{"title":"BUSCADORES DE ELEMENTOS, CONSTRUCTORES DO SISTEMA PERIÓDICO","authors":"C. Armesto","doi":"10.54954/201987063","DOIUrl":"https://doi.org/10.54954/201987063","url":null,"abstract":"No ano 1869, hai cento cincuenta anos, Dimitri Mendeleiev publicou unha táboa periódica dos elementos quı́micos que, desenvolta e refinada, é, quizá, unha das leis cientı́ficas que exerceu máis influencia. A táboa, que ocupa un lugar preeminente no estudo da quı́mica, é unha das ideas máis frutı́feras da ciencia moderna, quizá comparable coa teorı́a de evolución de Darwin ou coa teorı́a da tectónica global. A diferenza da mecánica de Newton, non foi desmentida pola fı́sica moderna e, a pesar dos profundos cambios habidos na ciencia durante o séculos XX e XXI (pénsese na teorı́a da relatividade e na mecánica cuántica), a estrutura básica da táboa non sufriu unha transformación radical, senón que se adaptou e madurou. Sinalemos algúns sabios que interviñeron na súa construción, sen esquecernos dos que, previamente, buscaron e acharon os distintos elementos quı́micos.","PeriodicalId":409397,"journal":{"name":"Boletín das Ciencias","volume":"60 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2019-07-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"126616241","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"A TÁBOA PERIÓDICA EN YOUTUBE","authors":"María Angela Gómez Doval, José Vázquez Tato","doi":"10.54954/201987167","DOIUrl":"https://doi.org/10.54954/201987167","url":null,"abstract":"A irrupción de internet nas nosas tarefas diarias puxo a disposición, mediante un simple click, unha serie de ferramentas e un caudal de información que fai apenas dez años eran impensables. En particular, para os propósitos deste capítulo, cabe citar o canle YouTube. Como exemplo paradigmático do que no canle podemos atopar citaremos un vídeo sobre a transformada de Fourier. No mesmo se combinan, con gran maestría, o son e unha representación animada da transformada de Fourier. Esta capacidade de animación, é a que fai que o vídeo sobresaia doutros medios didácticos convencionais como o clásico encerado, as diapositivas ou as transparencias, todas elas de natureza estática, carecentes de movemento e de son, que sí son factibles nos vídeos de YouTube. Mellor que describir o vídeo en detalle é aconsellar a súa visualización. Para facelo pode animarnos o comentario de P. Pawar quen afirma: “Oh… ¡Meu Deus ! Este vídeo ensinoume máis matemáticas que dous anos de clases de Enxeñería”.","PeriodicalId":409397,"journal":{"name":"Boletín das Ciencias","volume":"17 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2019-07-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"123469337","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Manolo R. Bermejo, Sandra Fernández-Fariña, M. I. Fernández-García, Esther Gómez, L. M. González, Ana M. González-Noya, Marcelino Maneiro, Rosa Pedrido, Laura Rodríguez-Silva, María J. Romero, Lara Rouco, Beatriz Fernández Fernández, M. I. Garcia-Seijo, M. Vicente
{"title":"2019 ANO INTERNACIONAL DO SISTEMA PERIÓDICO. UN PROXECTO PARA UN PAÍS","authors":"Manolo R. Bermejo, Sandra Fernández-Fariña, M. I. Fernández-García, Esther Gómez, L. M. González, Ana M. González-Noya, Marcelino Maneiro, Rosa Pedrido, Laura Rodríguez-Silva, María J. Romero, Lara Rouco, Beatriz Fernández Fernández, M. I. Garcia-Seijo, M. Vicente","doi":"10.54954/201987011","DOIUrl":"https://doi.org/10.54954/201987011","url":null,"abstract":"O ano 2019 foi declarado ANO INTERNACIONAL DA TÁBOA PERIÓDICA polas Nacións Unidas, para conmemorar os 150 anos da publicación por Dimitri Mendeleev da súa táboa periódica e por se celebrar o centenario da creación da IUPAC; pero non se escoita falar nada polo noso País de tal acontecemento. Ao noso grupo de investigación educativa CienciaNOSA pareceunos oportuno facer unha profunda reflexión, no noso XXXI congreso de ENCIGA, sobre tan importante e transcendente acontecemento. Pretendiamos facer unha chamada en alta voz para resaltar este transcendental feito e reclamar das nosas autoridades académicas e políticas a súa implicación neste relevante acto con actuacións específicas. Desde ENCIGA, o noso grupo de investigación queriámonos poñer diante do carro para tirar del e facer deste ano un ano frutífero para a nosa ciencia.","PeriodicalId":409397,"journal":{"name":"Boletín das Ciencias","volume":"307 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2019-07-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"124375245","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
