Development of Moral Education in Primary Education Programs

Toplumsal bir varlık olarak insan, sağlıklı bir gelecek için ahlaki değerlere sahip bireyleri yetiştirmeyi hedefler. Bu çalışma, ilköğretim programlarında ahlak eğitiminin tarihsel gelişimi üzerine odaklanmıştır. Bu bağlamda araştırmanın amacı, Cumhuriyet döneminde ilköğretim programlarında (Müsahabat-ı ahlakiye ve ma‘lumat-ı vataniye, yurt bilgisi, yurttaşlık bilgisi, vatandaşlık bilgileri, sosyal bilgiler, vatandaşlık ve demokrasi eğitimi dersi) ahlak eğitiminin tarihsel olarak nasıl bir gelişim izlendiğini ortaya çıkartmaktır. Nitel araştırma yöntemlerinden doküman incelemesine göre gerçekleştirilen çalışmada betimsel analiz tekniği kullanılmıştır. Araştırmanın geçerlik ve güvenirlik aşamasında, aktarılabilirlik ve doğrulanabilirlik işlem basamakları uygulanmıştır. Araştırmanın bulgularına göre Cumhuriyet dönemi ilköğretim programlarında ahlak eğitiminin sadece basit soyut kurallarla değil yaşantı ve telkinler yoluyla öğretildiği saptanmıştır. Ayrıca ilköğretim programlarında vurgulanan ortak konu, milli ahlaki değerlere sahip yurttaşlar yetiştirmektir. Ahlak eğitiminde edebi ürünlerin (menkıbeler, hikâye, masal, âlimlerin yaşamları, tarihi kahramanlar vb.) kullanılması gerektiği ifade edilmiştir. İlköğretim programlarında ahlak eğitimine dair açıklamalar günümüze yaklaştıkça yaşantı temelli olduğu ve değerler eğitimi aracılığıyla öğretilmesi hedeflendiği söylenebilir. Araştırmanın sonuçlarından anlaşıldığı üzere, değerler aracılığıyla çocukların ahlaki duyguları, ahlaki kararlar alma becerileri ve ahlaki gelişimleri desteklenebilir fikri ortaya çıkmaktadır.