{"title":"TAŞINMAZ SATIŞLARINDA VERGİ İSTİSNASI VE YENİLEME FONU UYGULAMALARININ MUHASEBELEŞTİRİLMESİ","authors":"Derya Onocak","doi":"10.32951/mufider.1242268","DOIUrl":"https://doi.org/10.32951/mufider.1242268","url":null,"abstract":"Taşınmaz satışında uygulanan vergi istisnası ve yenileme fonu uygulamalarının muhasebe kayıtlarının gösterilmesinin amaçlandığı bu çalışmada; ilgili uygulamalardan faydalanabilmek için kanunda düzenlenen şartlar dikkate alınarak kurgulanan hipotetik örnek üzerinden muhasebe kayıtları oluşturulmuştur. Oluşturulan kayıtlarda taşınmaz satışından elde edilen kazancın istisna kapsamı dışındaki %50’lik kısmı yenileme fonu olarak bilançonun pasifinde fon hesabında kayıt altına alınırken, istisna kapsamındaki %50’lik kısmı sonuç hesaplarında görülebilmesi için öncelikle gelir tablosu hesaplarında kayıt altına alınmış, sonrasında satışın gerçekleştiği yılı takip eden dönemin başında, kurumlar vergisi beyannamesi verilmeden önce bilançonun pasifinde fon hesabına aktarılmıştır. Böylece taşınmaz satışlarına yönelik her iki uygulamanın bir arada gösterildiği bir uygulama örneği oluşturulmuştur.","PeriodicalId":430835,"journal":{"name":"Muhasebe ve Finans İncelemeleri Dergisi","volume":"21 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-03-11","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"131164094","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"TMS 21 KUR DEĞİŞİMİNİN ETKİLERİ: BORSA İSTANBUL’DA (BİST) FAALİYET GÖSTEREN İMALAT İŞLETMELERİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA","authors":"Emrah Yıldız, Murat Kurtlar","doi":"10.32951/mufider.1206353","DOIUrl":"https://doi.org/10.32951/mufider.1206353","url":null,"abstract":"Döviz kuru ekonomi ve finansal piyasaları derinden etkilediği için önemli bir belirleyicidir. Döviz kuru, bugünün finansal piyasaları açısından referans niteliğindedir. Çok sayıda faktörden gelen etkileri kapsadığı için değerlendirilmesi esastır. Aynı zamanda kur değişimlerinin işletmelerin finansal tabloları üzerindeki etkisi son derece önemlidir. İşletmeler yabancı para birimleri ile ilgili işlemler veya yurtdışında faaliyetler yapabilir. Dolayısıyla işletmelerin yabancı paralı işlemlerini ve yurtdışı faaliyetlerini finansal tablolarında nasıl raporlayacağı önem kazanmaktadır. Bu amaçla ülkemizde Türkiye Muhasebe Standartları (TMS) 21: Kur Değişiminin Etkileri Standardı uygulanmaktadır. Bu çalışmada, Borsa İstanbul’a (BİST) kayıtlı imalat sanayi alt sektörlerinde yer alan işletmelerin 2019-2021 yıllarını kapsayan dönemde esas faaliyetlerde raporlanan kur farkı geliri gideri kalemleri ile finansman faaliyetleri sonucunda ortaya çıkan ve yabancı para çevrim farklarından doğan kur farklarının finansal tablolarındaki önem düzeyleri tespit edilmeye çalışılmıştır. Ayrıca esas faaliyetlerde raporlanan net kur farkı gelir giderlerinin Aktif, Hasılat, Net Kar/Zarar ve Özkaynaklar kalemlerine oranlarının alt sektörler arasında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık gösterip göstermediğini belirlemek için karşılaştırma analizleri yapılmıştır.","PeriodicalId":430835,"journal":{"name":"Muhasebe ve Finans İncelemeleri Dergisi","volume":"8 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-01-29","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"127849767","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"EKONOMİ POLİTİKA BELİRSİZLİĞİ ve GETİRİ-VOLATİLİTE İLİŞKİSİ: GELİŞMİŞ ÜLKE BORSALARINDAN KANITLAR","authors":"S. Kaya, Murat Kaya, İ. Çeli̇k","doi":"10.32951/mufider.1205714","DOIUrl":"https://doi.org/10.32951/mufider.1205714","url":null,"abstract":"Bu çalışmada, 01/11/2016 - 01/11/2021 tarihleri arasında ABD Ekonomi Politika Belirsizlik Endeksinin (EPU) seçilmiş bazı gelişmiş ülke borsalarının getiri ve volatiliteleri üzerindeki etkilerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla DOW(ABD), FTSE(ENG), DAX(GER), NİKKE(JPN) ve ABD EPU endeksleri arasındaki ilişki GARCH modeli kullanılarak analiz edilmiştir. GARCH (1,1) modelinden elde edilen bulgulara göre, ortalama denkleminde bulunan Belirsizlik Endeksi, NIKKEI endeksi hariç olmak üzere diğer endekslerde düşük değerler almış olmakla birlikte istatistiki olarak anlamlı çıkmıştır. Varyans denkleminde yer alan Belirsizlik Endeksi ise tüm değişkenlerde düşük değerli olsa da istatistiki olarak anlamlı çıkmıştır. Belirsizlik Endeksinin hem ortalama hem de varyans denklemlerinde anlamlı olması Belirsizlik Endeksinin analize dâhil edilen ülkelerin borsa endeks getiri ve volatilitelerini etkilediğini göstermektedir.","PeriodicalId":430835,"journal":{"name":"Muhasebe ve Finans İncelemeleri Dergisi","volume":"97 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-01-15","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"115539468","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"AKADEMİSYENLERİN DAVRANIŞSAL ÖNYARGILARI İLE FİNANSAL OKURYAZARLIK DÜZEYLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ: TOKAT GAZİOSMANPAŞA ÜNİVERSİTESİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA","authors":"E. Güler, S. Karaca","doi":"10.32951/mufider.1164678","DOIUrl":"https://doi.org/10.32951/mufider.1164678","url":null,"abstract":"Bu çalışmanın amacı, Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi akademik personelinin \u0000davranışsal önyargıları ile finansal okuryazarlık düzeyleri arasındaki ilişkiyi tespit \u0000etmektir. Ayrıca örneklemde yer alan üniversitenin fakülte, yüksekokul ve meslek \u0000yüksekokullarında görevli akademik personelin davranışsal önyargıları ile finansal \u0000okuryazarlık düzeylerinin benzer ve farklı noktalarının neler olduğunu ortaya \u0000koymaktadır. Bunlara ek olarak, akademik personelin cinsiyet, unvan ve gelir \u0000durumu gibi demografik özellikleri ile davranışsal önyargıları ve finansal \u0000okuryazarlık düzeyleri arasındaki ilişkiyi tespit etmek amaçlanmıştır. Bu amaç \u0000doğrultusunda, Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi akademik personeline online \u0000anket uygulanmıştır. Anketler üniversitenin tüm akademik personeline \u0000yönlendirilmiş olup 379 katılımcıya ulaşılmıştır. Uygulanan anket ile elde edilen \u0000veriler SPSS paket programı ile analiz edilmiştir. Yapılan analiz sonuçlarına göre \u0000ankete katılan akademik personelin yüksek düzeyde finansal okuryazar olmasına \u0000rağmen yine de orta düzeyde davranışsal önyargıların etkisi altında kaldığı tespit \u0000edilmiştir. Akademisyenlerin davranışsal önyargıları ile finansal okuryazarlık \u0000düzeyi arasında pozitif yönlü ve çok zayıf bir ilişki tespit edilmiş olup \u0000akademisyenlerin finansal okuryazarlık düzeyleri davranışsal önyargılarını %21,3 \u0000oranında etkilediği sonucuna ulaşılmıştır.","PeriodicalId":430835,"journal":{"name":"Muhasebe ve Finans İncelemeleri Dergisi","volume":"3 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-09-20","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"122835721","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"THE IMPACT OF COVID-19 VACCINATION RATE ON PARTICIPATION 30 AND BIST 30 INDEX RETURNS","authors":"Dr. Muhammed Hadin Öner","doi":"10.32951/mufider.1135511","DOIUrl":"https://doi.org/10.32951/mufider.1135511","url":null,"abstract":"Bu çalışmada 2020 yılı aralık ayı başında Çin’de ortaya çıkan ve tüm dünya ülkelerine yayılan ve 2021 yılı mart ayında Türkiye’de ortaya çıkan COVID-19 pandemi sürecindeki yeni aşılamanın, BİST 100 ve Katılım 30 endeks getirilerine etkileri araştırılmıştır. Endekslerin getirileri için kurulan EGARCH modelleri yardımı ile BİST 100 ile Katılım 30 endekslerinin pandemi sürecinde yeni aşılanmaya verdikleri tepkiler analiz edilmiştir. Sonuçlar, aşılanma hızının Katılım 30 endeksi getirilerini negatif yönde etkilerken BİST100 endeks getirileri yönünden herhangi bir ilişki bulunamamıştır. Endeksler arasında elde edilen bu farklı bulguların, Katılım 30 ve BİST100 endekslerine ait yatırımcıların irrasyonel davranışlarından kaynaklanabileceği ve bu durum