НАРОДНОЕ ДВИЖЕНИЕ В ГУРЬЕВСКОМ УЕЗДЕ В 1920-е гг.

Мақалада өткен ғасырымыздың 20 жылдарындағы Гурьев уезіндегі халық қозғалысы, оның себептері мен салдары туралы мәселе қарастырылған. Гурьев уезіндегі Мұнайлы өлке экономикасының қалыптасып,дамуында 1920 жылдар ерекше мәнді.Архив қорларында сақталған құжаттарға көз салсақ өлкенің негізгі шаруашылығы мұнай және балық өндірістері болды.Сондай- ақ,өндірістен шалғай орналасқан елді мекендер ауыл шаруашылығымен айналысты.1920 жылдың қаңтар айында қызыл әскер уезд жерін түгелдей ақ казак әскерінен азат етіп,екі жылға созылған соғыстан соң ел бейбіт даму жолына түсті.Кеңес үкіметінің өлкеде жүргізген әлеуметтік экономикалық саясаты халық арасынан бірден қолдау таба қойған жоқ.Әсіресе,ауыл шаруа- шылығында жүргізілген экономикалық реформалар Жайық өзені бойында орналасқан шаруа селоларының қарсылығына тап болды.Жайық өзені бойы шаруаларының алғашқы бас көтеруі Гурьев қаласында орын алып,қатал басып тасталса да көтеріліс тоқтамады.Мақалада архив деректері және соны зерттеулер негізінде өлкедегі 1920 жылдардағы шаруалар көтерілісі тарихы жаңаша көзқарас,тың деректермен баяндалады. Кілт сөздер: Гурьев уезі,1921 жыл,сәуір көтерілісі,Серов, Киселев,бандылар,халық қозғалысы. В статье рассматривается вопрос народного движения в Гурьевском уезде в 20-е годы прошлого века, его причины и последствия.Особое значение в становлении и развитии экономики нефтяного района имели 1920-е годы.Если обратиться к документам, хранящимся в архивах, то основной экономикой района была добыча нефти и рыбная промышленность.Также населенные пункты, расположенные вдали от производства, занимались сельским хозяйством.1920 году в январе красная армия освободила край от белоказачей армий, и после двухлетней войны страна вышла на путь мирного развития.Социально-экономическая политика, проводившаяся советским правительством в регионе, не нашла непосредственной поддержки в народе.Особенно экономические реформы проведенным в сельском хозяйстве, противостояли крестьянские деревни, расположенные по реке Жайык.Первое восстание крестьян произошло в городе Гурьеве и восстание не прекратилось, хотя и было жестоко подавлено.В статье представлена история крестьянского восстания в регионе в 1920-е гг. по архивным данным и исследованиям. Ключевые слова:Гурьевский уезд, 1921 год, апрельское восстание, Серов, Киселев, банды, народное движение. The article deals with the issue of the popular movement in the Guryev district in the 20s of the last century, its causes and consequences.The 1920s were of particular importance in the formation and development of the economy of the oil region. If we turn to the documents stored in the archives, the main economy of the region was oil production and the fishing industry. Also, settlements located far from production were engaged in agriculture.in January, the Red Army liberated the region from the White Cossack armies, and after a two-year war, the country embarked on the path of peaceful development.located along the Zhaiyk River. The first peasant uprising took place in the city of Guryev and the uprising did not stop, although it was brutally suppressed. The article presents the history of the peasant uprising in the region in the 1920s.archival data and research. Keywords:Guryevsky district, 1921, April uprising, Serov, Kiselev, gangs, popular movement.