Contextual Classification of the Concept of High-Rise Building

Yüksek yapıların geçmişi 19.yüzyıla dayanmasına rağmen, 2000’lerden itibaren dünya genelinde yüksek yapılarda hızlı bir artış yaşanmıştır. Ülkemizde bu gelişmeden payını alarak, yüksek yapı üretiminde son yıllarda önemli bir konuma ulaşmıştır. Bu çalışmada, ülkemizde yüksek yapıların artan öneminden, kentsel görünürlüğünden ve terminolojideki eksiklikten yola çıkarak, yüksek yapı kavramı problematize edilmiştir. Yüksek yapı kavramının net bir çerçevesini sunabilmek hedeflenmiştir. Ülkemizdeki standart ve yönetmeliklere göre yüksek yapılar yalnızca yükseklik limitlerine göre tanımlanmaktadır. Kentsel koşullar, karakteristik özellikler hesaba katılmaksızın yapılar tanımlanmaktadır. Yüksek yapılar baskın kütleleri ve yükseklikleri ile kentlerin dokusu ve silüeti üzerinde büyük bir etki yaratma potansiyeline sahiptirler. Dolayısıyla yüksek yapıların bağlamsal verilere göre tanımlanması ve yükseklik limitlerinin belirlenmesi, kentlerin özgün doku ve karakterinin korunabilmesi bakımından önemli ve gereklidir. Bu çalışma kapsamında toplam 5 ülkeye (İngiltere, Galler, Güney Afrika, Kanada ve ABD) ait 20 adet yüksek yapı tasarım kılavuzunda yer alan yüksek yapı tanımlamaları incelenmiştir. Yüksek yapı tanımlamalarında, kentsel silüet, çevredeki yapı stoğu, yol genişlikleri, kentsel etki değeri gibi kentlere özgü farklı bağlamsal verilerin belirleyici faktörler olduğu saptanmıştır. Sonuç olarak; elde edilen bilgiler doğrultusunda ülkemizdeki yüksek yapıların tanımlanmasına ilişkin kavramsal çerçeve tartışılmıştır.