Gaziantep University Journal of Social Sciences最新文献

{"title":"The First Reflections Of Modern Education İn The Process Leading To The Republic; İzmir Terakki-i İnas İbtidai Mektebi (The New Central School For Girls)","authors":"Mensure KIZIL ÖZTÜRK","doi":"10.21547/jss.1358000","DOIUrl":"https://doi.org/10.21547/jss.1358000","url":null,"abstract":"1869 Maarif-i Umumiye Nizamnamesi, modern eğitim kurumlarının oluşturulmasında atılan en önemli adımdır. Nizamname kapsamında ilköğretimin zorunlu hâle getirilmesi, kız rüşdiye ve kız öğretmen okullarının açılması, merkez ve taşrada yeni tarzda maarif kurumlarının tesisi, bilgi ve kültür seviyesi yüksek öğretmenlerin yetiştirilmesi gibi batılı tarzda kurumsallaşmaya gidilmesi çağdaş eğitim modelini ön plana çıkaran bir gelişmedir. Bu çalışmada, 1892 yılında teşkil edilen İzmir Terakki-i İnas İbtidai Mektebi’nin açılması ile ilköğretim düzeyinde bir kız okulunun eğitime dâhil edilmesi ve Osmanlı eğitim tarihinde usul-i cedid ile yeni öğretim ilke ve yöntemlerinin kullanılarak öğretmenlik mesleğinin icra edilmesi konuları Osmanlı Arşiv Belgeleri ışığında ele alınacaktır. Ayrıca İzmir Terakki-i İnas İbtidai Mektebi’nin kız öğrenci yetiştirilmesinin yanı sıra Darülmuallimat bünyesinde yine kadın öğretmen eğitimi için de bir kurum hüviyetini taşıması; yapılan tayinler, mezun öğretmen kayıtları, mektebin idaresi, öğrencilere takdim edilen mezuniyet belgeleri ve talim heyetlerine dair bilgiler içeren cetvellerin incelenerek dönemin eğitim anlayışı ortaya çıkarılacaktır. Modern eğitim kurumlarının gelişiminde yeni usullerin uygulanması ve işleyişindeki bazı aksaklıkların da ele alınacağı İzmir Terakki-i İnas İbtidai Mektebi örneği dönemin toplumsal düşünce sisteminde ve eğitim anlayışında meydana gelen değişimler ile eğitimin kurumsallaşmasında nasıl bir sürecin işlediğine dair bilgilere ulaşılması açısından önemlidir. Cumhuriyet dönemi eğitim sisteminde bilgisi, düşünce yapısı ve eğitim anlayışıyla topluma dâhil olan çağdaş bir kadın figürünün oluşmasında söz konusu modern eğitim kurumlarının ciddi katkıları görülmektedir.","PeriodicalId":55743,"journal":{"name":"Gaziantep University Journal of Social Sciences","volume":"48 5","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-10-28","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"136158947","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Metropolitan Municipal Councils in the 100th Anniversary of the Republic: Balance Sheet Before 2024 Local Elections","authors":"Tolgahan AYDINER","doi":"10.21547/jss.1359903","DOIUrl":"https://doi.org/10.21547/jss.1359903","url":null,"abstract":"Bu çalışmada, Cumhuriyet’in 100. yılına ulaştığımız bu süreçte, büyükşehir belediye meclislerinin mevcut durumu incelenecektir. Türkiye’de büyük kentlerin yönetimi, yerel yönetim tartışmaları içerisinde önemli bir yer tutmaktadır. 1984 yılından bu yana fiilen uygulanan büyükşehir modelinin, 2004 ve 2012 yıllarındaki yasal düzenlemelerle, coğrafi ölçeği genişlemiştir. Bu gelişmeler, büyükşehir belediyelerinin karar organı olan büyükşehir belediye meclislerini de etkilemektedir. Zira Türkiye’de yerel demokrasinin işlevini azaltan birçok süreç, büyükşehir belediye meclislerinde daha çetrefilli bir hâl almaktadır. Özellikle son yıllarda, büyükşehir belediye başkanlarının ulusal siyasette daha da güçlü figürler hâline gelmeleri ve 6360 sayılı yasa ile mülki sınırda tek yetkili halen gelen büyükşehir