Belgi Dergisi最新文献

{"title":"93 HARBİ’NDE YABANCI GÖNÜLLÜLER","authors":"A. Özkan","doi":"10.33431/belgi.1306776","DOIUrl":"https://doi.org/10.33431/belgi.1306776","url":null,"abstract":"Rus Çarı II. Aleksandr, 24 Nisan 1877’de Osmanlı Devleti’ne savaş ilan etmiştir. Savaş öncesinde 1876 Osmanlı-Sırp-Karadağ Savaşı sırasında ordusunu kısmen seferber eden Rusya, 15 Nisan 1877’de tekrar seferberlik ilan etmiştir. Rusya kendi egemenliği altındaki bölgelerden 16 askeri bölge oluşturmuş ve buralardan asker alımı yapmıştır. 13 Ocak 18774 tarihli mevzuat ile askerliği zorunlu hale getiren Rusya, gönüllülüğün şartlarını da belirlemiştir. Kendi gönüllüleri dışında Rus ordusuna Fransız, Alman, Avusturyalı, Sırp, Japon subaylar da katılırken, Karadağlılar ve Kafkasyalılar da destek olmuşlardır. Ruslar özellikle Bulgarlardan gönüllü taburları kurmuş ve onları kışkırtmıştır. Özellikle Tümgeneral Stoletov ve Grandük Nikola’nın emrindeki Bulgar gönüllüleri ile General Skobelev de çok ilgilenmiştir. Girdikleri topraklarda arka arkaya bildiriler yayınlayan ve savaşı adeta bir Haçlı Seferi’ne çeviren Rus Çarı sayesinde Ruslar ve Bulgarlar Müslümanlara her türlü kötülüğü yapmışlardır. Bir diğer Osmanlı Devleti’ne bağlı prenslik olan Romanya da Ruslara çok destek olmuştur. 22 Mayıs 1877’de Rusya’nın yanında savaşa giren Romanya her türlü kolaylığı Bulgarlar ile birlikte Rus ordusuna göstermiştir. Yaptığı ittifak anlaşmasıyla Rus ordusuna tüm desteğini veren Romanya savaş sonucu imzalanan antlaşma ile umduğunu bulamayacaktır. Sırbistan, Plevne’nin düşmesinden sonra 13 Aralık 1877’de savaşa dahil olmuştur. 31 Aralık 1878’de ateşkes imzalanana kadar 6 haftalık bir süreçte savaşan Sırbistan’a Rusya maddi anlamda destek olmuştur. Yunanistan ise tarafsız gibi görünse de gönüllü toplamaya ve silahlanmaya başlamıştır. Osmanlı Devleti’ne savaş açmak için uygun bir zamanı kollayan Yunanistan Ocak-Şubat 1878’de harekete geçmiş ve Yunan birlikleri Osmanlı topraklarına girmiştir. Ancak Rusya ve Osmanlı Devleti arasında 31 Ocak 1878’de ateşkes imzalandığını öğrenince geri adım atmıştır. Kendi aralarında ittifak oluşturmaya çalışan Yunanistan, Sırbistan, Karadağ ve Romanya Prenslikleri bu emellerini Balkan Savaşları’nda gerçekleştireceklerdir.","PeriodicalId":164471,"journal":{"name":"Belgi Dergisi","volume":"1 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-06-23","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"129366795","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"BUILDING OF CIVIL LAW IN A PRIVATE DOMAIN: THE JUSTIFICATION OF MAHMUT ESAT BOZKURT AND THE BIBLIOGRAPHY OF EUGEN HUBER","authors":"Çiğdem Dumanli","doi":"10.33431/belgi.1308842","DOIUrl":"https://doi.org/10.33431/belgi.1308842","url":null,"abstract":"Cumhuriyet’in ilanından sonra bir dizi inkılâp gerçekleştiren kadrolar, bu bağlamda o ana kadar mevcut olan Mecelle yerine doğrudan devletin çekirdeği, aileyi ilgilendiren hukuki meselelerde de bir dönüşüm öngörmüşlerdir. Buna yönelik çalışmalar 1924 yılında başlamış, 1926 yılında İsviçre Medeni Kanunu örneğinde Türk Kanunu Medenisi’ni resepsiyon yöntemiyle kabul etmişlerdir. \u0000Bu Kanun, Osmanlı döneminde Mecelle’nin