Yaşlı İstismarı ve Kadına Şiddet Olgusu: Burun Amputasyonu

Burun, solunum ve koku organi olmasinin yani sira anatomik olarak yuzun orta hattinda onemli bir estetik unsurdur ve travmalara acik bir organdir. Bu nedenle ozellikle siddet olaylarinda burun yaralanmalari ile sik karsilasmaktayiz. Aile ici siddeti, kadina siddeti ve yasli istismarini nadir gorulen bir olgu uzerinden tartisarak, ileri yas grubunda da siddetin degisik boyutlarda karsimiza cikabilecegini hatirlatmayi amacladik. Şiddet eylemleri icerisinde anatomik yapisi itibariyle cikintili organlara ya da estetik organlara saldiri egilimleri de mevcuttur. Tarihte zina ve hirsizlik sucunun cezasi olarak nazal piramidin amputasyonu eski uygarliklarda hukuki bir yaptirim olarak karsimiza cikmaktadir. Yuzun onemli bir estetik unsuru olan burnun, kiskanclik ya da intikam alma amaciyla da bilincli olarak saldiriya ugramasi mumkundur. Olgumuzda oldugu gibi yasli istismarinin ve kadina siddetin bir turu olarak karsimiza cikabilmektedir. Dunya Saglik Orgutu Toronto Deklarasyonu’na gore yasli istismari: “guven beklentisi olan herhangi bir iliskide, yasliya zarar veren veya onu strese sokan bir defa ya da tekrarlayan uygunsuz davranislarda bulunulmasi”dir. Gunumuz tibbi imkanlarinda her ne kadar basarili burun replantasyon ve rekonstruksiyon uygulamalari yapilabiliyor olsa da maruz kalinan ruhsal travmanin izlerinin silinmesi hic de kolay degildir. Bu sebeple tum yas gruplarinda, siddet ve istismari onlemede yasal duzenlemeler yapilmali, egitici programlar ve sivil toplum faaliyetleri planlanarak farkindalik yaratilmasi amaclanmalidir. Tum koruyucu onlemlere ragmen meydana gelmis istismar olgularinda erken donemde olgunun tibbi ve sosyal destek saglanmasi, ilerleyen donemde takiplerinin yapilmasi ikincil ve ucuncul koruma kapsaminda oldukca onemlidir.