belediyeleri, halihazırdaki güçlü başkan -zayıf meclis ilişkisini dönüştürmüş; merkezî yönetimin aktörlerinin kentsel planlama süreçlerine daha fazla müdahale etmesiyle, mekânsal planlama konusunda oldukça geniş yetkileri bulunan büyükşehir belediyelerinin konumu daha da karmaşıklaşmıştır. Ülke nüfusunun büyük bir çoğunluğunun büyükşehir statüsündeki kentlerde yaşadığı hesaba katıldığında, bu tartışmaları kapsamlı biçimde gündeme getirebilmek, Cumhuriyet’in ikinci yüzyılının başlangıcında ve 2024 Mahalli İdareler Genel Seçimleri öncesi süreçte, yerel yönetim tartışmaları için hayli önem taşımaktadır. Çalışma girişten sonra üç temel bölümden oluşmaktadır. İlk bölümde, büyükşehir belediyelerinin tarihsel bağlamda dönüşümü ele alınmıştır. İkinci bölümde, büyükşehir belediye meclislerinin temel yapısı/işleyişi ve büyükşehir belediye meclislerinde ortaya çıkan temel handikaplar analiz edilmiştir. Üçüncü bölümde, büyükşehir belediye meclislerinin güçlendirilmesine yönelik birtakım çözüm önerileri sunulmuştur. Büyükşehir belediye meclislerindeki temsil ve karar alma süreçlerini ele alan kitap, kitap bölümü, makale, proje raporu ve ulusal medyada yer alan haberler, nitel analiz yönteminin kullanıldığı çalışmanın temel veri kaynağını oluşturmaktadır.","PeriodicalId":55743,"journal":{"name":"Gaziantep University Journal of Social Sciences","volume":"92 2","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-10-28","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"136158501","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Cumhuriyet'in 100. Yılında Türkiye’de Etik Çalışmaları","authors":"Harun TEPE","doi":"10.21547/jss.1372402","DOIUrl":"https://doi.org/10.21547/jss.1372402","url":null,"abstract":"Bu yazıda Cumhuriyet’in ilk yüz yılında ülkemizde yapılan etik çalışmaları ele alınmaktadır. Cumhuriyet’in ilk yıllarında eğitim için Avrupa’nın farklı ülkelerine gönderilen öğrencilerden oluşan birinci kuşak felsefecilerin etik çalışmaları Hilmi Ziya Ülken, Takiyettin Mengüşoğlu ve Nurettin Topçu’nun eserlerinden yararlanılarak anlatılmıştır. Bedia Akarsu ve birinci kuşak felsefecilerin öğrencilerinden oluşan ikinci kuşak etik çalışmaları ise İoanna Kuçuradi, Betül Çotuksöken ve Ahmet İnam’ın görüşleri üzerinden ele alınmıştır. Üçüncü kuşak felsefecilerin etik görüşleri olarak ise Demet Kurtoğlu Taşdelen, Hakan Poyraz, Harun Tepe ve Süleyman Dönmez’in etik çalışmaları üzerinde durulmuştur. Türkiye’de bu dönemde yapılan etik çalışmalarının, etkisinde oldukları farklı gelenek veya yaklaşımların sonucu olarak üç kümede toplandıkları görülmüştür: Analitik veya Metaetik Yaklaşım, Kıta Avrupası Geleneği ve İslam Felsefesi Geleneği. Kuşkusuz bu sınıflamaları zorlayan kimi çalışmalarla da karşılaşılmıştır. Hilmi Ziya Ülken ve Bedia Akarsu’nun temsil ettiği kimi ilk ve ikinci kuşak felsefeciler batıdaki teorik etik sorunlarını ve tartışmalarını ülkemize taşırlar. Ontolojik ve antropolojik yaklaşımla insana ilişkin etik sorunları ele alan Mengüşoğlu yeni bir etiğin ana hatlarını ortaya koyarken, Kuçuradi bu yolu izleyerek yeni bir değer ve etik görüşü geliştirir. Kuçuradi’nin Kant, Nietzsche, Hartmann ve Mengüşoğlu’nun düşünce çizgisinden hareketle geliştirdiği ve İnsan ve Değerleri ile Etik başlıklı kitaplarında ortaya koyduğu görüşler, bu dönemin en öne çıkan ve tartışılan değer ve etik görüşleridir. Betül Çotuksöken’in kendi geliştirdiği antropontoloji görüşünün bir devam olan etik görüşü, Ahmet İnam’ın