düzenlemeye dâhil etmediği, kişi, aile ve miras hukukunu da kapsayacak bir temel oluşturmuş ve o ana kadar mahrem olan alanda sivil bir hukuk anlayışını ortaya koymuştur. Şüphesiz Medeni Kanun o günden bu güne birçok çalışmaya konu olmuştur. Hristiyan-Batı’dan alınma bir kanunun Müslüman-Doğu coğrafyasından bir ülke ve toplumda uygulanabilirliği, bunda ne kadar başarılı olunabileceği, eksiklikleri ve doğruları ile 1926 Medeni Kanunu günümüz tartışmalarında da güncelliğini korumaktadır. \u0000Bu makalede, Osmanlı döneminde Mecelle’nin ortaya koyduğu sorunlara, yeni Kanun’un Meclise taşınma sürecine, Meclise geldiği noktada dile getirilen görüşlere değinilecektir. Bununla birlikte, bilhassa Adalet Vekili Mahmut Esat (Bozkurt)’un Kanun’a sunduğu gerekçe irdelenecektir. Söz konusu gerekçe, İsviçre Federal Arşivi (Schweizerisches Bundesarchiv) evrakları içerisinde bulunan, Eugen Huber’in bir seçki olarak sunduğu ve o dönem İsviçre’de mevcut hukuk sorunlarına ilişkin bilgiler ihtiva eden kaynakça ile karşılaştırılacaktır. Bu bağlamda hem dönemin hem günümüzün birincil kaynakları ve ikincil literatürü çalışmaya dahil edilecektir.","PeriodicalId":164471,"journal":{"name":"Belgi Dergisi","volume":"54 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-06-19","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"121640349","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"YUNANLILAR İZMİR’DE; YUNAN MEZALİMİ HAKKINDA YENİ BİLGİ VE BELGELER","authors":"M. Aydın","doi":"10.33431/belgi.1275036","DOIUrl":"https://doi.org/10.33431/belgi.1275036","url":null,"abstract":"Nihat Sami Belger tarafından kaleme alınan bu eser 1920 yılında Paris’te “Les Grecs à Smyrne: Nouveaux Témoignages et Sur Leurs Atrocıtés un Document Officel Probant (Paris Kossuth Imprimerie, Paris 1920)” adıyla yayımlanmıştır. Engin Berber’in yayına hazırladığı eserin Fransızca’dan Türkçe’ye çevirisi Rahmi Hüseyin Ünal tarafından yapılmıştır. Eser, Birinci Dünya Savaşı sonrası Paris‘te toplanan İtilaf Devletlerinin temsilcilerine, Avrupa milletvekilleri ve basın mensuplarına Yunan propagandası ve işgalinin insanlık dışı gerçek yüzünü gözler önüne sererek işgal bölgelerinin coğrafya ve nüfus itibarıyla Türkiye’den koparılamayacağını göstermek amacıyla kaleme alınmıştır. Bir “karşı propaganda” çalışması olan kitapta orijinal metin ve çevirisine birlikte yer verilmiştir. Bu suretle okuyucuya karşılaştırma imkânı sunulmuştur. Altmış üç sayfadan oluşan orijinal metin, kitabı hazırlayan Engin Berber tarafından açıklayıcı notlar ve görsellerle zenginleştirilmiştir. Bu çerçevede kitapta 60 görsel ile Aydın Vilayeti Karesi ve Menteşe sancakları ve kazalarının nüfusunu gösteren “Karşılaştırmalı Grafik” yer almıştır.","PeriodicalId":164471,"journal":{"name":"Belgi Dergisi","volume":"310 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-06-14","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"123479679","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"POLITICAL AND MILITARY DEVELOPMENTS IN ERGANI DURING THE NATIONAL STRUGGLE","authors":"Enes Demi̇r","doi":"10.33431/belgi.1269735","DOIUrl":"https://doi.org/10.33431/belgi.1269735","url":null,"abstract":"Mondros Mütarekesi imzalandığında Osmanlı 6. Ordusu, İngilizlerin girişimleri sonucu Musul Vilayetini tahliye ederek Diyarbakır Vilayeti sınırlarına çekilmiştir. Bu süreçte Diyarbakır Vilayetine bağlı bir sancak olması hasebiyle mütareke şartlarının ortaya çıkardığı siyasi ve askerî gelişmelerden etkilenen Ergani (Ergani Madeni) de, 6. Ordu’nun yerine teşkil edilen 13. Kolordu Kumandanlığının sorumluluk sahasına dâhil edilmiştir. 