üzerinde özellikle muhafazakarlık eğiliminin etkisinin olmuş olabileceği akıllara gelmektedir. Çalışmanın Katılım 30 ve BİST100 endekslerinin yeni aşılanmaya verdikleri tepkileri incelemesi ve farklılıkları ortaya koymaya çalışması açısından literatüre katkı sağlayabileceği düşünülmektedir.","PeriodicalId":430835,"journal":{"name":"Muhasebe ve Finans İncelemeleri Dergisi","volume":"18 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-08-30","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"124132966","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"ZAMAN ETKENLİ FAALİYET TABANLI MALİYET SAPTAMA: BİR HALI ÜRETİM İŞLETMESİNDE UYGULAMA","authors":"Murat Kurtlar, C. Atiş","doi":"10.32951/mufider.1115257","DOIUrl":"https://doi.org/10.32951/mufider.1115257","url":null,"abstract":"Günümüzde otomasyona dayalı üretim tekniklerinin kullanılmasından dolayı maliyetlerin maliyet yüklenicilerine dağıtımı son derece önemlidir. Geleneksel üretimin işgücü ağırlıklı olması ve toplam maliyet içerisinde genel üretim maliyetlerinin payının az olması durumunda geleneksel maliyet saptama yaklaşımının kullanılması yeterli olabilmekteydi. Ancak günümüzde maliyet yapısı çok değişmiştir. Geleneksel üretimden farklı olarak otomasyona dayalı üretim ortamı, kullanılan işgücünün azalmasına, maliyet yapısının değişmesine yol açmıştır. Üretim maliyetleri içerisinde direkt işçilik maliyetlerinin payı azalırken endirekt üretim maliyetlerinin payı artmaktadır. Dolayısıyla direkt işçilik maliyetlerinin önemi azalmaktadır. Ayrıca değişken maliyetler azalırken sabit maliyetler de artmaktadır. Üretim ortamı ve maliyet yapısının değişmesi, maliyet hesaplama sistemlerini doğrudan etkilemektedir. Bu çalışmanın amacı, bir halı üretim işletmesindeki örnek olay çalışması yoluyla zaman etkenli faaliyet tabanlı maliyet saptama yaklaşımının faaliyet tabanlı maliyet saptama yaklaşımına göre farklılıklarını ortaya koymak ve bu yöntemlerden elde edilmesi beklenen faydaların elde edilebilmesinde karşılaşılan zorluklar ile faaliyetlerin, maliyet yükleyicilerinin ve faaliyet yükleyicilerinin önemini açıklamaktır.","PeriodicalId":430835,"journal":{"name":"Muhasebe ve Finans İncelemeleri Dergisi","volume":"29 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-08-17","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"121811465","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"MUHASEBE MESLEK ETİĞİ BAĞLAMINDA “BALIKESİR MUHASEBECİSİ”NİN İNCELENMESİ","authors":"İrem Özdemir, Sema ULKU AKPINAR","doi":"10.32951/mufider.1116043","DOIUrl":"https://doi.org/10.32951/mufider.1116043","url":null,"abstract":"Bu çalışmanın amacı muhasebe meslek etiği ilkelerinin Reşat Nuri Güntekin’in Balıkesir Muhasebecisi eseri bağlamında incelenmesi ve dönemin ekonomik şartlarında tolumun muhasebe mesleğine bakış açısının ortaya çıkarılmasıdır. Eserde geçen olaylar zincirinde muhasebeci Tahir Bey’in tutum ve davranışları meslek etiği ilkeleri (dürüstlük, tarafsızlık, mesleki yeterlilik ve özen, gizlilik ve mesleki davranış) açısından ele alınmış ve söz konusu karakterin daha yüksek kazanç sağlamak uğruna ilkelerin hiç birine uygun davranmadığı tespit edilmiştir.","PeriodicalId":430835,"journal":{"name":"Muhasebe ve Finans İncelemeleri Dergisi","volume":"19 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-08-12","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"114736455","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Semra DEMİR GÜLBAHAR, Sevinç ŞAHİN DAĞLI, İ. Çeli̇k