gönül, can ve aşk kavramları etrafında şekillen insan ve etik görüşü, Demet Kurtoğlu Taşdelen’in kendini varedebilme etiği, Süleyman Dönmez’in Türk Ahlak Felsefesini geliştirme çabaları anılabilecek diğer etik görüşlerdir.","PeriodicalId":55743,"journal":{"name":"Gaziantep University Journal of Social Sciences","volume":"8 8","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-10-28","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"136158792","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Cumhuriyetin Kuruluşundan Bugüne Türkiye’de Dış Borçlanma","authors":"Dilek AKBAŞ AKDOĞAN","doi":"10.21547/jss.1361558","DOIUrl":"https://doi.org/10.21547/jss.1361558","url":null,"abstract":"Günümüzde devlet borçları, ulaştığı boyut sebebiyle kamu maliyesi disiplinin önemli ve sıklıkla tartışılan konularından birisini oluşturmaktadır. Borçlanma hem gelişmiş hem de az gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerin başvurduğu önemli bir finansman kaynağıdır. Devlet borçlarının temel nedenlerinin başında kamu harcamalarının finanse edilmesi gelmektedir. Borçlanmanın temel amacı, mali (fiskal) olsa da geçmişten günümüze ülkelerin çeşitli amaçlarla borçlanmaya başvurdukları görülmektedir. Bu bağlamda borçlanmanın, ülkeyi hem krize sürükleme hem de içinde bulunduğu krizden çıkarma potansiyeline sahip olduğu ifade edilebilir. Literatürde devlet borçları çeşitli şekillerde sınıflandırılmaktadır. Kaynakları bakımından yapılan sınıflandırmaya göre borçlar, iç ve dış borçlar olarak ikiye ayrılmaktadır. Dış borç, Türkiye gibi gelişmekte olan ülkelerin en önemli problemlerinden birini oluşturmaktadır. Çalışmada ilk olarak devlet borçları kavramı açıklanmış ve devlet borçlarına ilişkin teorik yaklaşımlar ele alınmıştır. Daha sonra dış borç kavramı incelenmiş, sebepleri ve çeşitleriyle birlikte irdelenmiştir. Sonraki bölümde Cumhuriyet’in kuruluşundan günümüze Türkiye’de dış borçların nasıl bir seyir izlediği analiz edilmiştir. Türkiye’de dış borçlar tarihsel bir süreç içinde beş farklı döneme ayrılarak ayrıntılı bir şekilde değerlendirilmiştir. Çalışmada Türkiye’nin dış borçları hem miktarı hem de kompozisyonu dönemlerin değişen koşullarına bağlı olarak incelenmiştir. 1990’lı yıllardan itibaren Türkiye’de kamu borçlarının finansmanında iç borçlara daha fazla başvurulmaya başlandığı ve 1990’lı yıların sonu itibariyle toplam dış borç stoku içinde özel sektör tarafından gerçekleşen borçlanmaların artmakta olduğu görülmektedir. Bu bağlamda zamanla Türkiye’nin borç yapısında bir dönüşüm yaşandığı söylenebilir.","PeriodicalId":55743,"journal":{"name":"Gaziantep University Journal of Social Sciences","volume":"3 4","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-10-28","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"136158502","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Türkiye Cumhuriyeti Devletimizin Kurucu Temel İlkesi: Milliyetçilik","authors":"Nurullah ÇETİN","doi":"10.21547/jss.1368039","DOIUrl":"https://doi.org/10.21547/jss.1368039","url":null,"abstract":"23 Nisan 1920’de fiilen ve resmen kurulan, 29 Ekim 1923 tarihinde de rejiminin adı Cumhuriyet olarak belirlenen devletimizin altı temel kurucu ilkesi olmakla birlikte bunlar arasında en önde geleni milliyetçiliktir. Milliyetçilik diğer beş ilkenin de ana kaynağıdır. Milliyetçilikten kasıt Türk milliyetçiliğidir. Dolayısıyla milliyetçilik kapsayıcı ve kuşatıcı bir ilkedir. Atatürk Türkiye Cumhuriyeti Devleti’ni