13. Kolordu’nun stratejik muharip unsurlarından topçu birlikleri, yani 5. Tümen 5. Topçu Alayı Ergani’de konuşlanırken kolordunun silah, cephane ve mühimmat depolarının bulunduğu yerlerden biri de Ergani olmuştur. Aynı zamanda Elazığ ve Diyarbakır gibi iki önemli vilayet arasında kavşak noktasında bulunan Ergani, coğrafi konumundan ötürü 13. Kolordu karargâhının daha emniyetli ve olası çekilme alanları arasında yer almıştır. Bu stratejik öneminin yanı sıra İngilizlerin Diyarbakır’ı da içine alan işgal planları ile bölgedeki madenleri nedeniyle Fransızların girişimlerine maruz kalmış; ilaveten Ermenilerin Vilayet-i Sitte’yi ilhak, siyasi Kürtçülerin de bağımsız Kürdistan kurulmasına yönelik çaba ve taleplerindeki yerlerden biri olmuştur. \u0000Zikredilen malumattan hareketle bu makalenin amacı, Millî Mücadele döneminde Ergani’de vuku bulan siyasi ve askerî gelişmelerin ortaya konulmasıdır. Böylece Ergani’nin Millî Mücadele’deki vaziyeti, siyasi ve askerî faaliyetler ile diğer hususiyetlerin aydınlatılması hedeflenmektedir. Bu hedefe matuf olarak hazırlanan çalışmada nitel analiz yöntemi kullanılmıştır. Kaynak olarak ise ilk defa kullanılan Millî Savunma Bakanlığı ATASE Arşivi belgeleri ile Millî Mücadele dönemi literatüründen istifade edilmiştir.","PeriodicalId":164471,"journal":{"name":"Belgi Dergisi","volume":"1 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-06-13","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"130892528","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"UNDERSTANDING THE WORLD LEADER IN THE BOOK “THE LEADER WHO LEFT HIS MARK ON THE CENTURY: ATATÜRK”","authors":"Betül Batir","doi":"10.33431/belgi.1217708","DOIUrl":"https://doi.org/10.33431/belgi.1217708","url":null,"abstract":"Tural, Sadık K. (2022), Yüzyıla Damgasını Vuran Önder: Atatürk, Gözden geçirilmiş ve eklerle 3. Baskı, Ankara: Eğitim Dostları Vakfı Yayını künyeli kitabın incelemesi yapılmıştır. \u0000Türk Dili ve Edebiyatı alanında bilim insanı olan Prof. Dr. Sadık K. Tural tarafından kaleme alınan Yüzyıla Damgasını Vuran Önder: Atatürk isimli eser kronolojik tarih metoduyla yazılmış bir eser olmayıp tarihçiler tarafından yazılan eserlerden bu anlamda farklılık göstermektedir. Türk diline hakim bir bilgin olan Sadık K. Tural, kavramlarla durum tespiti yaparak Mustafa Kemal Atatürk’ü anlamayı ve anlatmayı mahirane sözcük ve derin cümlelerle ifade etmiştir. Kitabın ilk baskısı Nisan 2015 yılında (2.500 adet) ve ikinci baskısı Ocak 2018 yılında (1.500 adet) yayınlanmıştır. Editörlüğünü Prof. Dr. Serap Taşdemir’in yaptığı üçüncü baskı ise Eylül 2022 tarihinde (2.000 adet) Eğitim Dostları Vakfı’nın yayını olarak gözden geçirilerek ve eklemeler yapılarak gerçekleşmiştir. Kapakta yer alan Mustafa Kemal Atatürk’ün nadir