Manolo R. Bermejo, Ana M. González-Noya, Marcelino Maneiro, Rosa Pedrido
{"title":"O SISTEMA PERIÓDICO COMO FERRAMENTA NO ENSINO DA QUÍMICA","authors":"Manolo R. Bermejo, Ana M. González-Noya, Marcelino Maneiro, Rosa Pedrido","doi":"10.54954/201987195","DOIUrl":"https://doi.org/10.54954/201987195","url":null,"abstract":"A química é a ciencia do por qué e do para qué. Este capítulo, cuxa escritura estamos iniciando, tratará de dar resposta a estas preguntas no tema obxecto do libro; o Ano Internacional do Sistema Periódico, así como da súa importancia na comprensión e no estudo da química. O por qué está relacionado coa historia da química e do propio sistema periódico. Neste artigo pretendemos analizar para qué serve a táboa periódica na química; cómo os químicos e as químicas actuais nos servimos dela para entender as posibilidades químicas de cada elemento químico.","PeriodicalId":409397,"journal":{"name":"Boletín das Ciencias","volume":"39 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2019-07-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"125056576","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
María J. Romero, Carmen M. Romero, Sandra Fernández-Fariña, Luis M González-Barcia
{"title":"O SISTEMA PERIÓDICO NA DIDÁCTICA DA AULA","authors":"María J. Romero, Carmen M. Romero, Sandra Fernández-Fariña, Luis M González-Barcia","doi":"10.54954/201987219","DOIUrl":"https://doi.org/10.54954/201987219","url":null,"abstract":"O sistema periódico (SP) debe considerarse como un recurso didáctico importante na aula: non só permite relacionar a posición que ocupa un elemento químico no SP coa súa configuración, natureza e reactividade, senón que é unha ferramenta que permite traballar outros contidos transversais: a historia, as contribucións de mulleres científicas, o emprego das TIC, …, etc. Neste traballo falaremos sobre a utilidade didáctica da Táboa Periódica na aula, por medio de xogos e outras actividades educativas de modo que nos axuden a ensinarlles o sistema periódico dos elementos químicos e as súas propiedades, aos alumnos, de forma máis sinxela e amena. Na actualidade existe unha falta de motivación e certa pasividade nos alumnos de educación secundaria en canto á aprendizaxe da Química. Para entender a Química é fundamental saber como se organiza a Táboa Periódica e como se extrae a información que hai nela. É por isto que é necesario a busca de novas alternativas na aula así como de novas metodoloxías innovadoras que, mediante o uso de recursos didácticos adecuados, fomenten a creatividade e a participación tanto de alumnos como de profesores na aula. Fomentar a motivación e espertar o interese dos estudantes para coñecer os elementos químicos, comprender a súa organización na Táboa Periódica e razoar as súas tendencias, son factores importantes á hora de superar as dificultades que lles podan xurdir durante o proceso de aprendizaxe. Neste sentido, as actividades didácticas centradas na Táboa Periódica que impliquen un alto grao de participación por parte dos estudantes na aula resultan de grande utilidade.","PeriodicalId":409397,"journal":{"name":"Boletín das Ciencias","volume":"61 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2019-07-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"124698534","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}
{"title":"A CLASIFICACIÓN DOS ELEMENTOS QUÍMICOS NO ENSINO DA QUÍMICA NO S. XIX NA UNIVERSIDADE DE SANTIAGO","authors":"Ramón Cid","doi":"10.54954/201987117","DOIUrl":"https://doi.org/10.54954/201987117","url":null,"abstract":"Falar do ensino da Química en xeral na Universidade de Santiago no S. XIX, e de calquera dos seus aspectos máis importantes, en particular, é falar do catedrático de Química Xeral da USC Antonio Casares Rodríguez. O relato que vén deseguido para falar da clasificación dos elementos químicos no ensino da Química en Galicia vai inevitablemente unido, xa que logo, aos libros de texto do químico monfortino: o seu inicial Tratado de Quimica e o seu posterior Manual de Química Xeral, en varias reedicións.","PeriodicalId":409397,"journal":{"name":"Boletín das Ciencias","volume":"47 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2019-07-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"132386187","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}