bağımsız, millî bir Türk devleti olarak kurdu. Türk vatanını bölünmez tek Türk vatanı olarak tanımladı. Devletimizi temsil eden tek marşın İstiklal Marşı olduğunu Meclis kararıyla kayda geçirdi. Türk dili olan Türkçeyi tek resmî dil olarak belirledi. Devletimizi temsil eden tek bayrağın Türk bayrağı olduğunu ilan etti. Devletimizin bölünüp parçalanamaz tek Türk devleti olduğunu ısrarla vurguladı. Milletimizin adının sadece Türk milleti olduğunu perçinledi. Etnik kökenlerine bakmadan bütün vatandaşlarımızı Türk milleti çatısı altında topladı. Türk tarihini bir bütün olarak ortaya koydu. Müzik, resim, mimarlık, tiyatro, edebiyat gibi sanatın bütün türlerinde Türk millî ruhunun damgasını vurdu. Dış politikada Türk milletinin menfaatlerini tek belirleyici yaptı. Cumhuriyetimizin en önemli kazanımlarından biri, Türk milletine kendi millî kültürünü tanıtması, koruması, yaşatması, öğretmesi ve geliştirmesi olmuştur. Zira millet, kendine özgü kültürü olan topluluk demektir. Türk milleti de dünyanın en eski kültürüne sahip bir millettir. Biz millet olarak var olacaksak, bu ancak bizi diğer milletlerden ayıran, bize özgü millî kültürümüzü korumamıza ve yaşatmamıza bağlıdır. Bu çerçevede Atatürk, millî kültürün değerini kavramış ve yeni kurduğu devletin temeline Türk millî kültürünü koymuştur.","PeriodicalId":55743,"journal":{"name":"Gaziantep University Journal of Social Sciences","volume":"74 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-10-28","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"136158620","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Gender Equality and Glass Ceiling Syndrome in Turkish Businesses within the Scope of United Nations Sustainable Development Goals in the Centennial of the Republic","authors":"Sercan EDİNSEL, Mehmet Alper AKDEMİR","doi":"10.21547/jss.1356946","DOIUrl":"https://doi.org/10.21547/jss.1356946","url":null,"abstract":"Günümüzdeki işletmeler, insan kaynaklarından sürdürülebilir bir şekilde faydalanabilmek için işgücünde cinsiyet eşitliğini sağlama konusuna önem göstermektedirler. Bu özen özellikle Birleşmiş Milletler yirminci yüzyılın sonlarına doğru dünyamızın temel sorunlarına çözüm sunmak adına bir reçete sunmaya ihtiyaç duyarak hazırlamış olduğu on yedi maddelik Sürdürülebilir Kalkınma Hedeflerinin Türkiye tarafından kabul edilmesi ile daha da artmıştır. Bu çalışmanın amacı Türkiye Cumhuriyeti’nin cam tavan sendromu açısından tüm dünya ülkeleri içindeki durumunu tespit etmek ve bunu yayımlanan istatistiki veriler ile açıklamaktır. Birleşmiş Milletlerin Sürdürebilirlik hedefleri beşinci maddesi kapsamında Türkiye’nin özellikle işgücünde cam tavan sendromu konusunda diğer Ekonomik İş birliği ve Kalkınma Örgütü ülkeleri içerisinde hâlihazırdaki durumu ve yıllara yönelik gösterdiği gelişmeler literatür taraması ve istatistiki verilerin incelenmesi ile tespit edilmiştir. Çalışmada cam tavan sendromu kapsamındaki ikincil istatistiki veriler analiz edilmiş ve bulgular yorumlanmıştır. Bu kapsamda öncelikle dünya genelinde kullanılan Cam Tavan Endeksi ile Türkiye’nin diğer dünya ülkeleri içerisindeki durumu incelenmiştir. Buna ek olarak cam tavan sendromunun göstergesi olduğu değerlendirilen Türkiye İstatistik Kurumu verilerinden ve Sabancı Üniversitesi Kurumsal Yönetim Kurulunca oluşturulan “Yönetim Kurulunda Kadın Türkiye Raporu” kapsamındaki veriler ele alınmıştır. Çalışmanın sonucunda Türkiye Cumhuriyeti’nin yüzüncü yılında “Cam