Zróżnicowanie przestrzenne zanieczyszczenia powietrza pyłem PM10 w Krakowie w 2017 r. w kontekście uwarunkowań zagospodarowania przestrzennego

Abstrakt W literaturze naukowej od wielu lat szeroko omawiana jest tematyka zanieczyszczeń powietrza. W miastach w sytuacji długotrwałego utrzymywania się przekroczeń norm jakości powietrza istotne staje się zagadnienie zrównoważonego rozwoju tkanki urbanistycznej. Celem artykułu jest ocena wpływu uwarunkowań przestrzennych na terenie Krakowa na rejestrowane wysokie wartości stężeń zanieczyszczeń powietrza pyłem PM10 w 2017 r. Analizę przeprowadzono, wykorzystując dane pomiarowe Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska w Krakowie oraz niezależnej sieci czujników Airly. Na podstawie przetworzonych materiałów scharakteryzowano stan jakości powietrza w mieście. Analiza liczby dni z przekroczeniami 24-godzinnego dopuszczalnego poziomu PM10 pozwoliła wskazać obszary na terenie miasta najbardziej narażone na wysokie wartości stężeń niebezpiecznej substancji. Na podstawie wyników wskazano, że w skali lokalnej występują źródła punktowe, liniowe i powierzchniowe mające wpływ na stan aerosanitarny Krakowa. Przeanalizowano również jedno z narzędzi walki o czyste powietrze w mieście, tj. zapisy obowiązujących w wybranych obszarach miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego. Zestawiając ustalenia aktów prawa miejscowego z wynikami zaprezentowanej liczby dni z przekroczeniami dopuszczalnych dobowych stężeń dla analizowanych obszarów, stwierdzono, iż nie w każdym przypadku ogólne zapisy są w stanie ograniczyć nadmierne zanieczyszczenia.