fotoğraflarından biri Hanri Benazus’un arşivinden, Serpil Sümer ve Fuat Sümer tarafından seçilmiştir.","PeriodicalId":164471,"journal":{"name":"Belgi Dergisi","volume":"23 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-06-04","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"125446092","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"1939 ERZİNCAN DEPREMİ'NİN ARTÇI SARSINTILARI: HABER-AKŞAM POSTASI","authors":"Yasemin TÜRKKAN TUNALI","doi":"10.33431/belgi.1285227","DOIUrl":"https://doi.org/10.33431/belgi.1285227","url":null,"abstract":"Yakın dönem Türkiye tarihinin en büyüğü olan 1939 yılı Erzincan merkezli 7,9 Ms büyüklüğündeki deprem, sebep olduğu can kaybı ve yıkımla bütün ülkede derin yankılar uyandırmıştır. Tüm Türk basınında olduğu gibi Haber-Akşam Postası’nda da geniş yer bulan deprem, ilk başta etkilediği diğer il ve ilçelerin ve buradaki zayiatın tespiti üzerine haberlerle konu edilmiştir. Çetin hava muhalefeti nedeniyle deprem bölgesiyle iletişim ve ulaşımda birçok güçlüğün yaşandığı bu ilk günlerde devlet ve hükümet yetkililerince gerek kurtarma ve ilk yardım çalışmaları için alınan tedbirler, gerekse depremzedelerin iaşesi için TBMM inisiyatifi ve Kızılay aracılığıyla yapılan aynî ve nakdî yardım seferberliğine dair gelişmelere yer verilmiştir. Aynı günlerde Marmara ve Ege’de peş peşe yaşanan sel baskınları, deprem bölgesine sevk edilen yardımların ulaşımını sekteye uğrattığı gibi, depremzedeler için yapılan girişimlerin bir kısmının selzedelere de ayrılmasını gerektirmiştir. Bir yandan depremzedelere yardım sevkiyatının, diğer yandan yol açma çalışmalarının devam ettiği bir sırada Haber-Akşam Postası gazetesi henüz ulaşılamayan ilçe ve köylerdeki depremzedelerin kötü koşullarını ve müdahaledeki gecikmeler nedeniyle ölümlerin arttığını vurgulayan manşet ve haberler yayınlamaya başlamıştır. Depremden bir ay kadar sonra eleştiri düzeyini arttıran gazete, geç ulaşılan köylerde, gecikmeli olarak yapılan müdahaleler, gönderilen yardımların yetersizliği, bazı görevlilerin sorumsuz davranışları, yardım teşkilatlanmasındaki eksiklikler üzerine sorgulayıcı ve hatta suçlayıcı haber ve yazılara yer vermiştir. Bu tür yayınlarını belge, fotoğraf ve söylentilerle desteklemeye çalışan gazete, özellikle toplanan bağışların akıbeti ve resmi olarak verilen bilgilerin güvenilirliği konusunda kamuoyunda şüphe uyandırmaya çalışmıştır. Gazete son olarak, bu yayınlarına konu olan durumların ve kişilerin birkaç örnekle sınırlı olduğunu kabul etmiş, deprem sonrası yapılan yardım çalışmalarının genelini töhmet altında bıraktığı suçlamalarını ise reddetmiştir. \u0000Anahtar Kelimeler: 1939 Erzincan Depremi, Milli Yardım Komitesi, Kızılay, ilk yardım, müdahale, eleştiri, Haber-Akşam Postası.","PeriodicalId":164471,"journal":{"name":"Belgi Dergisi","volume":"74 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-05-22","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"126166055","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"THE BY-ELECTION OF 14TH OCTOBER 1979 THAT CHANGED THE GOVERNMENT: THE CASE OF MANISA","authors":"Nurettin Gülmez, Hatice USLU