Tavan Endeksi” içerisinde yer alan yirmi dokuz ülke arasında 2016-2023 yılları arasında sürekli olarak Ekonomik İş birliği ve Kalkınma Örgütü ortalamasının altında yirmi yedinci sırada yer almaktadır. Kadın büyükelçi sayısındaki artış ve kadın milletvekili oranındaki yükselme gibi olumlu gelişmeler de bulunmaktadır. Ancak bu gelişmelere rağmen istihdam alanındaki cinsiyet dengesizliği ve kadınların iş gücüne katılımını sınırlayan önemli engellerin hâlâ devam etmesi, ulusal düzeyde tam bir eşitliğe ulaşılamadığını göstermektedir. Bu bağlamda, cam tavan sendromunun hâlâ etkili olduğunu söylemek mümkündür. Çalışmanın son kısmında ise ülkemizde cam tavan sendromunun azaltılmasına yönelik görüş ve önerilere yer verilmiştir.","PeriodicalId":55743,"journal":{"name":"Gaziantep University Journal of Social Sciences","volume":"7 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-10-28","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"136158791","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Public Diplomacy and Communication Strategy in the Centennial of the Republic of Türkiye","authors":"Asiye Gün GÜNEŞ GÜLAL, Fulya AKGÜL DURAKÇAY","doi":"10.21547/jss.1357417","DOIUrl":"https://doi.org/10.21547/jss.1357417","url":null,"abstract":"Devletlerin toplumlarla doğrudan ilişki kurmasını sağlayan kitle iletişim araçları, yumuşak gücünü artırma ve çıkarlarını ilerletme amacıyla devletlerin dış politika mesajlarını yayması, diğer devletlerin halklarına kendilerini tanıtması ve toplumsal diyaloğun geliştirilmesi açılarından etkili bir unsur hâline gelmiştir. Avrupa ve Asya’nın kesişim noktasında bulunan ve kendisini önemli bir bölgesel ve uluslararası aktör olarak konumlandıran Türkiye, kültürel miras ve diplomasi aracılığıyla nüfuzunu ilerletmede köklü bir geçmişe sahiptir. Bu makale, 100. yılını kutlayan Türkiye Cumhuriyeti’nin yumuşak gücüyle ilişkili olan ve kültürel unsurlara vurgu yapan, Osmanlı İmparatorluğu’na uzanan ve değişen küresel dinamiklere cevaben gelişim gösteren kamu diplomasisi ve iletişim stratejisinin seyrini araştırmaktadır. Çalışmada, Türkiye’nin yabancı kamuoyları ile iletişimini geliştirmek, uluslararası imajını iyileştirmek, bölgesel ve uluslararası bir aktör olarak nüfuzunu artırmak için kültürel ögelerinden nasıl yararlandığı değerlendirilmektedir. Bu makale, yumuşak güç kullanımı ve kültürel tanıtım çerçevesinde Türkiye’nin kamu diplomasisinin çok yönlü yanlarını analiz ederek dış politika mesajlarına yön veren temel ilkelerle bütünlüğünü ortaya koymayı amaçlamaktadır. Çalışma metodolojik açıdan tarihsel değişim ve süreklilik içerisinde Türkiye’nin kamu diplomasisi araçlarının tespitinde literatür taramasından yararlanmakta ve en etkili şekilde kullanılan araçların ve kurumların faaliyetlerinin içeriklerinin analiz edilmesine dayanmaktadır. Bu çalışmada, Cumhuriyetin 100. yılında iletişim araçlarının kamu diplomasisinde kullanılmak üzere kurumsallaştırılması ve kurumların Türkiye’nin imajını yaymadaki rolü ele alınmaktadır. Küresel çapta kamu diplomasisi faaliyetleri yürüten Türkiye’nin uluslararası arenada etkili bir aktör olmak amacıyla eğitim, sanat ve kültür alanlarında kültürel mirasını, dilini ve sanatını tanıtmaya yönelik etkinlikler ve uluslararası yayıncılık aracılığıyla uluslararası kamuoyu ile iletişimini artırdığı görülmektedir. İkili işbirlikleri, anlaşmalar, uluslararası etkinlikler ve yayıncılık çerçevesinde yürütülen kamu diplomasisi ve