{"title":"ÇEVRESEL KUZNETS EĞRİSİ HİPOTEZİ’NİN TÜRKİYE’DE GEÇERLİLİĞİNİN TESTİ","authors":"Semra DEMİR GÜLBAHAR, Sevinç ŞAHİN DAĞLI, İ. Çeli̇k","doi":"10.32951/mufider.1133427","DOIUrl":"https://doi.org/10.32951/mufider.1133427","url":null,"abstract":"Bu çalışmada Çevresel Kuznets Eğrisi Hipotezi’nin Türkiye’de 1967-2015 yılları arasında geçerliliği fourier temelli analizlerle test edilmiştir. Veri seti olarak ekonomik büyümeyi temsilen reel gayri safi yurt içi hasıla, çevresel bozulmayı temsilen karbon emisyonu değerleri kullanılmıştır. Analiz sonuçlarına göre ekonomik büyüme ve çevresel bozulma ilişkisinin ters U formunda olduğu Türkiye’de Kuznetz Eğrisi hipotezinin geçerli olduğu kanıtlanmıştır.","PeriodicalId":430835,"journal":{"name":"Muhasebe ve Finans İncelemeleri Dergisi","volume":"15 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-08-07","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"116940424","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"VERGİ KAYIP VE KAÇAKLARININ NEDENLERİ VE VERGİ KAYIP VE KAÇAKLARININ ÖNLENMESİNDE MUHASEBE MESLEK MENSUPLARININ ROLÜ","authors":"Hatice Mehveş Bi̇lgi̇ner, Mahmut Yardımcıoğlu","doi":"10.32951/mufider.1091107","DOIUrl":"https://doi.org/10.32951/mufider.1091107","url":null,"abstract":"Kamu kesiminin mal ve hizmet üretimi ve sunumunda en önemli gelir kaynağını vergi gelirleri oluşturmaktadır. Kamu gelir bütçesinin esas unsuru olan vergilerin; kişilerin kullanılabilir gelirlerini azaltmalarından dolayı, piyasadaki vergi kayıp ve kaçak eğilimleri artmakta, ama fakat söz konusu vergi kaçak düzeyinin belli bir düzeyi de, kamunun çeşitli sosyo-ekonomik amaçlarını gerçekleştirebilmek için kendi isteğiyle bir kısım vergi alacağından vazgeçmesi şeklinde kendini göstermektedir. \u0000 Beyan esasına dayalı vergileme anlayışında mükellef beyanının gerçekleri yansıtabilmesi, etkin bir vergi denetimi yanında kaliteli muhasebe hizmet sunumunu gerekli kılmaktadır. Muhasebe mesleği açısından bu gereklilik, mesleğin, vergi mükellefi ile vergi idaresi arasında köprü görevi görmesinden ileri gelmektedir. Kuşkusuz muhasebe mesleğinin ifa ettiği görev vergileme ile sınırlı olmayıp, işletme ile ilgili finansal bilgilerin tamamını kapsayıcı niteliktedir. Tam, doğru, tarafsız, zamanlı ve kaliteli muhasebe bilgisi, işletme çıkar grupları açısından son derece önemlidir. Bu çalışmanın amacı; vergi kayıp-kaçaklarının nedenleri ve bu kaçakların önlenmesinde muhasebe mesleğinin rolünü araştırmaktır.","PeriodicalId":430835,"journal":{"name":"Muhasebe ve Finans İncelemeleri Dergisi","volume":"1 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-07-28","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"130439385","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"UZAKTAN EĞİTİM YOLUYLA MUHASEBE EĞİTİMİNDE BİREYSEL YENİLİKÇİLİK, ÖZ YETERLİLİK VE ÖZ MOTİVASYONUN MEMNUNİYETE ETKİSİ","authors":"İsmail Atabay","doi":"10.32951/mufider.1105373","DOIUrl":"https://doi.org/10.32951/mufider.1105373","url":null,"abstract":"Covid-19 pandemi sürecinden önce yükseköğretimdeki muhasebe eğitimi genellikle geleneksel yöntemlerle yürütülmekteydi. Ancak, pandemi süreci yükseköğretimin hemen hemen tüm alanlarında olduğu gibi, muhasebe eğitiminin de uzaktan eğitim yoluyla yapılmasını zorunlu kıldı. Pandemi sona erse bile pandemiden önceki duruma dönüşün mümkün olamayacağı yönünde görüşler dikkate alındığında, bu süreç muhasebe eğitimi açısından belki de uzun vadeli değişimin bir başlangıcı olabilir. Bu nedenle, uzaktan eğitimde memnuniyete etki eden faktörleri belirlemek son derece önemlidir. \u0000 Bu çalışma, uzaktan eğitim yoluyla muhasebe eğitimi alan öğrencilerin bireysel yenilikçilik, öz yeterlilik ve öz motivasyonlarının memnuniyetleri üzerindeki etkisini belirlemeye yöneliktir. Bu amaçla en az bir dönem uzaktan eğitim yoluyla muhasebe eğitimi almış 393 üniversite öğrencisi ile yapılan anket sonuçları SPSS 25.0 ve AMOS 23 paket programları ile analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda bireysel yenilikçilik boyutlarından değişime direnç ve değişime açıklığın, öz yeterliliğin ve öz motivasyonun uzaktan eğitim memnuniyetinin önemli yordayıcısı oldukları tespit edilmiştir.","PeriodicalId":430835,"journal":{"name":"Muhasebe ve Finans İncelemeleri Dergisi","volume":"12 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2022-06-18","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"123903819","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}