ÖNBAY","doi":"10.33431/belgi.1247748","DOIUrl":"https://doi.org/10.33431/belgi.1247748","url":null,"abstract":"1970’li yıllar Türkiye için her açıdan zorlu bir dönemi ifade etmektedir. Siyasal dinamiklere zarar veren sağ ve sol siyasal çekişmeleri, Alevi ve Sünni mezhep çatışmaları, fraksiyon kavgaları ile birlikte ekonomik ve siyasal bunalımları içinde barındırmaktadır. Bu dönemin sonuna denk gelen 14 Ekim 1979 milletvekili ara seçimleri çeşitli nedenlerle boşalan milletvekillerinin yerini doldurmaktan çok topluma kolektif olarak kendini ifade edebileceği bir fırsat olarak görülmüştür. Nitekim hükümet değişikliğine varan bir etki yaratmıştır. \u0000Ülke genelinde yaşanan sorunlar, Manisa’da da sosyal, ekonomik, kültürel ve siyasi olarak kendini göstermiştir. 14 Ekim 1979 milletvekili ara seçimleriyle birlikte toplumun nabzını iyi ölçen siyasi partiler, seçim çalışmalarını bu sorunlar üzerine yoğunlaştırmıştır. Mevcut durum göz önüne alındığında siyasi partilerin yerel yöneticileri dahi ulusal siyasete dayalı söylemleriyle seçmeni yönlendirmiştir. Seçim sonuçları ise Manisa için şaşırtıcı bir etki yaratmamıştır. Çok partili hayata geçişle seçtiği siyasi duruşu bozmamış ancak hükümete tepkisini oyların daha da azalmasıyla ortaya koymuştur. \u0000Bu çalışmada; 14 Ekim 1979 milletvekilli ara seçimlerinin gerçekleştiği beş seçim bölgesi arasında yer alan Manisa’da seçim öncesinde yaşananlar, adaylar, partilerin seçim çalışmaları ve seçimin sonuçları hakkında bilgiler verilmeye çalışılmıştır. Çalışmada amaçlanan ise, Türk siyasi tarihinde önemli yere sahip olan ve ulusal siyasete etkisinin fazla olduğu 14 Ekim 1979 ara seçim sürecini Manisa özelinde tüm boyutlarıyla ele almaktır. Sadece beş ilden beş milletvekili seçilmiş, fakat bunun sonucunda iktidar değişmiştir. Bundan dolayı 14 Ekim 1979 seçiminin, Türk siyasi tarihinde önemli bir yeri vardır. Çünkü bir daha tekrarlanmayan ve belki de tekrarlanması pek mümkün olamayan bir sonuç meydana getirmiştir.","PeriodicalId":164471,"journal":{"name":"Belgi Dergisi","volume":"12 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-04-23","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"131467004","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"İKİNCİ DÜNYA SAVAŞI YILLARINDA HIRSIZLIK VE CİNAYET OLAYLARININ CUMHURİYET GAZETESİ’NE YANSIMASI","authors":"Funda Öner","doi":"10.33431/belgi.1191295","DOIUrl":"https://doi.org/10.33431/belgi.1191295","url":null,"abstract":"Toplumsal düzenin korunabilmesi için devletin mücadele ettiği unsurların başında gelen suç olgusuna tarihin her döneminde rastlanmıştır. Suçun oluşumunda pek çok faktör bir arada rol alırken özellikle yoksulluk, işsizlik, artan enflasyon oranları ve bireylerin sosyo-ekonomik düzeyleri gibi etkenler ön plana çıkmıştır. İnsan hayatını derinden etkileyen bütün suçlardan ayrılarak insan yaşamına son veren cinayet, üzerinde durulması gereken önemli bir unsur olarak karşımıza çıkmıştır. Çünkü tarihin en eski çağlarından günümüze kadar işlenmeye devam eden cinayet dışında hiçbir suç insan hayatını doğrudan sonlandırmamıştır. \u0000İnsanlığın var olduğu günden itibaren emek harcamadan ve hak etmeden bir şeylere sahip olma isteği kendisini gösterirken bu isteği gerçekleştirmenin