iletişim stratejisi Türkiye’nin dış politika hedefleri çerçevesinde yumuşak gücüne katkıda bulunmaktadır.","PeriodicalId":55743,"journal":{"name":"Gaziantep University Journal of Social Sciences","volume":"30 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-10-28","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"136158503","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Cumhuriyet’in 100. Yılında Ülkemizde Felsefe Çalışmaları ve Hilmi Ziya Ülken","authors":"Elife KILIÇ","doi":"10.21547/jss.1358548","DOIUrl":"https://doi.org/10.21547/jss.1358548","url":null,"abstract":"Cumhuriyet dönemi hem siyasi hem de sosyal olarak birçok alanda değişimlerin yoğun olduğu bir dönem olmuştur. Söz konusu değişimlerin yansımaları, felsefe ve kültürel çalışmalarda da karşımıza çıkmış ve Batılılaşma başta olmak üzere, bu dönemde birçok yeni fikir akımının gelişip yerleşmesine zemin hazırlamıştır. Batı karşısında diğer alanlarda olduğu gibi felsefede de açığı kapatmak temel amaç olduğundan hem felsefenin kurumlaşması hem de çeşitli eserler verilmesinin yanında bu alanda insan yetişmesi öncelikli durum olarak ortaya çıkmıştır. Bu araştırmada, Cumhuriyet dönemi felsefe çalışmalarında özellikle kırılma noktaları baz alınıp incelenmiş, bu dönemi en iyi yansıtan ve çalışmalarıyla önemli katkılar sunan Hilmi Ziya Ülken’in felsefesine değinilmiş, daha sonra da Cumhuriyet dönemi felsefe alanında ortaya çıkan sorunlar ve önerileri üzerinde durulmuştur. Böylece, Cumhuriyet döneminde felsefedeki gelişim/değişim açığa çıkarılmış ve buradan yola çıkarak felsefenin durumuna yönelik belli başlı sorunlar ve çözüm önerileri ortaya çıkarılmaya çalışılmıştır. Bu sorunlardan diyalog, dil, gelenek, İslam felsefesi ve kültürel miras değinilen temel sorunlar olarak ortaya konmuş ve bunların çözüm önerilerine yer verilmiştir. Dolayısıyla bu araştırmanın, düşünce hayatımızda hem gelişmeleri hem de eksikleri görerek felsefenin daha iyi noktalara gelmesine katkı sağlayacağı umulmaktadır. Çünkü Cumhuriyet döneminden bu yana felsefe alanında karşımıza çıkan sorunlar, bugün de güncelliğini korumaktadır. Dolayısıyla bu sorunlara yönelik ortaya konacak çözüm denemeleri felsefenin ülkemizde daha çok derinleşmesi ve hak ettiği değeri görmesini sağlayacaktır.","PeriodicalId":55743,"journal":{"name":"Gaziantep University Journal of Social Sciences","volume":"48 3-4","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-10-28","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"136158624","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"The First Century of Turkish Foreign Policy","authors":"Mesut ŞÖHRET","doi":"10.21547/jss.1360710","DOIUrl":"https://doi.org/10.21547/jss.1360710","url":null,"abstract":"Osmanlı İmparatorluğu'nun Anadolu yarımadasındaki ardılı olarak bundan yüzyıl önce kurulan Türkiye Cumhuriyeti, genel ilkeleri kurucu önder Mustafa Kemal Atatürk tarafından belirlenen Türk dış politikasını takip ederek uluslararası sistemde orta büyüklükte bir devlet olarak varlığını sürdürmektedir. Atatürk döneminde genel olarak statükoculuk ve Batıcılık ilkelerine göre şekillenen rasyonel ve gerçekçi bir yaklaşım benimseyen Türk dış politikası, zaman içinde yaşanan konjoktürel değişimlere göre bazı değişikliklere uğramıştır. Atatürk'ün ölümünden sonra 2000'li yıllara gelinceye kadar genel olarak anti-revizyonist, statüskocu ve gerçekçi bir dış politika çizgisi izleyen Türkiye Cumhuriyeti, Adalet ve Kalkınma Partisi’nin 