stymulantą rozwoju dyscypliny jest absorpcja przez gospodarkę przestrzenną dorobku poznawczego oraz teoretyczno-metodologicznego geografii społeczno-ekonomicznej (geografii człowieka) pozyskanego w ramach rozwoju w niej nurtu społeczno-humanistycznego oraz jego wykorzystanie w praktyce gospodarczej. Ważnym czynnikiem wzmacniającym pozycję naukową całej dyscypliny może być położenie nacisku na utylitarne wykorzystanie jej osiągnięć poznawczych, gdzie szczególną rolę należy przypisać gospodarce przestrzennej i kierunkowi geografii stosowanej.\",\"PeriodicalId\":505174,\"journal\":{\"name\":\"Czasopismo Geograficzne\",\"volume\":\"41 10\",\"pages\":\"\"},\"PeriodicalIF\":0.0000,\"publicationDate\":\"2024-02-13\",\"publicationTypes\":\"Journal Article\",\"fieldsOfStudy\":null,\"isOpenAccess\":false,\"openAccessPdf\":\"\",\"citationCount\":\"0\",\"resultStr\":null,\"platform\":\"Semanticscholar\",\"paperid\":null,\"PeriodicalName\":\"Czasopismo Geograficzne\",\"FirstCategoryId\":\"1085\",\"ListUrlMain\":\"https://doi.org/10.12657/czageo-94-26\",\"RegionNum\":0,\"RegionCategory\":null,\"ArticlePicture\":[],\"TitleCN\":null,\"AbstractTextCN\":null,\"PMCID\":null,\"EPubDate\":\"\",\"PubModel\":\"\",\"JCR\":\"\",\"JCRName\":\"\",\"Score\":null,\"Total\":0}","platform":"Semanticscholar","paperid":null,"PeriodicalName":"Czasopismo Geograficzne","FirstCategoryId":"1085","ListUrlMain":"https://doi.org/10.12657/czageo-94-26","RegionNum":0,"RegionCategory":null,"ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":null,"EPubDate":"","PubModel":"","JCR":"","JCRName":"","Score":null,"Total":0}
Tożsamość geografii społeczno-ekonomicznej i gospodarki przestrzennej: Geneza, współczesne relacje i wyzwania przyszłości
Od kilku lat funkcjonujemy w Polsce w sytuacji nowego podziału nauki. Wpłynęło to w zasadniczy sposób na różne płaszczyzny działań badaczy, tym bardziej że została wyróżniona w dziedzinie nauk społecznych dyscyplina o nazwie geografia społeczno-ekonomiczna i gospodarka przestrzenna. Dualizm, który jest zawarty w tym układzie funkcji naukowych i praktycznych, skłania do refleksji nad kwestiami budowania tożsamości tej dyscypliny. W artykule odnosimy się do genezy, współczesnych relacji i wyzwań w zakresie tożsamości ideowej i przedmiotowej dyscypliny. Podejmujemy próbę identyfikacji i wyjaśnienia wspólnego zakresu przedmiotowego i metodycznego. Dochodzimy do wniosku, że pola badawcze subdyscyplin tworzących nową dyscyplinę naukową w wielu płaszczyznach się pokrywają. Wynika to z m.in. z ich tożsamości genetycznej, jak i częściowo wspólnych współczesnych założeń teoretyczno-metodologicznych. Uważamy, że rozwój naukowy gospodarki przestrzennej musi być kompatybilny z dorobkiem naukowym geografii społeczno-ekonomicznej, przez odwoływanie się do jej ogólnej filozofii badawczej oraz założeń teoretycznych ujęcia przestrzennego (co jest częściowo czynione), a także wykorzystanie dorobku naukowego innych nauk podstawowych, w których istnieją nurty przestrzenne. Jesteśmy przekonani, że ważną stymulantą rozwoju dyscypliny jest absorpcja przez gospodarkę przestrzenną dorobku poznawczego oraz teoretyczno-metodologicznego geografii społeczno-ekonomicznej (geografii człowieka) pozyskanego w ramach rozwoju w niej nurtu społeczno-humanistycznego oraz jego wykorzystanie w praktyce gospodarczej. Ważnym czynnikiem wzmacniającym pozycję naukową całej dyscypliny może być położenie nacisku na utylitarne wykorzystanie jej osiągnięć poznawczych, gdzie szczególną rolę należy przypisać gospodarce przestrzennej i kierunkowi geografii stosowanej.