en kolay yollarından biri hırsızlık olmuştur. Genel olarak bakıldığında hırsızlık ile yoksulluk arasında sıkı bir bağ olduğu gözlemlenmiştir. Başta İkinci Dünya Savaşı olmak üzere savaş yılları dünya ekonomisini alt üst ederek toplumların yaşantısını derinden etkilemiştir. Bu açıdan ekonomik çöküntünün derinden hissedildiği İkinci Dünya Savaşı dönemi, başta hırsızlık ve cinayet olayları gibi pek çok suç olgusunun artış gösterdiği zaman dilimi olmuştur. \u0000İkinci Dünya Savaşı etkilerinin hissedildiği Türkiye’de hırsızlık ve cinayet olaylarında artış yaşanırken bu durum dönemin gazetelerinde de sıklıkla yer almıştır. Günümüzde de yayın hayatına devam eden Cumhuriyet Gazetesi, İkinci Dünya Savaşı döneminde günlük olarak yayınlanmıştır. Gazete içerisinde dönemin önemli olayları başta olmak üzere işlenen suçlara da sıkça yer verilmiştir. Böylece Türkiye’nin köklü gazetelerinden olan Cumhuriyet Gazetesi, hırsızlık ve cinayet olaylarını araştırınken zengin bir kaynak teşkil etmiştir. Dönemin özelliklerine göre gazetenin içeriğindeki hırsızlık ve cinayet olayları haberlerinde değişim yaşanmıştır. Bu makalede Cumhuriyet Gazetesi’ne yansıyan hırsızlık ve cinayet olayları incelenirken İkinci Dünya Savaşı döneminde bozulan sosyo-ekonomi ile artış gösterdiği ispat edilmeye çalışılmıştır.","PeriodicalId":164471,"journal":{"name":"Belgi Dergisi","volume":"35 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-03-28","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"129318635","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"Refugees Who Took Refuge in Türkiye During World War II and Red Crescent Aid to Greece","authors":"Süleyman Teki̇r, Eda Şahin","doi":"10.33431/belgi.1229826","DOIUrl":"https://doi.org/10.33431/belgi.1229826","url":null,"abstract":"I. Dünya Savaşı ile değişen geleneksel savaş yaklaşımı askerî alanlar kadar sivil yaşam alanlarını da etkiledi. Bu durum mülteciler meselesini farklı bir boyuta taşıdı ve II. Dünya Savaşı’nda milyonlarca insan mülteci durumuna düştü. Türkiye’nin 1939 senesinde Almanya’nın Polonya’ya saldırmasıyla başlayan II. Dünya Savaşı’nda tarafsız olmayı seçmesi, mülteciler meselesinde önemli bir misyonu doğal olarak üstlenmesine neden oldu. Her türlü baskıya rağmen savaşa girmeyen Türkiye, sivil ve askeri mültecilerin sığınak noktalarından birisi oldu. Türkiye, uluslararası hukuk hükümlerine göre hareket ederek mültecilere insani yardımlarda bulundu. Türkiye’de insani yardımlar söz konusu olunca ilk akla gelen örgüt olan Kızılay, II. Dünya Savaşı sırasında gerek yurtiçi gerekse yurtdışında savaş mağdurlarına yardım faaliyetlerinde bulundu. Mülteciler meselesi zor durumda olan Türk ekonomisine ağır yük yüklemesine rağmen yardım faaliyetleri savaş sonrası döneme kadar aksatılmadan yapıldı. Kızılay’ın koordinasyonluğunda bu yardım ve çalışmalar titizlikle yürütülmüştür. Yerinden edilmiş olan insanların en temel ihtiyaçları olan barınma ve beslenme ihtiyaçlarının karşılanması için kurulan kamplarda kalori ihtiyaçlarına kadar hesaplanarak karşılanmıştır. Kızılay’ın yurtdışında yoğun olarak insani yardım faaliyeti yürüttüğü ülkelerin başında işgale uğrayan ve açlıkla karşıya kalan Yunanistan