2002'de tek başına iktidara gelmesiyle birlikte yeni bir yaklaşım benimsemeye başlamıştır. Stratejik Derinlik olarak ifade edilen bu yeni yaklaşım, Türk dış politikasını geleneksel çizginin dışına çıkararak pro-aktif ve çok yönlü bir dış politika anlayışı getirmiştir. Bu nedenle idealist ve maceracı olmakla nitelendirilen bu yaklaşım, Türkiye’nin Batı ekseninden çıktığı ve Yeni-Osmanlıcılık hedefleri olduğu gerekçesiyle eleştirilere uğramıştır. Benimsenen yeni dış politika yaklaşımı belirli bir dönem Türkiye’nin komşularıyla sorunlarını çözmesine ve uluslararası politikada etkinliğini arttırırken yaşanan küresel ve bölgesel gelişmeler zaman içinde Türkiye’nin dış politikada yalnızlaşmasına neden olmuştur. Bu çalışmada kuruluşundan itibaren Türkiye Cumhuriyeti’nin dış politikasında yaşanan değişimler dönemlere ayrılarak incelenmiştir. Bu dönemlerde meydana gelen önemli gelişmeler karşısında Türkiye’nin izlediği politikalar ortaya konularak analiz edilmeye çalışılmıştır.","PeriodicalId":55743,"journal":{"name":"Gaziantep University Journal of Social Sciences","volume":"2 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-10-28","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"136158705","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Cumhuriyetin 100. Yılında Şûra-yı Devlet","authors":"Ayşe Almıla TANRIVERDİ","doi":"10.21547/jss.1362107","DOIUrl":"https://doi.org/10.21547/jss.1362107","url":null,"abstract":"İdarenin yargısal denetiminde şüphesiz ki çok önemli bir yeri bulunan Danıştay’ın geçmişi Osmanlı Devleti’ne kadar dayanmaktadır. Günümüz Danıştay’ı Osmanlı döneminde de Şûra-yı Devlet adında örgütlenmiştir. Ancak o dönemdeki konumu ve görevleri günümüz Danıştay’ından oldukça farklıdır. Osmanlıdaki kuruluş amacından oldukça uzaklaşmış ve neredeyse tek görevi yargılama yapmak olmuştur. Oysa Osmanlı’da yönetime danışma organı olarak görev yapması için kurulmuştur. Devletin tüm işlerinin görüşüleceği makam olması tasarlanmıştır. Her ne kadar idare zamanla yargısal denetime alışmış olsa da yaptığı işlerle ilgili görüş sunulmasını en azından başlangıç aşamasında istemeyecektir. Osmanlı Devleti’nde 1868 yılında kurulan Şûra-yı Devletin yönetime görüş verme görevi şu andakinden çok daha fazlaydı. Ancak zamanla bu görev sembolik olarak kalmıştır. Kanun yapma sürecine ciddi katkılar sağlaması beklenmiştir. Ancak üzerinde yaşanan siyasi çekişmeler görevini tam anlamıyla yapmasını zorlaştırmıştır. Ülkenin yönetiminde söz sahibi olması istenen bir kurumun tartışmaların odağında olması kaçınılmazdır. Zaman zaman kesintilere uğramış, zaman zaman sert eleştirilere göğüs germiş ve nihayetinde köklü bir geçmişe sahip olarak bugünlere gelmiştir. Elbette ki bu süreçte Osmanlı Dönemindeki Tanzimat sonrası reform hareketleri etkili olmakla birlikte Cumhuriyet’in ilanı ve sonraki süreçler de hem Danıştay’da hem de idari yargıda değişmelere ve gelişmelere sebep olmuştur. Kimi uygulamalar Osmanlı’dan taşınmış kimileri de Cumhuriyet’le birlikte kazanılmış ve Şûra-yı Devlet’in nüfuzuna etki etmiştir. Bu çalışmada Cumhuriyet’in yüzüncü yılında Şûra-yı Devlet, cumhuriyet kazanımları temelinde incelenmiştir.","PeriodicalId":55743,"journal":{"name":"Gaziantep University Journal of Social Sciences","volume":"46 4","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-10-28","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"136158617","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}