СОЦИАЛЬНО-ПРАВОВОЕ ПОЛОЖЕНИЕ ГРЕКОВДЕПОРТИРОВАННЫХ В КАЗАХСТАН В 1930-1940-Е ГОДЫ: ОСОБЕННОСТИ ПОВСЕДНЕВНОЙ ЖИЗНИ

Кеңестік тарихтың трагедиялық тақырыптарының бірі 1930-1940 жылдардағы халықтардың депортациясы болып табылады. Депортацияға ұшыраған ұлттар әлеуметтік-құқықтық тұрғыдан түрлі қысымдарға тап болды. Бірқатар ұлттар ұзақ жылдар бойы екінші санатты топқа жатқызылып, сталиндік репрессияның құрбанына айналды. Сондай ұлттардың бірі гректер болып саналады. Бұл мақалада 1930-1940 жылдары Қазақстанның оңтүстік аймағына депортацияланған гректердің қарапайым өмірінің тарихи-әлеуметтік және құқықтық аспектілері қарастырылған. Бұл ретте гректердің ахуалын күнделікті өмір тарихы аспектісі тұрғысынан қарастыруға мән бердік. Депортация тарихы соңғы уақыттары тарих ғылымында үлкен маңызға ие болуда. Депортацияланған халықтардың әлеуметтік-тұрмыстық өмір бейнесін зерттеу арқылы тұтас қоғамдық ахуалдың даму барысын бағалауға қол жеткіземіз. Гректердің Қазақстандағы қиын кезеңдеріне тарихи баға бере отырып, оның ұлтаралық қарым- қатынастарды нығайтудағы үлкен сабақ ретіндегі мәніне үңілеміз. Себебі, аталған дәуірде қазақ және грек ұлттары татулық пен өзара достықтың жарқын үлгісін көрсете алды. Депортацияланған халықтардың күнделікті өмір процесін ғылыми талдау арқылы оның ерекшеліктері мен мәселелік тұстарын айқындай аламыз. Гректердің өмірі бұл бағытта үлкен мысалға айналады. Бұл тақырыпты зерттеудің басты өзектілігі сталиндік билік жүйенің саяси- идеологиялық қателіктерін түсіндірумен анықталады. Түйін сөздер: депортация, гректер, тарихи тағдыр, тоталитарлық жүйе, репрессия. Одной из трагических тем советской истории является депортация народов 1930-1940-х годов. Нации, подвергшиеся депортации, сталкивались с различными социально-правовыми угнетениями. Ряд национальностей в течение многих лет относились к группе второй категории и становились жертвами сталинских репрессий. Одной из таких национальностей считаются греки. В этой статье рассматриваются историко-социальные и правовые аспекты обычной жизни греков, депортированных в южный регион Казахстана в 1930-1940-х годах. При этом мы придали большое значение рассмотрению ситуации греков с точки зрения истории повседневной жизни. История депортации в последнее время приобретает все большее значение в исторической науке. Путем изучения образа социально-бытовой жизни депортированных народов достигаем оценки хода развития целостной общественной ситуации. Давая историческую оценку трудных времен греков в Казахстане, мы углубляемся в его значение как большого урока в укреплении межнациональных отношений. Потому что в эту эпоху казахская и греческая нации смогли показать яркий пример мира и взаимной дружбы. С помощью научного анализа процесса повседневной жизни депортированных народов мы можем выявить его особенности и проблемные моменты. Жизнь греков становится большим примером в этом направлении. Основная актуальность исследования данной темы обусловлена трактовкой политико-идеологических ошибок сталинской власти. Ключевые слова: депортация, греки, историческая судьба, тоталитарная система, репрессии. One of the tragic themes of Soviet history is the deportation of peoples of the 1930s and 1940s. The nations subjected to deportation faced various social and legal oppressions. A number of nationalities for many years belonged to the group of the second category and became victims of Stalinist repressions. One of these nationalities is considered to be the Greeks. This article examines the historical, social and legal aspects of the ordinary life of the Greeks deported to the southern region of Kazakhstan in the 1930s and 1940s. At the same time, we attached great importance to considering the situation of the Greeks from the point of view of the history of everyday life. The history of deportation has recently become increasingly important in historical science. By studying the image of the social and everyday life of the deported peoples, we achieve an assessment of the course of development of an integral social situation. Giving a historical assessment of the difficult times of the Greeks in Kazakhstan, we delve into its significance as a great lesson in strengthening interethnic relations. Because in this era, the Kazakh and Greek nations were able to show a vivid example of peace and mutual friendship. With the help of scientific analysis of the process of daily life of the deported peoples, we can identify its features and problematic moments. The life of the Greeks becomes a great example in this direction. The main relevance of the study of this topic is due to the interpretation of the political and ideological mistakes of the Stalinist government. Keywords: deportation, Greeks, historical fate, totalitarian system, repression.