gelmektedir. Bu çalışmanın amacı Kızılay arşiv belgelerinden faydalanarak savaş döneminde Türkiye’deki mültecilere yönelik gerçekleştirilen yardım faaliyetleri, mülteci kampları ve bu kamplarda kalan mültecilere ilişkin tespitlerde bulunmaktır. Söz konusu belgelerden yola çıkılarak mültecilerin yeme, içme, barınma, sağlık durumları, Anadolu’daki mülteci kamplarının vaziyeti ve çalışma şekilleri, kamplarda barınmakta olan mültecilerin yaşamına dair bilgiler ele alındı.","PeriodicalId":164471,"journal":{"name":"Belgi Dergisi","volume":"90 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-03-22","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"127493517","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"MATBUAT VE İSTİHBARAT MÜDÜRİYET-İ UMUMİYESİ’NİN AÇIK KAYNAK VE KAPALI KAYNAK İSTİHBARATI ÇALIŞMALARI","authors":"Aykut Çağlak","doi":"10.33431/belgi.1191564","DOIUrl":"https://doi.org/10.33431/belgi.1191564","url":null,"abstract":"Matbuat ve İstihbarat Müdüriyet-i Umumiyesi Milli Mücadele dönemi istihbarat çalışmalarına katkısıyla Milli Mücadele’nin kazanılmasında önemli pay sahibi olan kuruluşlardan biridir. Müdüriyet, ağırlıklı olarak propaganda alanındaki faaliyetleriyle Milli Mücadele dönemi istihbarat çalışmalarına katkı yapmıştır. Bunun yanında haber toplama faaliyetleri de Müdüriyet’in faaliyetlerinin önemli bir bölümünü oluşturmuştur. Haber toplama teknik anlamda, istihbarat üretim sürecinin önemli aşamalarından biridir. Bu çalışma, Matbuat ve İstihbarat Müdüriyet-i Umumiyesi’nin Milli Mücadele döneminde haber toplama faaliyetleri kapsamında icra ettiği açık kaynak istihbaratı ve kapalı kaynak istihbaratı çalışmalarıyla Milli Mücadele döneminde istihbarat üretimine ne şekilde ve hangi konularda katkı yaptığını açıklamayı amaçlamaktadır. Bu amaç doğrultusunda çalışmada, ağırlıklı olarak arşiv belgelerinden faydalanılmıştır. Arşiv belgeleri analiz edildiğinde Matbuat ve İstihbarat Müdüriyet-i Umumiyesi’nin Milli Mücadele döneminde topladığı haber ve bilgilerin, kurumlararası haber ve bilgi iletim ağına dâhil olduğu ve akabinde bu haber ve bilgilerin başta Erkân-ı Harbiye-i Umumiye Riyaseti (EHUR) yani Türk Genelkurmayı olmak üzere ilgili resmî kurum, kuruluş ya da makamlara dağıtımının sağlandığı görülmektedir. Müdüriyet’in topladığı haberlerin önemli bir bölümünün, gazete ve dergi gibi açık kaynaklardan elde edildiği tespit edilmiştir. Ancak bazı arşiv belgelerinde Müdüriyet’in haber kaynağının ve bu kaynağın haberi ne şekilde ve nereden elde ettiğinin belirtilmediğine, kaynağın gizli tutulduğuna şahit olunmuştur. Bu da doğal olarak, Matbuat ve İstihbarat Müdüriyet-i Umumiyesi’nin açık kaynak istihbaratı yanında kapalı kaynak istihbaratı çalışmaları da yaptığını göstermektedir. Müdüriyet’in bu çalışmalar sonucunda erişim sağladığı haber ve bilgilerin Türk siyasi karar alıcıları için oldukça kullanışlı veriler olduğunu da önemle vurgulamak gerekir.","PeriodicalId":164471,"journal":{"name":"Belgi Dergisi","volume":"12 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2023-03-14","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"129537490","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}