TÜRK MUTFAĞINDA GELENEKSEL EKMEK PİŞİRME YÖNTEM, ARAÇ VE GEREÇLERİNİN YAŞATILMASINA YÖNELİK ÖNERİLER: PİLEKİ ÖRNEĞİ

Turk toplumunun temel besin maddeleri arasinda yer alan ekmek, Orta Asya doneminden gunumuze kadar uzanan surecte gerek Beylikler donemi ve Selcuklu mutfaklarinda, gerek Osmanli mutfaginda gerekse Cumhuriyet doneminin baslangicindan gunumuze mutfak kulturumuzun vazgecilmez besin ogelerinden biri olmustur. Turk mutfak kulturunde ekmegin oneminde beslenmedeki yeri kadar icerik ve pisirme yontemine bagli olarak farklilasan ekmek cesitliliginin de buyuk rolu vardir. Fakat insanlarin yasam tarzinda ve ikamet ettikleri yasam alanlarinda gerceklesen degisim, beslenme aliskanliklari ve mutfak kulturu uzerinde de etkili olmaktadir. Cogu zaman hayati kolaylastiran yenilikler, mutfak kulturu icerisinde gecmiste var olan bazi pisirme yontemlerinin, arac ve gereclerin ve bu arac-gerec-yontemlerle pisirilen yiyeceklerin yavas yavas yok olmasina da sebep olmaktadir. Bu calismanin amaci, Turkiye’de ozellikle Karadeniz bolgesinde gecmiste yaygin olarak, gunumuzde ise nadiren kullanilmakta olan pileki ile pisirme yontemine dikkat cekerek pilekinin gunumuz kosullarinda kullanimi icin onerilerde bulunmaktir. Calisma temel olarak ikincil kaynaklar kullanilarak gerceklestirilen alanyazin taramasina dayali olup, iki pileki ustasi ile yapilan yuz yuze gorusme ile elde edilen bilgilere de calisma icerisinde yer verilmistir. Sonuclar gerek pileki uretiminin gerekse pileki ile yapilan ekmeklerin yavas yavas yok olmakta oldugunu gostermis, bu sebeple gerek geleneksel yontemin surdurulebilirligi gerekse yeni yaklasimlarla pileki kullaniminin yasatilmasina yonelik oneriler olusturulmustur.