TÜRK BASININDA GERNIKA BOMBARDIMANI

İspanya İç Savaşı sırasında Gernika'ya yapılan saldırı, savaşın dünya genelinde endişe yaratan en kritik gelişmelerinden birisiydi. Bombalamadan sonra şehir, kısa sürede İç Savaş’ın sembollerinden biri haline geldi. Savunmasız bir şehrin kısa sürede tamamen yok edilmesi, Francocu güçlere ve bunların arkasındaki devletlere karşı büyük bir öfkeye neden oldu. Gernika'ya yapılan saldırı, İç Savaş haberlerinin yakından takip edildiği Türk basınında da ilgiyle karşılandı. Ancak Türk gazeteleri, saldırıyı haberleştirirken, Türkiye'nin İç Savaş boyunca takip ettiği karışmazlık politikasına uymak; ilaveten, 1931 yılında yürürlüğe konmuş olan Basın Kanunu'nu dikkate almak durumundaydı. Gernika’nın bombalanmasının ardından yapılan haberlerden yola çıkılarak hazırlanan bu çalışmada, saldırıdan sonraki ilk haftalarda Türk basınının Türk hükümetinin karışmazlık politikası ile ne ölçüde uyum içerisinde hareket ettiği incelenmektedir. Bu bağlamda, Gernika bombardımanına ilişkin olarak Cumhuriyet, Ulus, Tan ve Haber'de yer alan haberler ve köşe yazıları, çalışmadaki temel inceleme unsurlarını teşkil etmektedir. Yapılan incelemede, Gernika saldırısına ilişkin haberlerin, iktidara yakın olan Cumhuriyet ve Ulus gazetelerinde sınırlı ölçüde yer tuttuğu, ayrıca bu gazetelerde yer alan haberlerde tarafsız bir dil kullanılmaya gayret edildiği tespit edilmiştir. Buna karşılık, Tan ve Haber’de, saldırıya ilişkin haberlerin daha ayrıntılı bir biçimde ele alındığı görülmüştür. İlaveten, özellikle Haber’de, Cumhuriyetçilerden yana bir tutumun, gerek başlıklarla gerekse de köşe yazıları aracılığıyla açık bir biçimde ortaya konulduğu tespit edilmiştir.