K12 Beceriler Çerçevesi’nde Belirlenen Konuşma Alan Becerilerine Göre Ortaokul Türkçe Ders Kitaplarının İncelenmesi

Öz Günümüzün eğitim anlayışı, öğrencilere bilgiden hareketle beceri kazandırmaya yönelik bir değişim içerisindedir. Konuşma becerisinin geliştirilmesiyle bireylerin kendilerini iyi ifade edebilmelerinin; hayatta etkili, başarılı ve mutlu olmanın en önemli anahtarlarından biri olduğu söylenebilir. Bu nedenle ana dili eğitiminde konuşma becerisinin geliştirilmesine gerekli önem verilmelidir. Bu çalışmanın amacı, 2022-2023 eğitim-öğretim yılında okutulmak üzere hazırlanan ortaokul Türkçe ders kitaplarında yer alan konuşma yönergelerinin, öğrencilere 21. yüzyıl becerilerini kazandırmak amacıyla yürütülen K12 Beceriler Çerçevesi’nde belirlenen konuşma alan becerileriyle uyumunu ortaya koymaktır. Bu çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden doküman incelemesi kullanılmıştır. Betimsel analiz tekniğinin kullanıldığı çalışmada tematik kodlama yapılarak elde edilen veriler K12 Beceriler Çerçevesi’nde belirtildiği şekilde sınıflandırılmıştır. Ortaokul Türkçe ders kitaplarında K12 Beceriler Çerçevesi’ne uyumlu konuşma yönergesi sayılarının ders kitaplarındaki toplam konuşma yönerge sayılarına oranı incelendiğinde en düşük oranın %32 ile 5. sınıf seviyesinde, en yüksek oranın ise %65 ile 8. sınıf seviyesinde olduğu görülmüştür. Ders kitaplarındaki konuşma yönergelerinin tüm sınıf seviyelerinde en çok İçerik Oluşturma bütünleşik becerisiyle örtüştüğü görülmektedir. En düşük örtüşme ise Konuşmayı Yönetme ve Öz Yansıtma bütünleşik becerilerinde tespit edilmiştir. İnceleme sonucunda hem ders kitaplarındaki etkinliklere yön veren Türkçe Dersi Öğretim Programı kazanım ifadeleri hem de K12 Beceriler Çerçevesi’nde yer alan bütünleşik beceriler ve süreç bileşenleri ile ilgili tespitler ortaya konulmuştur. Öğrencilere 21. yüzyıl becerilerinin kazandırılabilmesi amacıyla hem öğretim programı hem de K12 Beceriler Çerçevesi’nin içeriğinde yapılabilecek değişiklikler öneri olarak sunulmuştur.